Μην εμπιστεύεστε τους τραπεζίτες!

Αν υπήρχε στοιχειώδης δικαιοσύνη στον κόσμο, οι τραπεζίτες που ευθύνονται για την οικονομική κρίση θα έπρεπε να βρίσκονται στη φυλακή.
Εκεί θα ήταν ασφαλείς και από το λιντσάρισμα.

O Βρετανός δημοσιογράφος Άντριου Ρόουνσλι ομολογουμένως το τραβάει λιγάκι. Αν υποθέσουμε - έγραψε την περασμένη Κυριακή στην Ομπζέρβερ - ότι δεν θα γίνει δεκτή η πρόταση να κρεμάσουμε ανάποδα τον σερ Φρεντ Γκούντγουιν, να του ξεριζώσουμε τα έντερα όσο είναι ακόμα ζεστά και σπαρταράνε, να του τα χώσουμε στο άπληστο στόμα του και να εκθέσουμε το κομμένο του κεφάλι κρεμασμένο από ένα καρφί στον Τower of Lοndon, μπορούμε να συμβιβαστούμε με το να τον πυροβολήσουμε;

Ο προαναφερθείς κύριος ήταν διοικητής της Royal Βank of Scotland. Και από τη θέση αυτή την οδήγησε στη χρεοκοπία. Παρά ταύτα, αρνείται να παραιτηθεί έστω και από ένα μέρος της παχυλής του σύνταξης, που φτάνει τα 720.000 ευρώ τον χρόνο. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, μάλιστα, σκέπτεται να φύγει από την Αγγλία για μερικούς μήνες μέχρις ότου καταλαγιάσει ο θόρυβος. Ο πρωθυπουργός Γκόρντον Μπράουν χαρακτηρίζει τη συμπεριφορά του «απαράδεκτη και αδικαιολόγητη». Αλλά δεν δείχνει διατεθειμένος να λάβει κάποιο μέτρο. Παρόλο που το τραπεζικό σύστημα της Αγγλίας έχει ουσιαστικά εθνικοποιηθεί, η κυβέρνηση διστάζει να ασκήσει τον αναγκαίο έλεγχο. Το επιχείρημα που χρησιμοποιεί είναι ότι υπάρχει κίνδυνος να χάσουν οι πολίτες την εμπιστοσύνη τους προς το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Μα η εμπιστοσύνη αυτή έχει προ πολλού καταρρακωθεί.

Πιο τολμηρός από τον Βρετανό πρωθυπουργό, ο Μπαράκ Ομπάμα προειδοποίησε τους τραπεζίτες ότι πρέπει να αποδεχθούν μείωση του μισθού τους και να ξεχάσουν τα μπόνους μέχρις ότου οι φορολογούμενοι πάρουν πίσω τα χρήματα που έχασαν. Ο Αμερικανός πρόεδρος δεν έχει βέβαια αποφασίσει ακόμη να προχωρήσει σε πραγματικές εθνικοποιήσεις. Αργά ή γρήγορα θα το κάνει: οι ζημιές των τραπεζών, με πρώτες τη Citibank και την Βank of Αmerica, μετρώνται πλέον σε τρισεκατομμύρια. Και ο μόνος τρόπος να σωθεί το σύστημα είναι να επενδύσει μαζικά η κυβέρνηση στις τράπεζες αυτές. Τα ανταλλάγματα, όμως, πρέπει να είναι ουσιαστικά, αφού οι τραπεζίτες είναι αδίστακτοι και ανά πάσα στιγμή μπορεί να πάρουν το ταμείο και να φύγουν.

Τα συμπεράσματα μιας πρόσφατης μελέτης είναι αποκαλυπτικά. Δύο οικονομολόγοι του Πανεπιστημίου του Σικάγου, οι Ατίφ Μιάν και Αμίρ Σουφί, διαπίστωσαν ότι την περίοδο 2002- 2007 τα επισφαλή δάνεια ήταν περισσότερα σε εκείνες ακριβώς τις περιπτώσεις που τα δάνεια αυτά τιτλοποιούνταν από τις τράπεζες και πωλούνταν σε άλλα επενδυτικά ιδρύματα. Με άλλα λόγια, οι τράπεζες εκμεταλλεύτηκαν την έλλειψη εμπειρίας αυτών των νέων αγοραστών για να τους πουλήσουν δάνεια που γνώριζαν ότι είναι εύθραυστα, κρατώντας για τον εαυτό τους τους πιο σίγουρους τίτλους. Με αυτόν τον τρόπο, βέβαια, παρασύρθηκαν και οι ίδιες από τη δίνη που προκάλεσαν. Και τώρα προσπαθούν να ξεμπερδέψουν ψελλίζοντας μερικές συγγνώμες...