Η Άννα, ο Αλεξάντερ, ο Ουμάρ

Μαζεύονται τελευταία πολλά πτώματα Ρώσων διαφωνούντων μέσα κι έξω από τα σύνορα της Ρωσίας. Η μόνη ελπίδα να σταματήσει το κακό είναι να παραμείνει χαμηλά η τιμή του πετρελαίου.

Η Άννα Πολιτκόφσκαγια ήταν μια ανήσυχη δημοσιογράφος που πίστευε ότι η καταστολή στην Τσετσενία αποτελεί προάγγελο της τυραννίας που αργά ή γρήγορα θα εγκαθιδρυθεί σε όλη τη Ρωσία. Επισκέφθηκε πολλές φορές την Τσετσενία και έγραψε επανειλημμένα για τα βασανιστήρια και τις σφαγές. Πρώτα αποπειράθηκαν να τη δηλητηριάσουν. Κι όταν δεν το κατόρθωσαν, την πυροβόλησαν έξω από το διαμέρισμά της. Πριν από λίγες ημέρες ολοκληρώθηκε στη Μόσχα η δίκη κάποιων μεσαζόντων. Οι δικαστές δεν ενδιαφέρθηκαν να μάθουν ποιος και γιατί διέταξε τη δολοφονία. Οι κατηγορούμενοι αθωώθηκαν.

Ο Αλεξάντερ Λιτβινένκο ήταν ένας Ρώσος πράκτορας που είχε σταλεί στην Τσετσενία για να πολεμήσει την τρομοκρατία. Τρομοκρατημένος από αυτά που είδε, επηρεασμένος από μια συζήτηση που είχε με έναν 16χρονο «μαχητή της ελευθερίας», αναζήτησε καταφύγιο στο Λονδίνο. Εκεί δηλητηρίασαν το φαγητό του με ραδιενεργό υλικό, με αποτέλεσμα να βρει αργό και φρικτό θάνατο. Ο κυριότερος ύποπτος για τη δολοφονία του όχι μόνο ζει ανενόχλητος στη Ρωσία, αλλά εξελέγη και βουλευτής.

Ο Ουμάρ Ισραήλοφ ήταν σωματοφύλακας του Ραμζάν Καντίροφ, τοποτηρητή του Πούτιν στην Τσετσενία. Εκείνος κατέφυγε στην Αυστρία, όπου μάταια ζήτησε την προστασία της αστυνομίας. Στις 13 Ιανουαρίου, μια ομάδα ενόπλων τον καταδίωξε στους δρόμους της Βιέννης και τον σκότωσε με δύο σφαίρες στο κεφάλι.

Ο Αχμεντ Ζακάγιεφ είναι Τσετσένος και κάποτε είχε δώσει στο Λονδίνο μια συνέντευξη Τύπου μαζί με την Πολιτκόφσκαγια και τον Λιτβινένκο. Όπως είναι φυσικό, φοβάται ότι μια μέρα θα του φυτέψουν κι εκείνου μια σφαίρα. Όπως είναι επίσης φυσικό, δεν θέλει να πεθάνει. «Ούτε ο Αλεξάντερ και η Άννα ήθελαν να πεθάνουν», λέει στον Τζόχαν Χάρι της Ιντιπέντεντ. «Για να τιμήσω όμως τη μνήμη των εκατοντάδων φίλων που έχουν φύγει, πρέπει να συνεχίσω να μιλάω. Δεν έχω δικαίωμα να κρυφτώ σε μια τρύπα και να τρέμω». Θα τον προστατεύσει κανείς; Θα βρουν οι Ευρωπαίοι πολιτικοί μια θέση για τα ανθρώπινα δικαιώματα ανάμεσα στους ρωσικούς εκβιασμούς για το φυσικό αέριο και την ανάγκη σύσφιγξης των δεσμών της Ρωσίας με τη Δύση;

Η οικονομική κρίση γίνεται ιδιαίτερα αισθητή στη Ρωσία. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, τον περασμένο μήνα οι άνεργοι αυξήθηκαν κατά 300.000 και έφτασαν τα 6,1 εκατομμύρια, αριθμός που αντιστοιχεί στο 8,1% του ενεργού πληθυσμού και αποτελεί ρεκόρ εξαετίας. Οι κινητοποιήσεις εναντίον των απολύσεων και της ακρίβειας πολλαπλασιάζονται. Και η αστυνομία τελευταία αποφεύγει να παρέμβει. «Τα τελευταία χρόνια, η κοινή γνώμη δέχθηκε τον περιορισμό των ατομικών ελευθεριών με αντάλλαγμα την ευημερία», λέει στη Φιγκαρό ο επιχειρηματίας Ιγκόρ Γιούργκενς. «Τώρα που η ευημερία υποχωρεί, το καθεστώς θα αναγκαστεί να διευρύνει τις ελευθερίες». Ίσως να ανασταλούν για λίγο καιρό και οι δολοφονίες των διαφωνούντων.