Σύνδρομο καταδίωξης

Προς Βορρά είναι η Χεζμπολάχ. Προς Νότο, η Χαμάς. Στα ανατολικά βρίσκεται το Ιράν. Ο μεγαλύτερος εχθρός όμως, ο πιο ύπουλος, είναι ο εσωτερικός.

Αυτοί, σύμφωνα με τον Ισραηλινό ιστορικό Μπένι Μόρις, είναι οι τέσσερις εχθροί που κάνουν τη χώρα του να αισθάνεται απειλούμενη και να αντιδρά με τον τρόπο που βλέπουμε τις τελευταίες ημέρες. Ο Μόρις, που αρχικά είχε φιλοπαλαιστινιακά αισθήματα για να στραφεί στη συνέχεια προς πιο σκληρές θέσεις, επισημαίνει ότι η δημογραφία είναι πιο επικίνδυνη από τους πυραύλους. Αν οι Άραβες του Ισραήλ εξακολουθήσουν να πολλαπλασιάζονται με τους σημερινούς ρυθμούς (4 με 5 παιδιά ανά οικογένεια, έναντι 2 με 3 για τους Εβραίους), μέχρι το 2040 ή το 2050 θα αποτελούν πλειοψηφία στο Ισραήλ. Πολύ νωρίτερα, ίσως και μέσα στην επόμενη πενταετία, οι Παλαιστίνιοι θα ξεπεράσουν τους Εβραίους στο έδαφος της ιστορικής Παλαιστίνης. Η εξέλιξη αυτή οδηγεί μαθηματικά στη διάλυση του ισραηλινού κράτους, γράφει ο Μόρις στη Χέραλντ Τρίμπιουν. «Η αίσθηση του Ισραήλ ότι τα τείχη γύρω του κλείνουν το οδήγησε την περασμένη εβδομάδα σε μια βίαιη αντίδραση. Με δεδομένη τη νέα πραγματικότητα, δεν θα αποτελέσει έκπληξη αν ακολουθήσουν ισχυρότερες εκρήξεις». Με άλλα λόγια, αν οι Παλαιστίνιοι παρά τα βάσανά τους εξακολουθήσουν να γεννοβολάνε, το Ισραήλ δεν αποκλείεται να ρίξει μια πυρηνική βόμβα στο Ιράν. Όχι τίποτα άλλο, αλλά επειδή έχει άγχος και πρέπει κάπου να εκτονωθεί.

Το Ισραήλ έπασχε πάντα από ένα σύνδρομο καταδίωξης. Δικαίως: τα περισσότερα αραβικά κράτη δεν έχουν αναγνωρίσει ρητά το δικαίωμα ύπαρξής του και οι οργανώσεις που επιθυμούν την εξαφάνισή του από τον χάρτη ισχυροποιούνται συνεχώς. Οι φανατικοί της Χαμάς φέρουν μεγάλη ευθύνη για την τελευταία κρίση. Αλλά οι ευθύνες ενός συγκροτημένου πυρηνικού κράτους που υποστηρίζεται σταθερά από τις Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορούν να συγκριθούν με τις ευθύνες μιας εξτρεμιστικής οργάνωσης που εισάγει πυραύλους μέσα από τούνελ. Το Ισραήλ όφειλε να έχει προωθήσει μια δίκαιη λύση δύο βιώσιμων κρατών πολύ πριν αισθανθεί την «πέμπτη φάλαγγα» των Αράβων υπηκόων του να απειλεί την ύπαρξή του. Όφειλε να έχει εργαστεί συστηματικά για την ειρήνη με τους γείτονές του πολύ πριν νιώσει «τα τείχη να κλείνουν γύρω του».

Στην πολιτική δεν είναι ποτέ αργά για να αναληφθούν γενναίες και τολμηρές πρωτοβουλίες. Για να συμβεί αυτό, όμως, χρειάζονται υπεύθυνοι ηγέτες- και στο Ισραήλ το προϊόν αυτό σπανίζει. Οι βομβαρδισμοί των τελευταίων ημερών δεν έχουν άλλο στόχο παρά την επίδειξη δύναμης, ώστε ο τίγρης που στον προηγούμενο βρυχηθμό του αποδείχθηκε χάρτινος να αρχίσει να εμπνέει και πάλι φόβο. Αλλά ο φόβος δεν αποτελεί καλή μαγιά για την ανάπτυξη μιας περιοχής. Ιδίως αν η περιοχή αυτή έχει την ιστορία της Μέσης Ανατολής.