Σάββατο, Δεκεμβρίου 13, 2008

Εκλεγμένες ολιγαρχίες




«Στις σύγχρονες δημοκρατίες υπάρχουν ορισμένα δημόσια αγαθά, όπως για παράδειγμα η μη διαστρεβλωμένη πολιτική επικοινωνία, που δεν μπορεί να προσαρμόζονται στις οικονομικές προσδοκίες των επενδυτών. Η ανάγκη των πολιτών για ενημέρωση δεν μπορεί να ικανοποιηθεί από την κουλτούρα εύπεπτων ήχων που ανθεί σε ένα τοπίο όπου κυριαρχεί η εμπορική τηλεόραση».

Αυτά έλεγε στις 6 Νοεμβρίου ο Γιούργκεν Χάμπερμας σε μια συνέντευξή του στη γερμανική εφημερίδα Ντι Τσάιτ. Σύμφωνα με τον Γερμανό φιλόσοφο, ένα από τα κυριότερα συμπτώματα της υποχώρησης της πολιτικής είναι η μεταβίβαση των μέσων ενημέρωσης σε ιδιωτικά συγκροτήματα, τα οποία διαστρεβλώνουν και παραποιούν τις ειδήσεις προκειμένου να διαμορφώσουν μια παθητική και υποταγμένη κοινή γνώμη που ούτε γνωρίζει ούτε ελέγχει. Υπάρχει όμως και η άλλη όψη του νομίσματος, που μοιάζει να διαφεύγει από τους διαστρεβλωτές: ότι αυτά τα ομοιογενοποιημένα μέσα δεν διαθέτουν τις κεραίες για να καταλάβουν αυτά που συμβαίνουν στην κοινωνία, η οποία αποτελεί γι΄ αυτούς κάτι αποκομμένο από την καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Ίσως λοιπόν να μην είναι τελικά τόσο έξυπνη στρατηγική η χρησιμοποίηση των μέσων για το καμουφλάρισμα και τη συγκάλυψη.

Η έκρηξη που σημειώθηκε αυτήν την εβδομάδα στην Ελλάδα, και οι ταραχές που ακολούθησαν σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις, να είναι άραγε μια βίαιη εκδήλωση αυτού του διαζυγίου ανάμεσα στους πολίτες και τους εκπροσώπους τους; Όταν η πολιτική μετατρέπεται σε επάγγελμα μιας εκλεγμένης ολιγαρχίας που είναι ανίκανη να ακούσει τους «απ΄ έξω»- παρατηρεί η Νάντια Ουρμπινάτι στη Ρεπούμπλικα - τι μένει στους πολίτες που βλέπουν να τους γλιστρά η αγοραστική τους δύναμη, η ελπίδα για μια δουλειά, η βεβαιότητα της σύνταξης; Όταν τα πολιτικά εργαλεία (κόμματα, κινήματα, μέσα ενημέρωσης) δεν βρίσκονται στα χέρια των πολιτών, σε τι μορφές συλλογικής δράσης μπορεί να προσφύγει η δημοκρατική κοινωνία; Τι μορφές επικοινωνίας μπορούν να υπάρχουν ανάμεσα στους θεσμούς και την κοινωνία των πολιτών όταν οι πρώτοι μετατρέπονται σε απομονωμένα φρούρια και η δεύτερη σε ένα σύνολο ανίσχυρων πολιτών που δεν τους ενώνει καμιά πολιτική γλώσσα;

Την ώρα που στην Ελλάδα αναρωτιόμαστε ποιοι πετάνε πέτρες, ποιοι σπάνε και λεηλατούν τα καταστήματα, στην Ευρώπη φοβούνται ότι ο ελληνικός «ιός» θα μεταδοθεί και στους δικούς τους εξοργισμένους και απελπισμένους πολίτες. Πέρα από τις βλακείες για τους απογόνους εκείνων που είπαν Μολών Λαβέ στους Πέρσες και ΟΧΙ στους Ιταλούς, η ελληνική «εξέγερση» φέρνει στην επιφάνεια τις αδικίες της παγκοσμιοποίησης, τις ανισότητες και τους αποκλεισμούς. Είναι εύκολο για τους Ευρωπαίους ηγέτες να ρίξουν όλη την ευθύνη στον Καραμανλή. Αλλά δεν είναι αρκετό: πρέπει να κοιταχτούν και στον καθρέφτη.

3 Comments:

At 14/12/08 10:28 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

...'φοβούνται ότι ο ελληνικός «ιός»". ..μάλλον είναι απόηχος και προέλευσης βαλκανικής, οπότε δράττονται της ευκαιρίας

 
At 15/12/08 12:52 π.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Για όλα σου φταίει η μαργιορή της παγκοσμιοποίησης. Πότε άλλοτε ο κόσμος δεν απειλήθηκε από όπλα; Ποτέ.
Αν κάποιοι σχεδιάζουν και αναζητούν το Σεράγεβο του α' Παγκοσμίου πολέμου με το φοιτητή το Σέρβο που σκοτώνει σημαίνοντα Αυστριακό Πολιτικό πρόσωπο, ή το εμφυλιοπολεμικό Σεράγεβο του 1990, ίσως το πετύχουν, έτσι που τρείς λαλούν αβδηρίτες και δυό χορεύουν.

 
At 15/12/08 2:45 μ.μ., Blogger Αθήναιος said...

Δεν αντέχω άλλο την κλάψα για την ιδιοκτησία των ΜΜΕ. Όποιος καταπιέζεται να ανοίξει μπλογκ. Αλλά βλέπετε, όλοι του δεν γράφουν ούτε "και" άνευ αμοιβής.

 

Δημοσίευση σχολίου

<< Home