Ο Κάφκα στην Αμερική

Ο ένας κρατήθηκε για 19 ημέρες. Ο άλλος για 2.000. Και οι δύο άδικα. Ο Αμερικανός αποζημιώθηκε, ο Σουδανός όχι. Δύο παραδείγματα της εισβολής τού Κάφκα στην Αμερική.

O Μπράντον Μέιφιλντ είχε καταλάβει ότι κάτι δεν πήγαινε καλά αρκετές εβδομάδες πριν από τη σύλληψή του. Η γυναίκα του και τα παιδιά του είχαν διακρίνει ίχνη μυστικών εισβολέων στο σπίτι, ενώ ένα βράδυ ένα από τα παιδιά τρομοκρατήθηκε όταν άκουσε το πόμολο της πόρτας να τρίζει. Μία ημέρα του Μαΐου του 2004, πράκτορες του FΒΙ συνέλαβαν τον Μέιφιλντ με την κατηγορία ότι δακτυλικά του αποτυπώματα είχαν βρεθεί στο σακίδιο ενός από τους τρομοκράτες που είχαν ανατινάξει τα τρένα στην Ισπανία. Άδικα ο 37χρονος δικηγόρος διαμαρτυρήθηκε ότι ήταν αθώος. Και τότε γιατί παντρεύτηκε μια γυναίκα αιγυπτιακής καταγωγής που είχε έρθει στην Αμερική σε ηλικία πέντε ετών; Γιατί ασπάστηκε το Ισλάμ; Και πώς εξηγείται ότι σύχναζε στο ίδιο τζαμί του Πόρτλαντ με κάποιους Άραβες μετανάστες που είχαν συλληφθεί ως τρομοκράτες;

Όπως γράφει ο Έρικ Λίχτμπλαου στο βιβλίο του «Ο νόμος του Μπους» (εκδ. Ρantheon Βooks), ο Μέιφιλντ κρατήθηκε για 19 ημέρες και απειλήθηκε με τη θανατική ποινή. Αυτό που τον έσωσε ήταν η σύλληψη στην Ισπανία ενός Αλγερινού στον οποίο ανήκαν τα θανατικά αποτυπώματα. Έκανε μήνυση και του επιδικάστηκε αποζημίωση 2 εκατομμυρίων δολαρίων. Στην περίπτωση βέβαια που δεν είχε συλληφθεί ο Αλγερινός, θα σάπιζε ακόμη σε κάποια φυλακή- αν δεν τον είχαν εκτελέσει.

Δικηγόρος του Μέιφιλντ ήταν ο Στίβεν Όυοξ, ένας Εβραίος που ο παππούς του είχε διαφύγει από τις διώξεις του Τσάρου Νικολάου Β΄. Ο Όυοξ κλήθηκε από την αμερικανική κυβέρνηση για να υπερασπιστεί κι έναν άλλο ύποπτο για τρομοκρατικές πράξεις, τον Σουδανό Αντέλ Χασάν Χαμάντ. Μ΄ αυτόν, τα πράγματα ήταν πιο δύσκολα. Συνελήφθη στο Πεσαβάρ από την πακιστανική μυστική αστυνομία, παραδόθηκε στους Αμερικανούς, μεταφέρθηκε στο Γκουαντάναμο και έμεινε εκεί χωρίς οποιαδήποτε νομική προστασία επί δύο χρόνια. Για την κυβέρνηση Μπους, δεν είχε κανένα δικαίωμα, αφού δεν ήταν ούτε Αμερικανός πολίτης ούτε νόμιμος κάτοικος Ηνωμένων Πολιτειών ούτε αιχμάλωτος πολέμου- ήταν απλώς τρομοκράτης. Η βοήθεια του Όυοξ ζητήθηκε μόνο όταν η κυβέρνηση έχασε μια υπόθεση στο Ανώτατο Δικαστήριο.

«Ο Κάφκα ήλθε στην Αμερική: Μάχη για τη Δικαιοσύνη στον Πόλεμο κατά του Τρόμου» (εκδ. Οther Ρress): έτσι τιτλοφορεί το βιβλίο του o Όυοξ, εξιστορώντας αυτές τις δύο υποθέσεις και πολλές άλλες. Όταν ρωτήθηκε γιατί ένας Εβραίος όπως αυτός υπερασπίστηκε με πάθος έναν μουσουλμάνο, απάντησε: «Υπερασπίζομαι μια αρχή που μας προστατεύει όλους, το κράτος δικαίου που μας κρατά ασφαλείς». Αναρωτιέται κανείς τι θα απαντούσε ο πρόεδρος Μπους στη διάρκεια της αποχαιρετιστήριας περιοδείας του στην Ευρώπη αν ένας δημοσιογράφος τον ρωτούσε ποια ακριβώς ήταν την τελευταία οκταετία η σχέση του με το κράτος δικαίου.