Μια μορφή ωριμότητας

Γιατί γουργουρίζουν οι γάτες; Όσο κι αν φαίνεται απίστευτο, στο ερώτημα αυτό δεν έχει δοθεί μέχρι σήμερα απάντηση από τους επιστήμονες. Δεν ξέρουμε καν αν γουργουρίζουν όλες οι γάτες ούτε με πόσους τρόπους γουργουρίζουν. Το μόνο που ξέρουμε είναι ότι η συχνότητα που ήχου που βγάζουν κυμαίνεται από 23 ώς 31 Ηertz. Ειδικοί της ακουστικής θεωρούν ότι αυτός είναι ένας από τους παράγοντες που εξηγούν τη μακροζωία των γατών. Για να αποδείξουν όμως αυτόν τον ισχυρισμό, θα έπρεπε να συγκρίνουν τις γάτες που γουργουρίζουν με υγιείς γάτες που δεν γουργουρίζουν, και αυτό είναι αδύνατο, γιατί οι γάτες που δεν γουργουρίζουν δεν μπορούν να θεωρηθούν υγιείς.

Θα μπορούσε να αντιτείνει κανείς πως το παραπάνω ερώτημα δεν έχει και πολύ νόημα, αφού ακόμη κι αν κάποιος το απαντούσε δεν θα έπαιρνε το Νόμπελ. Αλήθεια είναι αυτό. Αλλά μήπως έχει απαντηθεί το ερώτημα για την προέλευση της ζωής; Λίγο έχει προχωρήσει η έρευνα από το 1953, όταν ο Στάνλεϊ Μίλερ και ο Χάρολντ Ούρεϊ αποπειράθηκαν να αναπαραγάγουν τις συνθήκες της «αρχέγονης ατμόσφαιρας» από την οποία προέκυψε η ζωή, πριν από 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Τα χημικά μοντέλα που έχουν αναπτυχθεί δεν έχουν εξηγήσει πώς από τα αμινοξέα δημιουργήθηκαν πιο πολύπλοκες δομές. Επιπλέον, κανείς δεν γνωρίζει από πού προήλθε το νερό με το οποίο σχηματίστηκε εκείνη η ατμόσφαιρα. Έχει διατυπωθεί η υπόθεση ότι το νερό, ο πρώτος ζωντανός οργανισμός ή τα αμινοξέα κατέβηκαν από τον ουρανό πάνω σε ένα μετεωρίτη. Ωραία- και πώς ανέβηκαν στον μετεωρίτη;

Τα παραπάνω ερωτήματα, όπως και χιλιάδες άλλα, περιλαμβάνονται στην Εγκυκλοπαίδεια της Άγνοιας, την οποία έχουν επιμεληθεί οι Γερμανοί ερευνητές Κάτριν Πάσιγκ και Άλεξ Σολτς. Αντίθετα με τις παραδοσιακές εγκυκλοπαίδειες, που δίνουν απαντήσεις, η εγκυκλοπαίδεια αυτή επικεντρώνεται στα «τυφλά σημεία» που εξακολουθούν να υπάρχουν σε μια εποχή που όλα μοιάζει να έχουν απαντηθεί. Γνωρίζουμε τι είναι η μυωπία. Αλλά γιατί άλλοι βλέπουν καλά κι άλλοι χρειάζονται γυαλιά; Πιθανότατα παίζει ρόλο ο τόπος γέννησης: στην Άπω Ανατολή το ποσοστό των μυώπων κυμαίνεται από 50% ώς 80% του πληθυσμού, ενώ στην Ευρώπη βρίσκεται ανάμεσα στο 10% και το 30%. Να παίζει ακόμη ρόλο το στρες, η άσκηση, η διατροφή; Για κάθε επιχείρημα υπάρχει κι ένα αντεπιχείρημα. Όπως γράφει η Ελ Παΐς, το βέβαιο είναι ότι τα 2,3 δισεκατομμύρια μύωπες που υπάρχουν στον κόσμο δεν έχουν ιδέα γιατί είναι μύωπες. Η εγκυκλοπαίδεια αυτή υπόσχεται σε όποιον τη διαβάσει ότι στο τέλος θα είναι πιο αμαθής από πριν. Αλλά και η άγνοια είναι χωρίς αμφιβολία μια μορφή ωριμότητας.