Λόγω ανάρμοστου περιεχομένου

Η Σουρέχ Χέρα έκανε προφανώς μια λάθος εκτίμηση. Νόμιζε πως επειδή στα επτά της χρόνια έφυγε από το Ιράν και εγκαταστάθηκε σε μια ευρωπαϊκή χώρα θα μπορούσε να εκφραστεί όσο ελεύθερα ήθελε. Ζήτησε λοιπόν από δύο νεαρούς συμπατριώτες της, εξόριστους σαν κι αυτήν, να πρωταγωνιστήσουν σε ένα βίντεο υποδυόμενοι τον Μωάμεθ και τον γαμπρό του Αλί. Για όσους δεν θα καταλάβαιναν τον υπαινιγμό, το βίντεο ονομάστηκε «Αδάμ και Εύα» και ολόκληρη η καλλιτεχνική εγκατάσταση «Αλλάχ ή γκέι-μπαρ», παρήχηση του γνωστού «Αλλάχ ακμπάρ», δηλαδή «ο Αλλάχ είναι μεγάλος».

Τα δύο μοντέλα, ο Γκόσρο και ο Φαρχάντ, ζήτησαν να παρουσιαστούν φορώντας μάσκες γιατί φοβόντουσαν αντίποινα. Κι όπως αποδείχθηκε, δικαίως φοβόντουσαν. Ύστερα από απειλές που δέχθηκε η Σουρέχ για τη ζωή της, το σχέδιο εγκαταλείφθηκε. Το δημοτικό μουσείο της Χάγης αποφάσισε να ακυρώσει αυτή την εγκατάσταση, επικαλούμενο «τεχνικούς λόγους». Το βίντεο αποσύρθηκε και από το ΥouΤube, λόγω «ανάρμοστου περιεχομένου». Η 34χρονη Χέρα και οι συνεργάτες της θα πρέπει να προσαρμοστούν σε μια ιδιότυπη κατάσταση αυτολογοκρισίας στην Ευρώπη προκειμένου να μην προσβληθούν άλλες θρησκείες και άλλοι πολιτισμοί. Ανάλογα κρούσματα έχουν σημειωθεί και στο παρελθόν, με πιο πρόσφατο τα σκίτσα του Μωάμεθ. Οι προκλήσεις καλό είναι να αποφεύγονται, ιδίως σε μια χώρα που τα τελευταία πέντε χρόνια έχασε δύο αιρετικούς: τον ηγέτη της λαϊκίστικης Δεξιάς Πιμ Φόρταουν και τον σκηνοθέτη Τεό Βαν Γκογκ. Ο διάδοχος του Φόρταουν, ο Γκέερτ Βίλντερς, θέλει να γυρίσει μια τηλεταινία που συγκρίνει το Κοράνι με το βιβλίο του Χίτλερ «Ο Αγών μου», αλλά τα ολλανδικά κανάλια έχουν δηλώσει ότι δεν θα την προβάλουν. Και άριστα πράττουν.

Η Σουρέχ Χέρα είχε πιο ευγενείς προθέσεις. Ήθελε να «σπάσει ένα ταμπού» και να δείξει την υποκρισία που επικρατεί στις μουσουλμανικές χώρες, όπου οι ομοφυλόφιλοι διώκονται και χλευάζονται κι έτσι αναγκάζονται να κρύβονται. Ο διευθυντής του μουσείου- λέει- γνώριζε το έργο της και είχε εκφράσει την εκτίμησή του. «Στο μυαλό μου είχα μια καλλιτεχνική έκθεση, όχι ένα πολιτικό φόρουμ», απαντά ο τελευταίος. Και στα blogs η συζήτηση έχει ανάψει. Υπάρχουν αυτοί που απειλούν και βρίζουν, υπάρχουν όμως κι εκείνοι που εκφράζουν έναν αληθινό προβληματισμό. «Εγώ υποστηρίζω πλήρως την ελευθερία της έκφρασης, άλλωστε κι εμείς έχουμε επικρίνει συχνά τον χριστιανισμό τα τελευταία 30 χρόνια», γράφει ένας μουσουλμάνος. «Και είναι αλήθεια ότι σε πολλές μουσουλμανικές χώρες πηγαίνουν άνδρες με άνδρες. Αλλά θεωρώ άδικο να προσβάλλονται συλλήβδην όλοι οι μουσουλμάνοι. Κι ύστερα αυτός ο Βίλντερς, ο Φλαμανδός βουλευτής, είναι τόσο επικίνδυνος... Ελπίζω πως οι βλάκες που τον υποστηρίζουν θα βάλουν σύντομα μυαλό».