Παράπλευρες απώλειες

«Πορεία της διαφωνίας»: έτσι λέγεται η συγκέντρωση που θα πραγματοποιηθεί αύριο το πρωί στην πλατεία Πούσκιν, στο κέντρο της Μόσχας. Έναν ακριβώς χρόνο μετά τη δολοφονία της, οι συγγενείς και οι φίλοι της Άννα Πολιτκόφσκαγια θα απαιτήσουν την πλήρη διαλεύκανση του εγκλήματος και τη σύλληψη όχι μόνο των εκτελεστών, αλλά και εκείνων που έδωσαν την εντολή. Η εφημερίδα της, η Νovaia Gazeta, έθεσε ξανά σε λειτουργία αυτή την εβδομάδα το τηλέφωνο της δημοσιογράφου και κάλεσε τον κόσμο να τηλεφωνήσει. «Μιλήστε για σας, για τη χώρα, για την εξουσία», ανέφερε προχθές το κύριο άρθρο της εφημερίδας. «Και, φυσικά, μιλήστε για την Άννα».

Ο Ρόμαν Χλεϊνόφ, υπεύθυνος για τις έρευνες από την πλευρά της εφημερίδας, πιστεύει ότι οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες σαμποτάρουν τις ανακρίσεις για τον φόνο. «Κάποιον θέλουν να προστατεύσουν», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο. Τον περασμένο Αύγουστο, ο γενικός εισαγγελέας εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι ο φόνος «παραγγέλθηκε» από το εξωτερικό, με στόχο την αποσταθεροποίηση του προέδρου Πούτιν. Περίεργο επιχείρημα, αφού ο ίδιος ο πρόεδρος είχε δηλώσει λίγες μέρες μετά το έγκλημα ότι ο ρόλος της δημοσιογράφου στα ρωσικά πράγματα ήταν ασήμαντος. Εξίσου ασήμαντος πρέπει να ήταν και ο ρόλος των άλλων 12 δημοσιογράφων που έχουν σκοτωθεί στη Ρωσία από τότε που ανέλαβε την εξουσία ο νέος Τσάρος. Άρα, δεν χρειάζεται να γίνει και καμιά σοβαρή προσπάθεια να βρεθούν οι δολοφόνοι τους.

Άλλωστε, ο Πούτιν έχει αυτόν τον καιρό πιο σοβαρές ασχολίες: πρέπει να οργανώσει το ομαλό πέρασμά του στην πρωθυπουργία, όπου θα παραμείνει τα επόμενα χρόνια μέχρι να ξαναγίνει πρόεδρος. Στην πραγματικότητα, λέει στη Ρεπούμπλικα ο γνωστός Ρώσος ιστορικός Ρόι Μεντβέντεφ, δημιουργείται αυτόν τον καιρό στη Ρωσία ένα νέο σύστημα εξουσίας που δεν έχει προηγούμενο στην εποχή του Στάλιν, του Γιέλτσιν ή του Γκορμπατσώφ. Ένα σύστημα ισχυρό και αυταρχικό, που διατηρεί παρά ταύτα όλα τα χαρακτηριστικά της δημοκρατίας. Ο στόχος αυτού του συστήματος, που αποκαλείται «κυρίαρχη δημοκρατία», είναι να αποκαταστήσει την τάξη και να εξασφαλίσει την ανάπτυξη της χώρας για τα 30 με 40 επόμενα χρόνια. Όσο για τον Πούτιν, είναι πράγματι ένας μονάρχης, αλλά πεφωτισμένος. Ο κόσμος τού έχει εμπιστοσύνη.

Και τότε γιατί γίνονται όλες αυτές οι προσπάθειες να φιμωθεί η αντιπολίτευση, γιατί συλλαμβάνονται με διάφορα γελοία προσχήματα οι οπαδοί του Κασπάρωφ, γιατί ασκείται τέτοιος ασφυκτικός έλεγχος στα Μέσα Ενημέρωσης; Ο Μεντβέντεφ τα αποδίδει όλα αυτά στον υπερβάλλοντα ζήλο κάποιων αξιωματούχων, το Κρεμλίνο δεν έχει πραγματικό πρόβλημα με την αντιπολίτευση, λέει, μόνο την τηλεόραση ελέγχει, οι εφημερίδες εξακολουθούν να γράφουν ό,τι θέλουν. Κι αν δολοφονείται κάπου κάπου κανείς δημοσιογράφος, μπορεί να περιληφθεί στις παράπλευρες απώλειες.