Η νύχτα ήταν τυρκουάζ

«Με ρωτήσαν για σένα, αγάπη μου, με ρωτήσαν/ Μου στείλαν γράμματα που σκόρπισε ο αέρας/ Μου είναι δύσκολο να τραγουδήσω, αγάπη μου/ Για πρώτη φορά δεν είμαστε μαζί».

Σε μια πρόσφατη συνέντευξή της στη Μοντ, η Λιβανέζα συγγραφέας Χόντα Μπαρακάτ εξηγούσε γιατί στη διάρκεια του πολέμου του 1975-1990 αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα της. Δεν μπορούσε να επικοινωνήσει πια με κανέναν. Για τους χριστιανούς, όπως εκείνη, δεν ήταν ποτέ η καλή χριστιανή. Για τους μουσουλμάνους, μόλις έλεγε κάτι που δεν τους άρεσε, ήταν η χριστιανή. Για τους αριστερούς, μόλις τους επέκρινε για τις ακρότητες των Παλαιστινίων στρατιωτικών, τη χαρακτήριζαν δεξιά, επειδή κατάγεται από τα βουνά. Ακόμη και τα σχόλια των πιο καλών της φίλων ήταν πάντα δηκτικά. Για να αγοράσει ψωμί, έπρεπε να ανήκει στην κοινότητα, αλλιώς δεν της έδιναν. Και στα οδοφράγματα έπρεπε πάντα να δείχνει την «καλή» ταυτότητα, αλλιώς κινδύνευε να τη σκοτώσουν επί τόπου.

Το 1989, ύστερα από ένα επεισόδιο όπου κόντεψαν να σκοτωθούν η ίδια και τα παιδιά της, η αναγνώστρια του Προυστ, του Μούζιλ και των μεγάλων Αράβων κλασικών έφυγε για τη Γαλλία. Από τότε έχει γράψει τέσσερα μυθιστορήματα, με τελευταίο το «Κύριέ μου, έρωτά μου» (εκδ. Αctes Sud). Τα σημερινά της αισθήματα απέναντι στον Λίβανο είναι σαν τα αισθήματα της μάνας απέναντι στο διανοητικά καθυστερημένο παιδί της: το αγαπά πιο πολύ απ΄ οτιδήποτε άλλο, και ταυτόχρονα θα ήθελε τον θάνατό του για να ξεκινήσει από την αρχή. Όταν έχεις εγκαταλείψει τη χώρα σου σε μια στιγμή που ήταν διαλυμένη- λέει η 55χρονη Μπαρακάτ- δεν μπορείς να απαλλαγείς πια απ΄ αυτήν, ούτε να ενταχθείς σε κάποια άλλη. Είναι όπως μ΄ έναν άνδρα που αγάπησες, με τον οποίο δεν μπορείς πια να ζήσεις, αλλά δεν μπορείς και να τον εγκαταλείψεις.

Η Φαϊρούζ δεν εγκατέλειψε ποτέ την πατρίδα της. Σταματούσε μόνο για μερικά χρόνια να τραγουδά, πενθώντας είτε για την ειρήνη είτε για την απώλεια αγαπημένων της προσώπων, κι ύστερα έβγαινε ξανά μπροστά, συνεγείροντας, ξεσηκώνοντας και συγκινώντας. Η παρουσία της προχθές το βράδυ στο Ηρώδειο ήταν συγκλονιστική. Στα 72 της χρόνια, έκανε χιλιάδες ανθρώπους να πάλλονται και να κλαίνε, να τραγουδάνε, να χορεύουν και να χειροκροτούν. Τραγούδησε Μότσαρτ, ερμήνευσε πατριωτικά τραγούδια και ύμνησε τον έρωτα: «Με ρωτήσαν για σένα, αγάπη μου, με ρωτήσαν/ Τους είπα θα γυρίσει, μη με μαλώνετε/ Έκλεισα τα μάτια, μη δουν όλοι/ Ότι στα μάτια μου σ΄ έχω κρύψει./ Και ξάφνου φύσηξε άνεμος/ Και βούρκωσαν τα μάτια/ Για πρώτη φορά δεν είμαστε μαζί» (η μετάφραση των στίχων ανήκει στον αγαπητό Τin Μan, δραστήριο μπλόγκερ και πάντα ενημερωμένο γύρω από τα μεσανατολικά).

Τραγουδούσε η Φαϊρούζ και νόμιζες ότι τα μίση ανήκουν σ΄ άλλους πλανήτες, άλλες εποχές. Και ότι όλοι οι άνθρωποι κάτω απ΄ αυτόν τον υπέροχο ουρανό είναι ίσοι.