Δημοκρατία γιο-γιο

Ένα μικρό θαύμα συντελέστηκε στη Γαλλία. Μια χώρα που πριν από ένα μήνα εμφανιζόταν ιδεολογικά διχασμένη, αφού ψήφισε σε ποσοστό 47% την «Αριστερά», χάρισε προχθές την παντοκρατορία στον Σαρκοζί.

Φταίει φυσικά σ΄ ένα βαθμό το εκλογικό σύστημα. Φταίει και η φύση του προεδρικού συστήματος, που περιορίζει το ενδιαφέρον των βουλευτικών εκλογών: ένας αναλυτής έγραψε ότι οι Γάλλοι εφηύραν τη δημοκρατία γιο-γιο, συρρέοντας μαζικά στις κάλπες τη μία Κυριακή και απέχοντας εξίσου μαζικά μερικές Κυριακές αργότερα. Οι περισσότεροι από αυτούς που δεν προσήλθαν όμως προχθές στις κάλπες ήταν αριστεροί, άνθρωποι που αισθάνονται ιδεολογικά ορφανοί, που έχουν αηδιάσει από τις προσωπικές αντιδικίες στους κόλπους των σοσιαλιστών, από τον σταλινισμό που εξακολουθεί να χαρακτηρίζει τους κομμουνιστές, από την ανικανότητα των Πρασίνων να συνδεθούν με την κοινωνία. Εντάξει, η Γαλλία έχει κάνει εδώ και χρόνια στροφή προς τα δεξιά. Ο Σαρκοζί ήταν ένας σχεδόν ανίκητος υποψήφιος. Αλλά και η Αριστερά έκανε μερικά λάθη αποφασιστικής σημασίας.

Το πρώτο λάθος, λέει ο καθηγητής πολιτικής επιστήμης Φρεντερίκ Σαβικί στην ιστοσελίδα Rue89, έγινε στην προεκλογική εκστρατεία για την προεδρία και αφορά την περίφημη «συμμετοχική δημοκρατία». Οι σύμβουλοι της Σεγκολέν, που προέρχονται από ανώτερες κοινωνικές τάξεις, θεωρούσαν ότι η εξαγγελία αυτή θα προσείλκυε ψηφοφόρους. Διαψεύστηκαν: χάρις σε μια ισχυρή κουλτούρα μοναρχικής εξουσίας που επανενεργοποίησε ο Ντε Γκωλ, πολλοί Γάλλοι θέλουν ο πρόεδρός τους να συγκεντρώνει όλες τις εξουσίες, ώστε να είναι αποτελεσματικός. Για τον ίδιο ακριβώς λόγο, ήταν λάθος να αποδεχθούν προκαταβολικά οι σοσιαλιστές την ήττα τους στις βουλευτικές εκλογές, και να προσπαθήσουν να περιορίσουν την έκτασή της. «Ψηφίστε μας για να μην είναι παντοδύναμος ο Σαρκοζί», είπαν στους ψηφοφόρους. Κι αν αυτό ακριβώς είναι το ζητούμενο;

Η επικράτηση της κεντροαριστεράς στην ηλικιακή κατηγορία 18-59 ετών, που επιβεβαιώθηκε στη συνέχεια και σε τοπικές εκλογές στη Γερμανία, έκανε πολλούς να μιλήσουν για ένα κεντροδεξιό διάλειμμα στον γαλλογερμανικό άξονα, που θα δώσει σύντομα τη θέση του σε μια πολυετή κυριαρχία της Αριστεράς. Ο Μισέλ Ονφρέ διαφωνεί. Οι Γάλλοι διάλεξαν την ομάδα τους για την επόμενη δεκαετία, λέει στην Κοριέρε ο φιλόσοφος, που προεκλογικά είχε ένα πολύ ενδιαφέρον τετ-α-τετ με τον Σαρκοζί. Ο τελευταίος κινείται πολύ έξυπνα: κάνει ανοίγματα στα συναινετικά θέματα (εξωτερική πολιτική, περιβάλλον, ανθρώπινα δικαιώματα) και διατηρεί τον έλεγχο των υπουργείων που τον ενδιαφέρουν (Εσωτερικών, Δικαιοσύνης, Παιδείας). Όποιος περιμένει έκρηξη στα πανεπιστήμια πλανάται. Η μεταρρύθμιση θα γίνει τον Ιούλιο, όταν φοιτητές και καθηγητές θα κάνουν διακοπές και δεν θα είναι σε θέση να βγουν στους δρόμους και να διαδηλώσουν. Όταν επιστρέψουν, θα βρουν τα πανεπιστήμια ανοιχτά σε ιδιωτική χρηματοδότηση- όπως ακριβώς είχε εξαγγελθεί.