Η απληστία της εξουσίας

Άλλη μια ευκαιρία έδωσε χθες ο πρόεδρος Μπους στον σουδανό ομόλογό του για να σταματήσει τη γενοκτονία στο Νταρφούρ. Υστερα από τέσσερα χρόνια σφαγών, μπορεί ο Χασάν αλ-Μπασίρ να βρει από μόνος του τον δρόμο της αρετής. Γιατί λοιπόν να τον πιέσουμε;

Oι γενοκτονίες θεωρούνται γενικά πολύπλοκα πράγματα, προϊόντα προαιώνιου μίσους ανάμεσα σε φυλές ή εθνότητες, που είναι κατά συνέπεια πολύ δύσκολο να αποτραπούν. Αυτή η εξήγηση είχε δοθεί στην περίπτωση της Ρουάντα, η ίδια στη Βοσνία, η ίδια σήμερα και στο Νταρφούρ. Αφού ορισμένες εθνότητες αλληλομισούνται, κάποια θα πάρει μια μέρα τα όπλα εναντίον της άλλης και η πιο αδύναμη θα εξοντωθεί. Είναι μοιραίο, είναι στη φύση του ανθρώπου. Μόνο που τα πράγματα συνήθως δεν είναι έτσι. Όπως γράφει ο Νίκολας Κριστόφ στους «Νιου Γιορκ Τάιμς», η Ιστορία έχει δείξει ότι οι περισσότερες γενοκτονίες είναι αποτέλεσμα της ψυχρής απόφασης ενός ηγέτη ότι ο καλύτερος τρόπος να επιλύσει ένα πρόβλημα ή να παρατείνει τη διατήρησή του στην εξουσία είναι η καταστροφή μιας συγκεκριμένης ομάδας.
Ύστερα από έρευνες που έκανε στο Σουδάν, ο Αμερικανός δημοσιογράφος διαπίστωσε ότι ο παππούς του προέδρου Μπασίρ ανήκε σε μια φυλή μαύρων Αφρικανών, τη Φαλάτα, και μεγάλωσε στη Νιγηρία. Μετακόμισε στο Σουδάν για να βρει δουλειά και, όταν σκοτώθηκε σε μια συμπλοκή, η γυναίκα του και ο γιος του εγκαταστάθηκαν στον αραβικό Βορρά. Εκεί γεννήθηκε ο Μπασίρ. Κατά μία έννοια, είναι Άραβας. Με βάση την καταγωγή του, όμως, είναι μαύρος Αφρικανός, όπως και τα εκατοντάδες χιλιάδες θύματα των επιθέσεων που έχουν εξαπολύσει τα τελευταία χρόνια- με την ενθάρρυνση και τη χρηματοδότησή του- οι συμμορίες των ζανζαουίντ. Ο αρχηγός των συμμοριών αυτών, ονόματι Μούσα Χιλάλ, δείχνει ιδιαίτερο ζήλο στην εξόντωση μιας άλλης φυλής μαύρων Αφρικανών, της Ζαγκάουα. Όποιος διατρέξει με το αυτοκίνητό του τις περιοχές των Ζαγκάουα, στο Νταρφούρ, θα δει μονάχα καμένα χωριά και εγκαταλελειμμένα πτώματα, πολλά από τα οποία έχουν κτιστεί σε πηγές για να τις δηλητηριάσουν. Κι όμως, σύμφωνα με συγκλίνουσες πηγές, η ίδια η μητέρα του Μούσα Χιλάλ ανήκει στη φυλή Ζαγκάουα...
Είναι έτσι σαφές ότι το κίνητρο αυτών των σφαγών δεν είναι το προαιώνιο μίσος, αλλά η απληστία της εξουσίας. Οι οργανωτές της γενοκτονίας στο Νταρφούρ δεν είναι εξτρεμιστές τύπου Ταλιμπάν, αλλά αδίστακτοι οπορτουνιστές. Για τον λόγο αυτόν, είναι πιο εύκολο για τη διεθνή κοινότητα να τους σταματήσει. Αυτό που χρειάζεται είναι να ασκηθούν πιέσεις για διεξαγωγή διαπραγματεύσεων, να επιβληθεί μια ζώνη απαγόρευσης των πτήσεων, να οργανωθεί μια διεθνής διάσκεψη, να δοθεί ο λόγος στους επιζήσαντες των σφαγών. Αλλά ο Μπους προτιμά να δώσει μια ακόμη ευκαιρία στον σφαγέα. Μέχρι να ολοκληρώσει το θεάρεστο έργο του.