Όχι, δεν βαριέται

«Κάποτε διάβαζα τις ομιλίες του. Σήμερα είναι αναγκασμένος να ακούει τις δικές μου. Η ιστορία θα κρίνει κατά πόσον αυτό αποτελεί πρόοδο».

Αυτό είπε αστειευόμενος ο Τόνυ Μπλαιρ προς τον Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ το 2005, ύστερα από μια ομιλία που εκφώνησε στο Ευρωκοινοβούλιο. Η ιστορία χρειάζεται βέβαια δεκαετίες για να γραφτεί (και πολλές φορές συνεχίζει να προκαλεί εντάσεις ακόμη κι αν έχουν περάσει δύο αιώνες από τα γεγονότα που περιγράφει, όπως δείχνει η διαμάχη για το βιβλίο Ιστορίας της Στ' Δημοτικού). Αλλά η έκβαση του πολέμου στο Ιράκ, τον οποίο ο Μπλαιρ υποστήριξε με πάθος και ο Κον-Μπάντιτ καταδίκασε από την αρχή με το ίδιο πάθος, δείχνει ότι μάλλον δεν αποτελεί πρόοδο να ακούει ο δεύτερος τις ομιλίες του πρώτου. Ο Βρετανός ηγέτης αποχωρεί από την εξουσία ντροπιασμένος. Ο Γαλλογερμανός αγκιτάτορας εξακολουθεί να αγωνίζεται γι' αυτά που πιστεύει: τη δημοκρατία, το περιβάλλον, την Ευρώπη. Κοιτάζοντας πίσω, για ένα πράγμα μετανιώνει. Επειδή πίστεψε ότι μαζί με τους συντρόφους του, μαζί με το κίνημα του Μάη, μπορούσαν να εφεύρουν ένα καλύτερο και πιο ριζοσπαστικό σύστημα από την κοινοβουλευτική δημοκρατία. «Σήμερα ξέρω ότι κάναμε λάθος» λέει σε συνέντευξή του στους Φαϊνάνσιαλ Τάιμς. «Όμως ανοίξαμε την πόρτα. Η σύγχρονη κοινωνία μας αναγνώρισε ότι η ατομική ελευθερία είναι κάτι που πρέπει να ενισχυθεί. Περάσαμε καλά και η ζωή συνεχίζεται».

Δεν μετανιώνει όμως ο «Ντάνυ» για τις βασικές επιλογές της ζωής του: ότι δεν έγινε τρομοκράτης και δεν έγινε υπουργός. Οι τρομοκράτες, λέει, έχουν να κάνουν με τη ζωή και τον θάνατο άλλων ανθρώπων, με το κατά πόσον έχει κάποιος δικαίωμα να σκοτώνει. «Και αυτό μου φαίνεται εντελώς παράλογο». Όσο για τους υπουργούς, εκεί υπάρχει ένας άλλος παραλογισμός. «Εντάξει, ο Γιόσκα Φίσερ είχε μεγάλη εξουσία. Αλλά είναι τρομερό πράγμα να είσαι υπουργός Εξωτερικών: δεν ξέρεις ποιος είσαι και πού βρίσκεσαι». Φαίνεται πάντως ότι ο Φίσερ ετοιμάζεται να πάρει την εκδίκησή του, αυτόν τον καιρό γράφει ένα βιβλίο για την εμπειρία του από τον πρασινοκόκκινο συνασπισμό, «θα έχει πολλή πλάκα, αν και για τον Σρέντερ θα είναι λίγο δύσκολα».

Τα τελευταία χρόνια ο Κον-Μπεντίτ δεν απομακρύνεται από το Ευρωκοινοβούλιο, με το ζόρι ο δημοσιογράφος των Φαϊνάνσιαλ Τάιμς τον έπεισε να πάνε να φάνε σε ένα εστιατόριο εκεί κοντά. Κι εκεί, ανάμεσα στα σπρίνγκρολς, τον σολομό και τις γαρίδες, του έκανε την κρίσιμη ερώτηση: μα δεν βαριέται; Αυτός, που άλλοτε έστηνε οδοφράγματα, πώς είναι δυνατόν να τη βρίσκει τόσο πολύ στους άχρωμους διαδρόμους του Ευρωκοινοβουλίου; «Άχρωμα και βαρετά είναι τα εθνικά κοινοβούλια» απάντησε ο αντιπρόεδρος των Ευρωπαίων Πρασίνων. «Εδώ γράφουμε ιστορία. Σε 50 ή 100 χρόνια, οι ιστορικοί θα αναλύουν τις αποφάσεις του Ευρωκοινοβουλίου, θα μελετούν πώς ξεκινήσαμε τη συζήτηση για την ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική, για τις κλιματικές αλλαγές, για τον κοινωνικό έλεγχο της παγκοσμιοποίησης»...