Η ελευθερία της κριτικής

Τα ονόματα είναι ηχηρά: Χάρολντ Πίντερ, Έρικ Χόμπσμπομ, Μάικ Λη, Στήβεν Φράι, Νικόλ Φάρι. Εκατόν τριάντα εξέχοντες Εβραίοι της Βρετανίας κήρυξαν χθες την ανεξαρτησία τους από το εβραϊκό κατεστημένο της χώρας.

«Είμαστε μια ομάδα Εβραίων της Βρετανίας με διαφορετικές εμπειρίες, επαγγέλματα και πεποιθήσεις, αλλά με κοινό μας γνώρισμα την πίστη στην κοινωνική δικαιοσύνη και τα οικουμενικά ανθρώπινα δικαιώματα. Ενώνουμε τις φωνές μας επειδή πιστεύουμε ότι η ποικιλία των απόψεων του εβραϊκού πληθυσμού σε αυτή τη χώρα δεν εκφράζεται από τους θεσμούς που διεκδικούν την εκπροσώπηση ολόκληρης της εβραϊκής κοινότητας». Έτσι αρχίζει η έκκληση μιας ομάδας Βρετανοεβραίων με τον τίτλο «Ανεξάρτητες Εβραϊκές Φωνές» που δημοσιεύτηκε χθες στην ιστοσελίδα της εφημερίδας Γκάρντιαν.

Σύμφωνα με τους υπογράφοντες, οι ηγέτες των Εβραίων της Βρετανίας θέτουν την υποστήριξη της πολιτικής που ακολουθεί η δύναμη κατοχής πάνω από τα ανθρώπινα δικαιώματα του λαού που βρίσκεται υπό κατοχή, κάτι που έρχεται σε σύγκρουση με τις εβραϊκές αρχές της δικαιοσύνης και της ευσπλαχνίας. Η επέτειος που θέλουν να τιμήσουν οι υπογράφοντες δεν είναι τα εξήντα χρόνια από την ίδρυση του Ισραήλ (το 2008), αλλά τα σαράντα χρόνια από την έναρξη της κατοχής της Δυτικής Όχθης και της Γάζας (φέτος). «Οι Παλαιστίνιοι που ζουν στα εδάφη αυτά αντιμετωπίζουν άθλιες συνθήκες και δεν έχουν καμιά ελπίδα για το μέλλον», τονίζουν. «Διακηρύσσουμε την υποστήριξή μας σε μια ειρήνη κατόπιν διαπραγματεύσεων μεταξύ του ισραηλινού και του παλαιστινιακού λαού, καθώς και την αντίθεσή μας σε οποιαδήποτε απόπειρα της ισραηλινής κυβέρνησης να επιβάλει τις δικές της λύσεις στους Παλαιστίνιους».

Το «δίκτυο μεμονωμένων ατόμων», όπως χαρακτηρίζεται η ομάδα, δεν κατονομάζει τους θεσμούς στους οποίους ασκεί κριτική. Ένας από τους υπογράφοντες όμως, ο φιλόσοφος της Οξφόρδης Μπράιαν Κλαγκ, επικρίνει σε ένα ξεχωριστό σχόλιο τον αρχιραβίνο της Βρετανίας σερ Τζόναθαν Σακς επειδή σε μια φιλοϊσραηλινή συγκέντρωση που έγινε πέρυσι στο Λονδίνο είπε: «Ισραήλ, μας κάνεις υπερήφανους». Άλλοι αισθάνονται ακριβώς το αντίθετο, τονίζει ο Κλαγκ, επισημαίνοντας ότι το Συμβούλιο Αντιπροσώπων των Εβραίων της Βρετανίας αυτοαποκαλείται «η φωνή των Βρετανοεβραίων», ενώ αφιερώνει τον χρόνο του και τους πόρους του στην υπεράσπιση του Ισραήλ.

Στη διακήρυξη αναγνωρίζεται ότι ο αγώνας κατά του αντισημιτισμού είναι ζωτικής σημασίας. Όμως, προστίθεται, «ο αγώνας αυτός αποδυναμώνεται όταν οποιοσδήποτε επικρίνει την ισραηλινή κυβέρνηση χαρακτηρίζεται αμέσως αντισημίτης». Μια ανάλογη συζήτηση έχει ξεκινήσει και στην Αμερική. Όπως έλεγε πρόσφατα στους Νιου Γιορκ Τάιμς ο Εβραίος ιστορικός Τόνυ Τζουντ, που κατηγορήθηκε κι αυτός για αντισημιτισμό, η σύνδεση ανάμεσα στον αντισιωνισμό και τον αντισημιτισμό είναι καινούργια. Και η σύγχυση που επικρατεί είναι τόσο μεγάλη, ώστε σε λίγο καιρό οποιαδήποτε αναφορά στον αντισημιτισμό και το Ολοκαύτωμα θα εισπράττεται αμέσως ως υπεράσπιση της ισραηλινής πολιτικής.