Όλα είναι πιο ελαφρά

Η ηλικιωμένη κυρία χαμογελά, ζαρωμένη στην καρέκλα της. «Δεν πάει πολύς καιρός που είμαστε μαζί. Δύο χρόνια μόνο. Στην πραγματικότητα, είμαστε ένα νέο ζευγάρι». Δίπλα της κάθεται ένας κύριος με άσπρα μαλλιά. Ακούγοντάς τη να μιλάει έτσι, της πιάνει το χέρι. Εκείνη συνεχίζει: «Εδώ και δύο χρόνια όλα είναι διαφορετικά. Έχουν γίνει πιο ελαφρά». Ο ηλικιωμένος κύριος συμφωνεί. «Πριν, ήμουν μόνος. Η Φρανσίν ήταν μόνη. Τώρα, βρισκόμαστε το πρωί και δεν αποχωριζόμαστε καθόλου όλη την ημέρα».

Η Φρανσίν και ο Κριστιάν είναι τυχεροί. Το γηροκομείο στο οποίο περνούν τα τελευταία χρόνια της ζωής τους, κάπου στο Βαρ της Νότιας Γαλλίας, δεν απαγορεύει τις σχέσεις μεταξύ των τροφίμων. Υπάρχουν βέβαια πολλά προβλήματα. Το προσωπικό αντιμετωπίζει με μεγάλη επιφύλαξη τέτοιες σχέσεις, θεωρώντας ότι ο έρωτας και η σεξουαλικότητα δεν έχουν θέση σε τέτοια ιδρύματα. Και η αντίδραση των οικογενειών είναι συχνά βίαιη. Όπως λέει ο διευθυντής του γηροκομείου Πατρίκ Ιρό στη Λιμπερασιόν, τα παιδιά δεν δέχονται εύκολα ότι οι γονείς τους έχουν σεξουαλική ή συναισθηματική ζωή στα ογδόντα τους, ιδιαίτερα αν η μαμά ή ο μπαμπάς έχει πεθάνει και έχει αντικατασταθεί από έναν καινούργιο σύντροφο. Φοβούνται επίσης μη χάσουν την κληρονομιά. Ο διευθυντής έχει ακούσει περιπτώσεις μηνύσεων εναντίον γηροκομείων επειδή επέτρεψαν να αναπτυχθούν τέτοιες σχέσεις! Αλλά εκείνος δεν φοβάται τέτοιου τύπου ακρότητες. Και πρόσφατα οργάνωσε την προβολή ενός ντοκιμαντέρ με τίτλο «Οι γεροντικοί μας έρωτες», όπου μιλούν διάφορα ζευγάρια σαν τη Φρανσίν και τον Κριστιάν, απ' όλη τη Γαλλία.

«Γιατί να υπάρχει ένας κόσμος των ενηλίκων όπου η σεξουαλικότητα επιτρέπεται και ένας κόσμος των ηλικιωμένων όπου η σεξουαλικότητα απαγορεύεται;» αναρωτήθηκε ο ψυχίατρος Ζεράρ Ριμπ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Λυών, που παρέστη στην προβολή. Ο μόνος παράγων που πρέπει να εξασφαλίζεται είναι η ελεύθερη συναίνεση, κάτι που δεν είναι δεδομένο σε περιπτώσεις ασθενών που πάσχουν, για παράδειγμα, από Αλτσχάιμερ. Αλλά κι αυτοί έχουν επιθυμίες, κι αυτοί έχουν δικαίωμα στον έρωτα. Κι αυτοί, όπως όλοι οι ηλικιωμένοι, έχουν δικαίωμα στον ιδιωτικό χώρο. «Οι νοσοκόμοι δεν κτυπούν πάντα την πόρτα πριν μπουν σε ένα δωμάτιο», αναγνωρίζει ο Πατρίκ Ιρό. «Ή κτυπούν και μπαίνουν πριν πάρουν απάντηση. Προσπαθούμε να κάνουμε προόδους σ' αυτά τα ζητήματα».

Ο Κριστιάν και η Φρανσίν προτίμησαν να κρατήσουν ο καθένας το δικό του δωμάτιο. «Μ' αρέσει να υπάρχει λίγο μυστήριο στο ζευγάρι», λέει η Φρανσίν, κρατώντας πάντα από το χέρι τον νέο της εραστή. «Μη φανταστείτε ότι χαϊδευόμαστε όπως όταν ήμασταν είκοσι ετών», διευκρινίζει ο τελευταίος. «Τρυφερότητα, όμως, υπάρχει πολλή».