Τα πάθη του Μεξικού

Θα μπορούσε να είναι βγαλμένο από μυθιστόρημα του Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ. Αλλά είναι ένα αληθινό ρεπορτάζ από μια πόλη του Μεξικού που αποφάσισε να πάρει τις τύχες της στα χέρια της.

Στη Λαϊκή Συνέλευση μετέχουν όλοι οι εξεγερμένοι, οι καταφρονημένοι, οι εξευτελισμένοι, από τους φοιτητές που δηλώνουν μαρξιστές-λενινιστές μέχρι τους γέρους αγρότες που έχουν περάσει πολλά χρόνια στη φυλακή, κι από τα κινήματα των Ινδιάνων μέχρι τους οικολόγους. «Ο Ρουίς ήταν η θρυαλλίδα που προκάλεσε την έκρηξη», είπε η Μαρία ντελ Κάρμεν Λόπες, συντονίστρια του μετώπου των γυναικών, στη Γερμανίδα ευρωβουλευτή Έρικα Μαν που επισκέφθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου την περιοχή. «Ο άνθρωπος αυτός συμβολίζει δεκαετίες ασέβειας προς τις κοινότητές μας, ένα σύστημα που μας κουβαλούσε υποχρεωτικά στις συγκεντρώσεις του PRI κι ύστερα μας πέταγε στα μούτρα ένα σάντουιτς ή ένα μπλουζάκι!».

Ο Ουλίσες Ρουίς είναι από το 2004 ο κυβερνήτης της Οαχάκα. Η πολιτεία αυτή είναι μια από τις πιο φτωχές του Μεξικού (δύο στα τρία σπίτια δεν έχουν τρεχούμενο νερό, ένας στους πέντε μαθητές μένει έξω από το εκπαιδευτικό σύστημα) και ταυτόχρονα μια από τις λίγες που εξακολουθεί να ελέγχεται από το Επαναστατικό Θεσμικό Κόμμα (PRI), το οποίο έχασε το 2000 την κεντρική εξουσία ύστερα από 70 χρόνια κυριαρχίας. Λίγο μετά την εκλογή του, που αμφισβητήθηκε έντονα, ο Ρουίς άρχισε να μοιράζει έργα σε φίλους του εργολάβους, που διέλυσαν όλα τα παραδοσιακά στοιχεία της πόλης. Καταλήστεψε τον προϋπολογισμό για να ενισχύσει τον υποψήφιο του PRI στις προεδρικές εκλογές. Κι όταν οι δάσκαλοι κατέβηκαν σε απεργία, έστειλε εναντίον τους τα ΜΑΤ. Γρήγορα το κίνημα εναντίον του διογκώθηκε, έγιναν πορείες με τη συμμετοχή εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων, έκλεισαν δρόμοι, καταλήφθηκαν δημόσια κτίρια. Εδώ και τέσσερις μήνες, γράφει η απεσταλμένη της Μοντ, το τουριστικό αυτό θέρετρο έγινε το καζάνι στο οποίο βράζουν όλα τα πάθη του Μεξικού.

Υπό κατάληψη τελεί και η τοπική εφημερίδα, η Noticias, την οποία προσπάθησε να κλείσει ο Ρουίς επειδή υποστήριξε τους αντιπάλους του. Επί ένα μήνα που κρατούσε η πολιορκία από την αστυνομία, 31 δημοσιογράφοι κοιμόντουσαν, έτρωγαν και πλένονταν δίπλα στους υπολογιστές τους. Αλλά έβγαζαν κάθε μέρα την εφημερίδα, έστω κι αν αναγκάζονταν να την τυπώνουν 230 χιλιόμετρα μακριά και να τη μεταφέρουν στην πόλη με δύο φορτηγά. Σήμερα η Noticias είναι πρώτη σε κυκλοφορία, με 40.000 φύλλα. Και το κεντρικό της σύνθημα είναι να φύγει ο Ρουίς, όπως αναγκάστηκαν να φύγουν κάτω από τη λαϊκή πίεση τρεις προκάτοχοί του, το 1947, το 1952 και το 1977. Αυτή τη φορά όμως είναι πιο δύσκολο, ο Ρουίς στηρίζεται από τον ίδιο τον πρόεδρο Καλντερόν, που εξελέγη κι αυτός με αμφισβητούμενο τρόπο τον περασμένο Ιούλιο, πολλοί λένε ότι αν πέσει ο ένας θα πέσει κι ο άλλος. Ίσως τελικά να επέμβει στην Οαχάκα ο στρατός, και η κρίση να γενικευτεί.