Τετάρτη, Μαΐου 03, 2006

Tσάβες εναντίον Xόλιγουντ



Ο Ούγκο Τσάβες δεν «κτυπά» την υπερδύναμη μόνο με όπλο την ενέργεια. Δεν αρκείται στη συγκρότηση πολιτικο-εμπορικών περιφερειακών συμμαχιών κατά του νεοφιλελευθερισμού. Τώρα τα βάζει και με το Χόλιγουντ.

H Βενεζουέλα είναι μια διχασμένη χώρα. Οι μισοί (εντάξει, πάνω από τους μισούς) είναι με τον άνθρωπο που θέλει να γίνει ο νέος Μπολίβαρ της Λατινικής Αμερικής και οι υπόλοιποι φοβούνται ότι η χώρα τους θα γίνει Κούβα. Τα μέτρα που λαμβάνει ο πρόεδρος Τσάβες συναντούν συνήθως αρκετές αντιδράσεις. Όταν όμως στα τέλη του περασμένου χρόνου κατατέθηκε στο κοινοβούλιο πρόταση νόμου που ορίζει ότι το 20% των ταινιών που προβάλλονται στη χώρα πρέπει να είναι εγχώριες (ή, έστω, μη βορειοαμερικανικές) παραγωγές, όλα τα κόμματα την ψήφισαν με ενθουσιασμό. «H πολιτική τάξη της χώρας βαρέθηκε τα καλλιστεία και τις telenovelas», λέει ο Φιλίπ Τολεντάνο, ένας Γάλλος παραγωγός που έχει εγκατασταθεί στη χώρα εδώ και 30 χρόνια. «Μελετήσαμε τις εμπειρίες της Βραζιλίας, της Ισπανίας, της Γαλλίας και της Κολομβίας. Ο νόμος που ψηφίστηκε είναι ο καλύτερος σε όλη τη Λατινική Αμερική».

Δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται προσπάθεια να αντιμετωπιστεί ο αμερικανικός «πολιτιστικός ιμπεριαλισμός» (το 98% των ταινιών που προβάλλονται στις 350 αίθουσες της Βενεζουέλας είναι αμερικανικές παραγωγές). Το 1993 είχε κατατεθεί μια άλλη πρόταση νόμου που προέβλεπε την ίδρυση ενός αυτόνομου Εθνικού Κέντρου Κινηματογράφου. Την παραμονή της ψηφοφορίας όμως, γράφει η απεσταλμένη της Φιγκαρό, εκπρόσωπος της Motion Pictures Association για τη Λατινική Αμερική έφτασε στο Καράκας και κάλεσε τους διανομείς στο ξενοδοχείο του. Την επομένη, το κοινοβούλιο αποφάσισε να βάλει την πρόταση στο συρτάρι. Τότε βέβαια δεν κατείχε την εξουσία ένας Τσάβες. Και στο υπουργείο Πολιτισμού δεν βρισκόταν ένας λάτρης του κινηματογράφου όπως είναι ο Φρανσίσκο Σέτο. Τον περασμένο Νοέμβριο, οργανώθηκε στο Καράκας το πρώτο διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου, για να ακολουθήσει το πρώτο φεστιβάλ ντοκιμαντέρ και το φεστιβάλ αφρικανικού κινηματογράφου. Μια σειρά φόρων θα βοηθήσει να δημιουργηθεί ένα ταμείο για την ενίσχυση του κινηματογράφου, ενώ θα υπάρξουν φορολογικά κίνητρα για όσες επιχειρήσεις επενδύσουν σε αυτόν τον τομέα.

Προκειμένου να δημιουργηθεί ένα κοινό γι' αυτόν τον νέο κινηματογράφο, θα ξεκινήσει μια εκστρατεία στα σχολεία. Το μεγάλο πρόβλημα, βέβαια, λέγεται ελευθερία της έκφρασης. H κινηματογραφική βιομηχανία της Βενεζουέλας ελέγχεται από τους ανθρώπους του Τσάβες και όσοι έχουν τολμήσει να εκφράσουν μια διαφορετική άποψη - όπως ο ηθοποιός Ορλάντο Ουρντανέτα - αναγκάστηκαν να πάρουν τον δρόμο της εξορίας. Προς το παρόν, λοιπόν, οι ταινίες που θα γυριστούν θα περιστρέφονται είτε γύρω από ήρωες της ιστορίας είτε γύρω από καθημερινά προβλήματα, όπως είναι η εγκληματικότητα: η μεγάλη επιτυχία τού 2005 λεγόταν «Secuestro express» και αφορούσε μια απαγωγή που συγκλόνισε ολόκληρη τη χώρα...

6 Comments:

At 3/5/06 12:42 μ.μ., Blogger erva_cidreira said...

Ε καλά, και η επταετία είχε προσπαθήσει κάτι ανάλογο με τις παραγωγές του Τζέημς Πάρις, κι ακόμη κάθε 25η Μαρτίου και 28η Οκτωβρίου τα κανάλια τις προβάλλουν με ευγνωμοσύνη και οι θεατές τις βλέπουν με νοσταλγία, αλλά δεν πιστεύει κανείς, φαντάζομαι, ότι αυτό υπήρξε αιτία πολιτιστικής αναγέννησης.
Άλλωστε, η αθλιότητα της σημερινής βενεζολάνικης τηλεόρασης παρά το ένδοξο παρελθόν της, έστω και σε τηλενοβέλες, δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας.
Κακόμοιρη Βενεζουέλα!

 
At 3/5/06 7:09 μ.μ., Blogger Μαύρο πρόβατο said...

Αν και οι εθνικοποιήσεις φαίνεται να είναι ένα πολύ ζωντανό μέρος του παρόντος, μπορεί να μην είναι το μέλλον. Qui vivra, verra.
...Είναι όμως το μέλλον ο πιό αντιδραστικός οργανισμός τού πλανήτη, η Motion Pictures Association, που κυνηγάει πλέον απροκάλυπτα την τεχνική πρόοδο και την ελευθερία της έκφρασης;
Αναφέρομαι στις πρακτικές ποινικοποίησης των δικτύων P2P, στην επέκταση του κοπυράιτ μέχρις ακραίου παραλογισμού, την άρνηση κάθε λογικής ("σοσιαλδημοκρατικής" θα έλεγα) συμβιβαστικής πρότασης για την ελαστικότερη διαχείριση των δικαιωμάτων αυτών.

Δεν πιστεύω σε ένα τέτοιο μέλλον, όπως και να το ονομάσουμε. Πολύ απλά γιατί δεν το βλέπω να έρχεται και να κυριαρχεί, αλλά να οπισθοχωρεί.

Κατά τα άλλα, συνταγές για την παραγωγή Τέχνης δεν υπάρχουν. Ισως έχει να παρατηρήσει κανείς οτι όσο πιο ενδιαφέρουσα η εποχή, τόσο πιό πολύ μιλάει η Τέχνη της - κι αυτό όμως είναι ένα ελιππές και εκ των υστέρων (μη-)κριτήριο, που δεν μπορεί να εφαρμοστεί γενικά.
Τώρα, η πολιτιστική βιομηχανία είναι κάτι άλλο. Ο ντε Γκώλ δεν είχε διαβάσει Μπένγιαμιν, είχε όμως την οξυδέρκεια να οργανώσει την κρατική πλαισίωση στον τομέα αυτό - ο άνθρωπος δε που διάλεξε, αποδείχθηκε καλύτερος κρατικός λειτουργός από καλλιτέχνης ;-)
Η πολιτική του Τσάβες αντιστοιχεί σε μια παρόμοια πλαισίωση, την εποχή της αρχής του τέλους της αμερικάνικης μονοκρατορίας. Τέχνη όμως δεν θα παράγει ο νόμος του (οι ποσοστώσεις του οποίου είναι πολύ μικρό μέρος των παρεμβάσεων στην οπτικοακουστική παραγωγή που εφαρμόζονται εδώ και πολλά χρόνια πχ στη Γαλλία), αλλά οι καλλιτέχνες της χώρας του και της λατινοαμερικάνικης ηπείρου, που βράζει...

 
At 3/5/06 8:21 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Εγώ πάντως παίδες πολύ τον κάνω κέφι αυτόν το μάγκα τον Τσάβες. Να σας εξομολογηθώ και την αμαρτία μου υπήρξα στα νιάτα μου μαρξιστής αλλά δόξα τω θεώ την πρέζα του μαρξισμού (από κάπου είναι κλεμμένη αυτή η ατάκα αλλά δε θυμάμαι ποιος την είπε, any help?) δεν την αντικατέστησα με κάποιον άλλο –ισμό : νεοφιλελευθερισμό, χριστιανισμό ή politically correctiσμο (ο αναδυόμενος φασισμός του 21ου αιώνα). Επί της ουσίας αυτή η κίνηση του Τσάβες έχει δύο συνιστώσες:

-Πολιτισμική:

Δεν αντιλέγω, οι κρατικές παρεμβάσεις στον πολιτισμό συχνά οδηγούν σε εκτρώματα. Όσον αφορά όμως συγκρίσεις με την επταετία και κρίσεις περί εθνικοποίησης της τέχνης διαβάστε προσεκτικότερα το κείμενο του κ. Μητσού:

«…το 20% των ταινιών που προβάλλονται στη χώρα πρέπει να είναι εγχώριες (ή, έστω, μη βορειοαμερικανικές)»

«Τον περασμένο Νοέμβριο, οργανώθηκε στο Καράκας το πρώτο διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου, για να ακολουθήσει το πρώτο φεστιβάλ ντοκιμαντέρ και το φεστιβάλ αφρικανικού κινηματογράφο.»

Κυρίως λοιπόν έχουμε να κάνουμε με ένα χτύπημα στο Χόλιγουντ και όχι μια μονομερή προσπάθεια τόνωσης του εγχώριου σινεμά.

Αλλά να έρθουμε και στα δικά μας, εσείς βλέπετε καμιά δημοκρατικότητα και κανένα πλουραλισμό στις ταινίες που προβάλλουν τα τηλεοπτικά κανάλια (πλην κρατικών ίσως) στην χώρα μας; Στη συντριπτική πλειοψηφία τους αμερικάνικες παραγωγές, που είναι ο ευρωπαϊκός και ο ασιατικός κινηματογράφος; Για ποιο κοσμοπολιτισμό μιλάμε;

Μη ξεχνάμε επίσης πως το Hollywood δεν είναι μόνο μέσο προπαγάνδας (οι κακοί Σοβιετικοί παλιά, οι κακοί Άραβες τώρα) αλλά και μέσο προώθησης των αμερικανικών πολιτισμικών αξιών και του αμερικανικού τρόπου ζωής, πράγμα που ευνοείται και από την παντοδυναμία της αγγλικής γλώσσας. Δυστυχώς η παγκοσμιοποίηση μοιάζει να οδηγεί αναπόφευκτα, στην επιβολή του πολιτισμού του ισχυρότερου και όχι στον πολιτιστικό πλουραλισμό. Εν ολίγοις Californication, που λένε και oι Red Hot Chili Peppers.

-Οικονομική

που είναι και η σημαντικότερη. Τόσα χρήματα που πηγαίνουν σε αμερικάνικες εταιρίες λόγω της παντοκρατορίας του Χόλιγουντ σε τηλεόραση και αίθουσες κινηματογράφων, θα μείνουν στην Βενεζουέλα. Σωστός ο Τσάβες!

Φαντάζομαι οι περισσότεροι θαμώνες του συγκεκριμένου μπλογκ θεωρούν τον Τσάβες δικτάτορα, η στην καλύτερη περίπτωση λαϊκιστή ηγέτη. Για μένα πάντως το μοντέλο του έχει αρκετά ενδιαφέροντα στοιχεία, σε μια εποχή που η Αριστερά στερείται συγκεκριμένων προτάσεων και περιορίζεται στην πατροπαράδοτη κριτική στον «κακό» καπιταλισμό.

Και για να μη ξεχνάμε και την εγχώρια πολιτική πραγματικότητα, με όλα τα αρνητικά του ο Τσάβες χτίζει ένα δικό του μοντέλο, βασιζόμενο και στην ιδιοσυγκρασία του λαού της Βενεζουέλας. Όχι σαν κάτι τύπους εδώ πέρα που μαλώνουν ποιο είναι καλύτερο το ιρλανδικό η το σκανδιναβικό μοντέλο…

 
At 4/5/06 12:48 μ.μ., Blogger S G said...

συμφωνω φυσικα με τον ερβα.

"Τόσα χρήματα που πηγαίνουν σε αμερικάνικες εταιρίες λόγω της παντοκρατορίας του Χόλιγουντ σε τηλεόραση και αίθουσες κινηματογράφων, θα μείνουν στην Βενεζουέλα. Σωστός ο Τσάβες!"

για 10-20 ευρω να περιοριζεις τα ανθρωπινα δικαιωματα σου φαινεται λογικο? να λες στον κοσμο τι θα βλεπει και τι θα ακουει ισοδυναμει με ολοκληρωτισμο, οχι με καλη οικονομικη πολιτικη!! μηπως ποτε δεν ξεχασες τον μαρξισμο?

(τωρα για το ποσο ηλιθια πολιτικη ειναι οι εθνικοποιησεις, θα το γραψω ελπιζω συντομα το αρθρο...)

 
At 5/5/06 1:03 π.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

για 10-20 ευρω να περιοριζεις τα ανθρωπινα δικαιωματα σου φαινεται λογικο? να λες στον κοσμο τι θα βλεπει και τι θα ακουει ισοδυναμει με ολοκληρωτισμο.

skeψου το και λιγο διαφορετικα .
Αν αυτα τα 20 ευρω πανε σε κατι που
το βριζεις και σε βριζει?
Πως θα ενιωθες αν χρηματοδοτουσες κατι εχθρικο απεναντι σου ?
η λογική της οικομικης πιεσης ως προεκταση της πολιτικης δεν ειναι νεα.
Εμείς δεν καναμε καταναλωτικο εμπαργκο σε καποια προιοντα χωρων που στηριζαν τα Σκοπια ?
Θυμασαι ποσα αστραπιαια απεδωσε?

Στο κατω κατω προωθει και τον πολιτισμο της χωρας του . Κακο είναι .
Μια δυο χωρες εχουν μονο αξιολογο πολιτισμο?

Δεν νομιζω ο συγκεκριμενος να ειναι τιποτε ιδιαιτερο ,στη Λατ.Αμερικη παντα καποιοι ανεβαιναν στην εξουσια με ορισμενους τροπους , χορευαν τραγουδουσαν καναν φιεστες χαρες και πανηγυρια (η φτωχεια θελει καλοπεραση/αρτος και θεαματα )
Αλλο ενα ιδιο σκηνικο κατα την αποψη μου

 
At 5/5/06 2:04 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Αντιγράφω από τη συνέντευξη του Κώστα Γαβρά στο Δημήτρη Δανίκα σήμερα στα ΝΕΑ:

-Και για το σινεμά, έχεις κάτι συγκεκριμένο για την Ελλάδα;

«Δεν έχουν παρά να ακολουθήσουν το γαλλικό, το καλύτερο, παγκοσμίως μοντέλο, πράγμα που έκαναν η Κορέα και η Αργεντινή, με αποτέλεσμα να ανθήσουν και εμπορικά και καλλιτεχνικά. Αλλά αν συνέβαινε κάτι τέτοιο θα άρχιζαν οι πιέσεις από την Αμερική».

-Ακόμα και στο σινεμά;

«Φυσικά, για τα εισιτήρια και τα λεφτά. Με νόμο η Κορέα υποχρεώνει τις αίθουσες να προβάλλουν ετησίως τουλάχιστον 140 ημέρες κορεάτικες ταινίες, αλλά μόλις πριν από λίγο έμαθα ότι ύστερα από ασφυκτικές πιέσεις των Αμερικανών - που εκβιάζουν ότι αλλιώς θα κόψουν τις δικές τους υπερ-παραγωγές προς την Κορέα - θα τις ελαττώσουν στις 90».


Να μη ξεχνάμε πως εκτός από τον κρατικό ολοκληρωτισμό υπάρχει και ο ολοκληρωτισμός της "ελεύθερης" αγοράς...

 

Δημοσίευση σχολίου

<< Home