Οι δύο συμβιβασμοί

Ο τίτλος των ημερών δημοσιεύθηκε στο χθεσινό φύλλο της Ελ Παΐς: «H Γαλλία είναι ένα όπλο μαζικής καταστροφής».

Στο «Ημερολόγιο του Πολέμου με τα Γουρούνια» (1969), ο Αδόλφο Μπιόι Κασάρες περιγράφει ένα εφιαλτικό σενάριο που εκτυλίσσεται σε μια πόλη με πολλά κοινά σημεία με το Μπουένος Άιρες. Μια μέρα, οι νέοι αποφασίζουν πως οι ηλικιωμένοι (τα «γουρούνια») είναι άχρηστοι. Βγαίνουν λοιπόν στους δρόμους κι αρχίζουν και τους πυροβολούν. Παρ' όλο που ο Αργεντινός συγγραφέας έχει πει ότι έγραψε αυτό το βιβλίο όταν αισθάνθηκε πως άρχιζε να γερνάει, οι εικόνες που περιγράφει δεν γέρασαν με τον χρόνο. Αυτές τις εικόνες θυμήθηκε πρόσφατα ο Φιλίπ Βαλ, διευθυντής του σατιρικού εντύπου Charlie Hebdo, μιλώντας για το σημερινό χάσμα γενεών στη Γαλλία και τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει αν δεν αντιμετωπιστεί. Το πρόβλημα των συντάξεων ­ γράφει - βαραίνει όλο και πιο πολύ στους ώμους μιας νεολαίας που γνωρίζει μια πρωτοφανή για τα μεταπολεμικά χρόνια επαγγελματική ανασφάλεια. Για να μη δεχθεί μια μέρα επίθεση από τους νέους, κι αρχίσουν οι σφαγές στους δρόμους, η γηράσκουσα κοινωνία της Δύσης θέτει κατά καιρούς σε εφαρμογή διάφορα μέτρα με στόχο τη διατήρηση των νέων σε κατάσταση αδυναμίας και εξάρτησης. Το Συμβόλαιο Πρώτης Πρόσληψης δεν αποτελεί παρά μια εκδήλωση αυτής της προσπάθειας να εξουδετερωθεί η νεολαία.

Ο συμβιβασμός μεταξύ των γενεών είναι έτσι το πρώτο ζητούμενο για την επίλυση αυτής της κρίσης, που δεν αφορά μόνο τη Γαλλία όπως υποστηρίζουν διάφοροι περισπούδαστοι αναλυτές, αλλά ολόκληρη την Ευρώπη. Για πρώτη φορά τα τελευταία 60 χρόνια, όλα τα νήματα που διατηρούν ακέραιη την κοινωνία έχουν σπάσει: το νήμα που συνδέει τη μια γενιά με την επόμενη, το νήμα που συνδέει τον εργαζόμενο με το συνδικάτο που υποτίθεται ότι τον εκπροσωπεί, το νήμα που θα έπρεπε να συνδέει τις προσδοκίες όλων των πρωταγωνιστών του οικονομικού γίγνεσθαι, δηλαδή των εργαζομένων που παράγουν, των πολιτών που καταναλώνουν και των μετόχων. H αποκατάσταση αυτού του τελευταίου νήματος είναι ο δεύτερος αναγκαίος μεγάλος συμβιβασμός.

Για να είναι εξασφαλισμένη η παραγωγή σε μια κοινωνία, παρατηρεί η Μπάρμπαρα Σπινέλλι στη Στάμπα, πρέπει πρώτα απ' όλα ο εργαζόμενος να αισθάνεται ασφάλεια. Πρέπει, στη συνέχεια, να αισθάνεται εμπιστοσύνη ο καταναλωτής, διότι σε αντίθετη περίπτωση θα στραφεί σ' εκείνους που πουλάνε πιο φτηνά τα προϊόντα τους, δηλαδή τους Ινδούς ή τους Κινέζους. Πρέπει, τέλος, να διατηρούνται και τα κέρδη των μετόχων σε ικανοποιητικά επίπεδα, ώστε να μην αδιαφορούν για τις κοινωνικές εντάσεις - όπως συμβαίνει στη Γαλλία - ούτε να τα μαζεύουν και να πηγαίνουν σε χώρες με φτηνό εργατικό δυναμικό.

Για να επιτευχθούν αυτοί οι συμβιβασμοί, χρειάζεται διάλογος μεταξύ των ενδιαφερομένων. Αυτή την αναγκαιότητα αγνόησε ο αλαζόνας Ντε Βιλπέν. Αυτή την «ηθική της συζήτησης» καταπάτησε.