Ο Λαρς, ο Tζωρτζ και οι φαντασιώσεις τους

«H δημοκρατία είναι ένα καλό εργαλείο για τη λειτουργία μιας χώρας, αλλά δεν κάνει τους ανθρώπους χαρούμενους όπως φαίνεται να πιστεύουν οι Αμερικανοί. Οι άνθρωποι είναι χαρούμενοι όταν κάνουν μια επανάσταση». Λαρς φον Τρίερ

Οι γονείς του ήταν «κομμουνιστές γυμνιστές»: τον άφηναν να κάνει ό,τι ήθελε. Δεν τους ενδιέφερε αν πήγαινε σχολείο ή μεθούσε με άσπρο κρασί. Ο Λαρς έβλεπε ταινίες του Ντίσνεϋ και ονειρευόταν να πάει στην Αμερική. Αντί γι' αυτό, στα 12 χρόνια του πήρε το τρένο και πήγε στην Κοπεγχάγη για να λάβει μέρος στις διαδηλώσεις κατά του πολέμου στο Βιετνάμ. Σε μια διαδήλωση, ρώτησε έναν αστυνομικό αν ήξερε τι ώρα περνάει το τρένο της επιστροφής. Κι εκείνος του είπε ότι αν είναι πολύ νέος για να βρει το σωστό τρένο, είναι πολύ νέος και για να πηγαίνει σε διαδηλώσεις. Ο Λαρς έγινε έξαλλος, άρχισε να του μιλάει για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ελευθερία της έκφρασης, ο άλλος τον κοίταζε έκπληκτος. Ίσως τότε ο μελλοντικός σκηνοθέτης να μολύνθηκε από τον ιό της αμφισβήτησης. «Δεν θέλω μόνο να προκαλώ τους άλλους», λέει στην Ντι Τσάιτ. «Κάνω πόλεμο στον εαυτό μου, στον τρόπο με τον οποίο μεγάλωσα, στις αξίες που μου εμφυσήθηκαν. Στη φιλοσοφία των καλών προθέσεων που κυριαρχούσε στην οικογένειά μου».

Ακριβώς επειδή η λευκή νεαρή πρωταγωνίστρια της τελευταίας του ταινίας είναι καλών προθέσεων, και θέλει να εκπαιδεύσει μια ομάδα δούλων στην ελευθερία και τη δημοκρατία, ο σκηνοθέτης τη βάζει να φαντασιώνεται την υποταγή της σ' έναν ρωμαλέο μαύρο σκλάβο: το «Manderlay» είναι άλλωστε εμπνευσμένο από την εισαγωγή στο ερωτικό μυθιστόρημα «Ιστορία της Ο». Δεν είναι όμως κάπως φτηνό για κάποιον που θέλει να αμφισβητήσει όλα τα κλισέ να χρησιμοποιεί μια κοινότοπη πορνογραφική φαντασίωση; «Όταν είσαι σκλάβος και κάθε μέρα ο αφέντης σου σε μαστιγώνει, είναι μάλλον απίθανο τη νύχτα να φαντασιώνεσαι το μαστίγωμά σου», απαντά το τρομερό παιδί του δανικού κινηματογράφου. «Τέτοιες φαντασιώσεις έχουν οι ελεύθεροι άνθρωποι. H επιθυμία της κυριαρχίας και της υποταγής είναι μέρος του συστήματος των ορμών μας. Δεν μπορούμε να αγνοούμε αυτές τις ορμές όταν αναζητάμε έναν ικανοποιητικό τρόπο συνύπαρξης των ανθρώπων. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι άνθρωποι που ασκούν πολιτική εξουσία είναι κι αυτοί σεξουαλικά όντα. Ο Μπους, ας πούμε, είναι ερωτευμένος με την Κοντολίζα. Στα όνειρά του, βλέπει ότι τον μαστιγώνει αλύπητα. H Κοντολίζα, πάλι, είναι ο ιδανικός σκλάβος».

Μήπως άρεσε και στους Ιρακινούς να τους βασανίζει ο Σαντάμ; «Στο Ιράκ του Σαντάμ Χουσεΐν υπήρχε ένα είδος ηθικών αρχών. Φυσικά αυτές οι αρχές έστελναν πολύ κόσμο στον τάφο ή στη φυλακή. Δεν μπορείς όμως να πετάς τους παλιούς κανόνες, να εισάγεις καινούργιους και να πιστεύεις ότι όλα θα πάνε καλά. Οι ηθικές παραδόσεις πρέπει να βγαίνουν μέσα από την κοινωνία».