H μοναξιά του διευθυντή

Όποτε έπαιρνε τον λόγο, γοήτευε, συνέπαιρνε και έπειθε. Έτσι έγινε το 1974, έτσι το 1981, έτσι το 1994. Αλλά την περασμένη Τρίτη τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Όπως είπε ένας από τους παρισταμένους, «ο πρωταγωνιστής έχασε το ταλέντο του».

Ο Σερζ Ζυλύ ήταν σίγουρος για τον εαυτό του. Για να γίνει μάλιστα σαφέστερος και να επιβληθεί ευκολότερα, ανέβηκε στο μεγάλο τραπέζι. «Κάθε απεργία είναι μια αποτυχία, ιδιαίτερα στη Λιμπερασιόν» τόνισε. «Παραδέχομαι ότι είναι δικό μας λάθος, δικό μου λάθος. Δεν εξηγήσαμε με πειστικό τρόπο πόσο έχει επιδεινωθεί η κατάσταση και πόσο γρήγορα αλλάζουν πια τα πράγματα στο επάγγελμά μας. Δυστυχώς δεν υπάρχει λύση που να μη συνοδεύεται από αποχωρήσεις εργαζομένων και κατάργηση θέσεων εργασίας». Μιλούσε κάπου δέκα λεπτά όταν τον διέκοψε ένας συνδικαλιστής. «Απεργούμε εδώ και δύο ημέρες και η απεργία θα συνεχιστεί όσο δεν υπάρχει άλλη πρόταση. Έχεις κάτι να μας πεις;». Σιωπή. H ένταση έχει ανεβεί στο κατακόρυφο. «Πάμε να φύγουμε!» φωνάζει κάποιος. H αίθουσα σιγά σιγά αδειάζει. Ο διευθυντής μένει μόνος, με πέντε - έξι συνεργάτες. Το άστρο του έχει δύσει.

H απεργία θα συνεχιστεί μέχρι την Παρασκευή. Το βράδυ εκείνης της ημέρας οι εργαζόμενοι θα αποφασίσουν κατά πλειοψηφία να την αναστείλουν. Οι 52 προγραμματισμένες απολύσεις παίρνουν κάποια αναβολή. Πρώτα θα επιδιωχθούν εθελοντικές αποχωρήσεις και εσωτερικές ανακατατάξεις. Το Σάββατο η εφημερίδα είναι και πάλι στα περίπτερα. Αλλά ο «Citizen July», όπως αποκαλούν στη Γαλλία αυτόν τον πρώην αριστεριστή που διευθύνει εδώ και 30 χρόνια μια πρώην ανατρεπτική εφημερίδα, δεν απαντά στα τηλέφωνα. «Δεν έχω καιρό να σας μιλήσω» λέει στη Μοντ. Έχουν αλλάξει πολλά από το 1981, όταν ανέστειλε για τρεις μήνες την έκδοση της εφημερίδας για να αλλάξει το στυλ της, τον προσανατολισμό της, τα στελέχη της. H Λιμπερασιόν μεγάλωσε, εκσυγχρονίστηκε, άρχισε να κερδίζει λεφτά. Ο Ζυλύ διοικούσε με ένα σύστημα δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, κανείς δεν τολμούσε να τον αμφισβητήσει, οι πολιτικοί τον φοβόντουσαν, οι τραπεζίτες και οι επενδυτές σπρώχνονταν για να φάνε μαζί του. «Εκείνη την εποχή έστυψε πολλά λεμόνια» λέει ένας πρώην σύμβουλός του. Τη μεγαλομανία του όμως μια μέρα θα την πλήρωνε. Τον Σεπτέμβριο του 1994 έριξε στην αγορά την «απόλυτη εφημερίδα», ένα φύλλο που θα τα έλεγε όλα σε 70 σελίδες. Το σχέδιο δεν έπιασε, οι αναγνώστες άρχισαν να απομακρύνονται, οι διαφημιστές το ίδιο. «H σημερινή κρίση συνδέεται με αυτά που έγιναν τότε» παρατηρεί ένας δημοσιογράφος. «Θα χρειαστούν δέκα χρόνια για να ξεπεραστεί».

Αλλά ο Σερζ Ζυλύ δεν μπορεί να αντέξει δέκα χρόνια. Ήδη τον κατηγορούν για το μεγαλύτερο λάθος ενός ηγέτη: δεν ετοίμασε τη διαδοχή του. «Τρεις είναι οι άνθρωποι που δημιούργησαν διαφορετικές εφημερίδες: ο Σκάλφαρι τη Ρεπούμπλικα, ο Θεμπριάν την Ελ Παΐς και ο Ζυλύ τη Λιμπερασιόν» σημειώνει ένας άλλος δημοσιογράφος. «Ο Ζυλύ είναι ο μόνος που κόλλησε».