Σάββατο, Νοεμβρίου 15, 2008

Και τώρα τι κάνουμε;




Λίγες ώρες μετά την απροσδόκητη εκλογή του στη Γερουσία της Καλιφόρνιας, ο Μπιλ ΜακΚέι ρωτά έντρομος τον υπεύθυνο της εκστρατείας του: «Και τώρα τι κάνουμε;». Η σκηνή αυτή είναι από την ταινία του 1972 «Ο Υποψήφιος», όπου τον πρωταγωνιστικό ρόλο παίζει ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ. Η ταινία κέρδισε Όσκαρ καλύτερου σεναρίου, το οποίο έγραψε ο Τζέρεμυ Λάρνερ. Αλλά δεν απέχει και πολύ από πραγματικά γεγονότα. Δώδεκα χρόνια νωρίτερα, τον Αύγουστο του 1960, ο υποψήφιος για την προεδρία Τζων Κέννεντυ είχε πει στον σύμβουλό του Κλαρκ Κλίφορντ: «Αν κερδίσω, δεν θέλω να ξυπνήσω την 9η Νοεμβρίου και να αναρωτηθώ τι θα κάνω με τη νίκη μου».

Ακόμη πιο παλιά, στις 12 Απριλίου του 1945, ο αντιπρόεδρος Χάρυ Τρούμαν θέλησε να συλλυπηθεί την Ελέανορ Ρούσβελτ για τον θάνατο του συζύγου της και προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών Φράνκλιν Ντελάνο Ρούσβελτ. «Μπορώ να κάνω κάτι για σας, κυρία μου;» τη ρώτησε. Κι εκείνη του απάντησε: «Μπορούμε να κάνουμε εμείς κάτι για σας; Γιατί αυτός που έχει πρόβλημα τώρα είστε σεις».

Η μεταβατική περίοδος ανάμεσα στις αμερικανικές εκλογές και την ανάληψη της εξουσίας από τον νέο πρόεδρο διαρκεί επτά εβδομάδες. Και έχει αποτελέσει το θέμα πολλών μελετών, βιβλίων και ταινιών. Ο Στήβεν Χες, που εργάστηκε για πολλά χρόνια ως σύμβουλος στον Λευκό Οίκο, έγραψε έναν οδηγό για νέους προέδρους που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει ασκήσεις και ερωτηματολόγια. Ο τίτλος του είναι προφανής: « Και τώρα τι κάνουμε;». Ο Κουρτ Κάμπελ και ο Τζέιμς Στάνμπεργκ, από τους οποίους ο δεύτερος χρημάτισε και σύμβουλος του Μπιλ Κλίντον, έγραψαν ένα άλλο βιβλίο ( Δύσκολες μεταβάσεις ) στο οποίο χαρακτηρίζουν τη μεταβατική περίοδο που διανύει τώρα η Αμερική μια από τις πιο σύνθετες και επικίνδυνες στην ιστορία: είναι η πρώτη μετά την 11η Σεπτεμβρίου και χαρακτηρίζεται από δύο ανοιχτούς πολέμους, μια οικονομική κρίση που ενδέχεται να οδηγήσει σε ύφεση και έναν ισχυρό ανταγωνισμό ανάμεσα στον απερχόμενο πρόεδρο και τον καινούργιο.

Ο Μπαράκ Ομπάμα, πάντως, δεν μοιάζει ούτε να φοβάται ούτε να βιάζεται. Όπως επισημαίνει ο Λουίς Μπασέτς στην Ελ Παΐς, ο νέος πρόεδρος και το επιτελείο του ίσως να αποτελούν την καλύτερα προετοιμασμένη ομάδα που έχει γνωρίσει ποτέ η Αμερική σε μια τέτοια περίοδο. Είναι χαρακτηριστικό ότι το επιτελείο αυτό επεξεργάζεται εδώ και επτά μήνες τα 200 πρώτα μέτρα που θα ληφθούν για να απαλλαγεί η χώρα από την τοξική κληρονομιά του Μπους. Ο πήχυς είναι ψηλά, οι προσδοκίες μεγάλες, το ίδιο και η κούραση. Ο Ομπάμα το γνωρίζει, η συνήθης περίοδος χάριτος των 100 ημερών θα είναι για εκείνον μικρότερη.