Τετάρτη, Δεκεμβρίου 06, 2006

Το φιορδ είναι υπέροχο



Κάπου μια ώρα νότια του Όσλο, σ' ένα από τα πιο όμορφα φιορδ της Νορβηγίας, υπάρχει ένα χωριό που λέγεται Χόρτον. Από εδώ ξεκινά κάθε πρωί ένα πλοιαράκι για τις πρώτες οικολογικές φυλακές του κόσμου.

Τα μαλλιά του είναι βαμμένα στις άκρες κίτρινα, τα μάτια του είναι γαλάζια, καπνίζει Lucky Strike, τον λένε Νταλ, είναι 41 ετών, έχει παντρευτεί αρκετές φορές, έχει ένα γιο 14 ετών, κάποτε έκανε τον δημοσιογράφο, κι ύστερα σκότωσε έναν άνθρωπο σ' έναν καβγά. Καταδικάστηκε σε επτά χρόνια φυλακή, μπήκε το 2001, θα βγει το 2008, στη Νορβηγία όταν λένε επτά χρόνια εννοούν επτά χρόνια. Από το περασμένο καλοκαίρι εκτίει την ποινή του στο Νησί Μπαστόι, εκεί όπου οι φυλακές δεν έχουν κάγκελα, δεν έχουν δεσμοφύλακες, δεν έχουν τίποτα που να θυμίζει φυλακές. Έχουν όμως ένα στόχο: να μετατρέψουν κάθε κρατούμενο σε πολίτη.

Ο διευθυντής των φυλακών λέγεται Όεϊβιντ Αλνάες. Αφού δούλεψε για δεκαπέντε χρόνια σε συμβατικές φυλακές, ζήτησε την άδεια να δοκιμάσει έναν άλλο τρόπο σωφρονισμού. Όπως λέει, «η μέγιστη ποινή στη Νορβηγία είναι τα 21 χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι κάθε κρατούμενος μπορεί να γίνει μια μέρα γείτονάς σου. Αν λοιπόν δεν έχει μάθει να σε σέβεται, έχεις πρόβλημα». Αποφάσισε έτσι να δημιουργήσει ένα νέο είδος κρατητηρίου σε ένα νησί που φιλοξενούσε κάποτε ένα εργοστάσιο. Τα 21 παραδοσιακά ξύλινα σπιτάκια όπου κάποτε έμεναν οι εργαζόμενοι διαμορφώθηκαν σε «κελιά»: τέσσερις με πέντε κρατούμενοι στο καθένα, ο καθένας με το δικό του δωμάτιο και το δικό του κλειδί. Η έγερση είναι για όλους στις 7.15, στις 8 αρχίζει η δουλειά και στις 3 το μεσημέρι έχει τελειώσει, τρώνε όλοι μαζί κι ύστερα έχουν την υπόλοιπη μέρα ελεύθερη. Άλλοι παίζουν ποδόσφαιρο, άλλοι ψαρεύουν, το καλοκαίρι κάνουν ποδήλατο, τον χειμώνα σκι. Υπάρχει μια βιβλιοθήκη με χιλιάδες βιβλία, υπάρχουν ηλεκτρονικοί υπολογιστές, καθώς κι εκείνοι οι κόκκινοι τηλεφωνικοί θάλαμοι που έχουν εξαφανιστεί πια από την υπόλοιπη χώρα και μπορείς να τους βρεις μονάχα εδώ. Στις 3, το πλοιαράκι περνά απέναντι όσους δεν έχουν ανοιχτούς λογαριασμούς με τη Δικαιοσύνη. Στο Μπαστόι μένουν οι κρατούμενοι και πέντε σωφρονιστικοί υπάλληλοι που ελέγχουν τα φώτα σε όλα τα δωμάτια να είναι στις 11 το βράδυ κλειστά.

Μ' αυτά και μ' εκείνα, έχει δημιουργηθεί μια καλή παρέα στο νησί. Ο 57χρονος Χάαβαλντ, πρώην αξιωματούχος στα Ηνωμένα Έθνη με τρία μάστερ, έχει καταδικαστεί για διαφθορά: το πρωί δουλεύει με τ' άλογα και το βράδυ βγάζει την εφημερίδα των φυλακών. Ο 35χρονος Νουραούλφ, καταδικασμένος για σεξουαλική κακοποίηση των τεσσάρων παιδιών του, αισθάνεται επιτέλους χρήσιμος. Όσο για τον Νταλ, ο ρόλος του είναι επιτελικός: οδηγεί το πλοιάριο που συνδέει το νησί με τη στεριά. Ένα τέταρτο η κάθε διαδρομή. Και το φιορδ είναι πάντα υπέροχο.

16 Comments:

At 6/12/06 2:11 μ.μ., Blogger Μαύρο πρόβατο said...

Μιχάλη, είσαι για ένα "κόλπο" στο Όσλο;
-Αν πάει καλά, θα περάσουμε την επόμενη τριακονταετία σε καμμιά εξωτική παραλία
-αν μας πιάσουν, θα τη βγάλουμε ονειρεμένα στα φιόρδ...
Τι λες; ;-)))

ΥΓ Αν παρανομήσεις οικογενειακώς, μήπως στέλνουν κι ολόκληρη την οικογένεια μαζί στη "φυλακή";

ΥΓ' Είχαμε γνωρίσει ένα ζευγάρι νορβηγούς, πριν από λίγα χρόνια, στην Πορτογαλία. Σχετικά πλούσιοι (ιχθυοτροφεία), ακόμη και για τα μέτρα της χώρας τους. Το καλοκαίρι, γυρίζαν τον κόσμο. Επέμεναν οτι θα ήθελαν να ζήσουν στην Κούβα, που θεωρούσαν και το κοντινότερο καθεστώς με αυτό της χώρας τους. Υποθέσαμε οτι θα τους είχε σαλέψει από την καλοπέραση :-)

 
At 6/12/06 2:24 μ.μ., Blogger Αθήναιος said...

Όταν ο Cesare Beccaria δημοσίευσε στα μέσα του 18ου αι. το "Περί Eγκλημάτων και Pοινών", αποκλείεται να φανταζόταν πως οι ιδέες του δεν θα είχαν καταφέρει να επικρατήσουν ούτε κατά τον 21αι.

Φαντάζομαι πως όλοι θα σπεύσουν να χειροκροτήσουν τον ανθρωπισμό που επιδεικνύει το σωφρονιστικό σύστημα της χώρας, αλλά όχι εγώ. Υποκριτικός μου φαίνεται. Αναρρωτιέμαι τί θα σκέφτονται οι συγγενείς του θύματος του Νταλ όταν ξέρουν πως αυτός ταίζει τα πουλάκια αμέριμνος ενώ ο δικός τους άνθρωπος βρίσκεται κάτω από το χώμα.

Έλεγε ο Μπεκκαρία πως βασικώς σκοπός της ποινής είναι ο σωφρονισμός και όχι η εκδίκηση. Αυτό είναι βέβαια αστείο αν σκεφτεί κανείς ότι η έννοια της Δικαιοσύνης είναι μια κωμωδία, ένα θέατρο, μια σύμβαση που ισχύει σε συγκεκριμένο χώρο και χρόνο αφού κανείς δεν μπορεί να προσδιορίσει με ακρίβεια το νόημα και το περιεχόμενό της. Η έννοια του Δικαίου είναι το προιόν μια συμφωνίας μιας ομάδας ανθρώπων σε συγκεκριμένο χρόνο και τόπο γιαυτό και μεταλλάσσεται στο χρόνο και γιαυτό και δεν είναι παγκόσμια και πανανθρώπινη.

Οπότε χαίρομαι που έμαθα και σήμερα κάτι κι ας μ' άφησε ασυγκίνητο.Τώρα μπορώ να πάω καμιά βόλτα στο βουνό, βεβαίος ων πως δεν ήρθε ακόμη η ώρα να γίνω άνθρωπος και να επιστρέψω στην κοινωνία.

*Αγριογούρουνο*

 
At 6/12/06 6:02 μ.μ., Blogger gb said...

""Ο διευθυντής των φυλακών λέγεται Όεϊβιντ Αλνάες............ λέει, «η μέγιστη ποινή στη Νορβηγία είναι τα 21 χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι κάθε κρατούμενος μπορεί να γίνει μια μέρα γείτονάς σου.""
Ζηλεύουμε όλοι με κάτι τέτοια . αλλά υπάρχουν και αλλού πορτοκαλιές που κάνουν πορτοκάλια. Aλλού!! μακριά απο δώ,
"ο γείτονας σου μιά μέρα μπορεί να γίνει εγκληματίας",
οπότε καλό είναι που τους αντιμετωπίζουν όλους ίσότιμα
σαν ... αποκλεισμένους!!
Εχω την άποψη ότι άν τους γράψουμε πως περνάνε σε μιά ονειρεμένη χώρα θα τη προτιμήσουν όλοι οι Νορβηγοί.
Τα ξηρά μπερδεμένα με τά χλωρά,
άνευ εξατομικευμένης ευθύνης,
έξω οι παγιδευμένοι φυσικοί αυτουργοί μέσα τα ατίθασα εξιλαστήρια θύματα, οι ηθικοί αυτουργοί κάνουν κουμάντο όσο και όπου μπορούν.
Οπότε δίνουν προσοχή στο έξω όπου ζούν οι πολλοί, αλλοίμονο άν εισαι με τους λίγους και χωρίς μαντρί.

Στή Νορβηγία
"Αν δεν έχει μάθει να σε σέβεται, έχεις πρόβλημα»
Σέ άλλη χώρα, άν σε σέβεται έχεις πρόβλημα, τόπαθε ο Δίκαιος Αριστείδης και από τότε τον αποφεύγουνε μόνο που τώρα ούτε νησάκια, ούτε ηρωϊσμοί, ούτε επανορθώσεις, κτλ.
στον άγνωστο .... που ξέφυγε απο την τηλοψία.

 
At 6/12/06 6:23 μ.μ., Blogger Anastasia Konstantakatou said...

αγαπητό αγριογούρουνο,

Εντελώς συμπτωματικά ο Μπεκκαρία κάθεται δίπλα μου αυτή τη στιγμή. Για το θέμα των φυλακών έχω προβληματιστεί εντόνως τελευταία. Οι δικές μου σκέψεις επί των προβληματισμών σας:

Τοπικός ή πανανθρώπινος χαρακτήρας; Αυτό είναι ένα μείζον ζήτημα, συνοπτικά η δική μου θεση είναι ότι επιπρόσθετα από το εθνικό πρέπει να υπάρχει ένα διεθνές πλαίσιο, σκοπός του οποίου θα είναι να "καθοδηγεί" και όχι να υπερκαλύπτει το αντίστοιχο εθνικό. Πέρα από το καθαρά θεωρητικό επίπεδο αυτό μεταφράζεται στη σημερινή εποχή με την ίδρυση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου το οποίο θα εκδικάζει εκείνες τις υποθέσεις που τα εθνικά δικαστήρια δεν θα είναι σε θέση ή δε θα "επιθυμούν" να εκδικάσουν. Απουσία του Ποινικού Δικαστήριου κατά τα προηγούμενα χρόνια δημιούργησε ένα "κενό" ανθρώπων που δεν προσείχθησαν σε εθνικό επίπεδο όπως οι δικτάτορες της Καμπότζης υπεύθυνοι για εγκλήματα εφάμιλλα εκείνων των Ναζί.

Σε εθνικό επίπεδο και σε μικρότερης εμβέλειας παραπτώματα η σημασία του εθνικού/τοπικού τρόπου διεκπεραίωσης της δικαιοσύνης είναι ο κινητήριος μοχλός. Προβληματίζομαι λοιπόν για το λόγο που σας φαίνεται "υποκριτικό" το σωφρονιστικό σύστημα των Νορβηγών δεδομένου ότι βασίζεται σε μια μακρά παράδοση σωφρονισμού και επανένταξης που επικροτεί το "άνοιγμα" των φυλακών κυριολεκτικά και πρακτικά. Ενδεχομένως το σχόλιο σας περί πόνου των Νορβηγών συγγενών του θύματος να υπόκειται σε περεταίρω "διευρεύνηση" ακριβώς επειδή οι Νορβηγοί (σε αντίθεση με εμάς τους έλληνες και σοσιαλιστές λαούς που εκθειάζουν τη "κλειστή" φυλακή ως σωστή και δίκαια οδό) έχουν διαφορετική αντίληψη επί του ζητήματος.

Με τη σκέψη πολλών ότι 'ο πόνος είναι πόνος παντού' εγώ θα συμφωνήσω. Ωστόσο η 'κάθαρση' και το 'αίσθημα δικαιοσύνης' των άμεσα εμπλεκομένων είναι υποκειμενικοί όροι. Επειδή μάλιστα μπορεί να διαφερούν πολύ, επειδή σε παραδοσιακά χωριά της Αφρικής "το να πατάς σε ένα σπασμένο αυγό" καθίσταται αρκετό για την επανένταξη στην κοινωνία κρίθηκε αναγκαίο να δημιουργηθούν καποιοι επιπρόσθετοι μηχανισμοί ποινικοποίησης ενόχων των οποίων οι πράξεις καθιστούν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.

Πώς δικάζει και πώς τιμωρεί κανείς "σωστά" ή "δίκαια" τον Τζόζεφ Κόνοι αρχηγό της αντάρτικης ομάδας "Στρατός Αντίστασης του Κυρίου" και υπεύθυνος για την απαγωγή 20,000 παιδιών και απίστευτου αριθμού εγκλημάτων; Η Δικαιοσύνη είναι μια "κωμωδία" όπως λέτε και θα συμφωνήσω. Ωστόσο, και δεδομένων των συνθηκών, καλούμαστε να παίξουμε ένα ρόλο. Είθε να μην είναι αυτός του κομπάρσου.

 
At 6/12/06 7:50 μ.μ., Blogger Αθήναιος said...

Αγαπητή Αναστασία,

σας ευχαριστώ πολύ για την αναλυτική και ενδιαφέρουσα απάντηση. Τυχαίνει το θέμα της απονομής της δικαιοσύνης τόσο σε προσωπικό, όσο και σε κοινωνικό επίπεδο να με απασχολεί πολύ, σε φιλοσοφικά, όπου όταν λέω "φιλοσοφικ΄" βλ. εμένα να αγναντεύω στην πλαγιά και να σκέπτομαι πίνοντας ουισκάκια και τρώγοντας φυστικάκια.:-)

Σε γενικές γραμμές συμφωνώ μαζί σας. Μάλιστα νωρίτερα που δακτυλογραφούσα το σχόλιο και αποκαλούσα τη Δικαιοσύνη ένα θέατρο, είχα στο μυαλό μου την Αρχαία Τραγωδία και την Ορέστεια του τρισμέγιστου Αισχύλου, όπου οι Ερινύες που κυνηγούν τον Ορέστη, τα αρχαία αυτά πνεύματα της εκδίκησης, μεταμορφώνονται σε Ευμενίδες και δικάζουν τον πατροκτόνο στο δικαστήριο του Άρειου Πάγου, παρουσία της Αθηνάς.

Η Δημοκρατία, εχει γεννηθεί.

Είναι παράξενο το πως βασικό συστατικό της Δημοκρατίας είναι μια πράξη τελετουργική, όπως η απονομή της Δικαιοσύνης μέσα στο δικαστήριο. Ο ρόλλος της παράδοσης φαίνεται και σε μένα ως ο σημαντικότερος στη διαμόρφωση της άποψης μιας κοινωνίας στο τί συνιστά σωφρονισμό κι αυτό το λέει κάποιος που θεωρεί τον όρο "παράδοση" ύποπτο, φορέα συντηρητισμού, μοχλό διατήρησης του status quo προς όφελος μια άρχουσας κάθε φορά τάξης, η οποία θέλει να νομιμοποιείται αντλώντας εξουσία από την παράδοση κι όχι από το λαό. Μιλάω για τα πολιτισμικά μοντέλα περισσότερο(μπλιαχ!Πολιτισμικά Μοντέλα! Θα νομίζει κανείς ότι αποφοίτησα από κανένα θολοκουλτουριάρικο γαλλικό πανεπιστήμιο και διαβάζω και Μίμη Ανδρουλάκη...)

Είμαι παθιασμένος υπερασπιστής του θεσμού του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. Σε μια εποχή, Ενώσεων και Συνασπισμών, πολέμων που γίνονται στο όνομα της Δημοκρατίας, σε μια εποχή που υπονομεύεται το ανθρώπινο δικαίωμα στο όνομα της ασφάλειας, η ανάγκη του σώματος αυτού είναι περισσότερο αναγκαία από ποτέ.

Νομίζω πως στη Ρουάντα θα λειτουργήσει ή λειτουργεί ή λειτούργησε για πρώτη φορά in situ, στον τόπο που διεπράχθησαν τα εγκλήματα. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό γιατί ακόμη και στις πλέον προχωρημένες κοινωνίες το τελετουργικό της απονομής της Δικαιοσύνης είναι αυτό που εκτονώνει τα πάθη και αμβλύνει τον πόνο.

 
At 6/12/06 8:09 μ.μ., Blogger Caesar said...

δεν θυμάμαι κατά που πέφτει το "Εξπρες του Μεσονυχτίου";)

 
At 7/12/06 12:27 μ.μ., Blogger Μιχάλης Μητσός said...

Μα καλά, δεν πρόσεξε κανείς σας ότι δεν υπάρχει γυναίκα κρατούμενη σ'αυτό το νησί; Κι αν ο Πάνος είναι γνωστό πως είναι πιστός και μονογαμικός, οι γνωστοί για τη φλόγα τους Μαυροπρόβατος και Ιχνηλάτης εξακολουθούν να θέλουν διακαώς να πάνε;

 
At 7/12/06 1:22 μ.μ., Blogger Μιχάλης Μητσός said...

Νάτα τώρα, που θα κατηγορηθώ ΚΑΙ για δημοσιογραφική ανεπάρκεια. Για κρατούμενες μίλησα, Ιχνηλάτη. Αν είναι να περιμένεις από τις επισκέπτριες...

 
At 7/12/06 1:50 μ.μ., Blogger Spinoza said...

Ερωτική Φλόγα + αριστερές πεποιθήσεις είναι ένας ακόμη μύθος που έχει καλλιεργήσει η Αριστερά με επιτυχία σε αυτόν τον τόπο...

Μα την ετήσια έρευνα του Playboy για τη σεξουαλικότητα των Ελλήνων ανάλογα με τις πολιτικές τοςυ πεποιθήσεις μόνον εγώ τη διαβάζω; Αλλά κι εγώ που τη διαβάζω απορώ γιατί τη διαβάζω, λες και δεν κυκλοφορώ να γνωρίζω ότι το

"Έτσι Γ*** η Δεξία" είναι το πιο κυριολεκτικό σύνθημα από ιδρύσεως του ελληνικού κράτους...

Σόρρυ αν έριξα το επίπεδο της συζήτησης, να το οριζοντιώσω ήθελα...

 
At 7/12/06 1:57 μ.μ., Blogger Spinoza said...

Σοβαρά, μιλάω κ.Ιχνηλάτη. Όσο πιο Δεξιά τόσο πιο γερά, να μην πω βαθιά και κοκκινήσει ο οικοδεσπότης...

"Δυνατά κι Ελληνικά", δεν τραγουδάει ο Λιακόπουλος; :-))

 
At 7/12/06 2:01 μ.μ., Blogger Μαύρο πρόβατο said...

Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.

 
At 7/12/06 2:01 μ.μ., Blogger Μαύρο πρόβατο said...

Εγώ ελπίζω οτι στο κράτος της απόλυτης ισότητας ανδρών-γυναικών, το προσωπικό της φυλακής θα περιλαμβάνει κατά 50% γυναίκες :-)))

Πάνο, Ιχνηλάτη, αφήστε το Μιχάλη. Πάμε να βουτήξουμε την ταλαίπωρη "κραυγή" :-)))

 
At 7/12/06 2:02 μ.μ., Blogger Αθήναιος said...

Ντροπή σας κυρία μου! Και χρησιμοποιείτε και το όνομα μεγάλου εβραίου φιλοσόφου για να γράφετε αυτές τις αήθειες κι ας είναι αλήθειες γιατί όλος ο κόσμος έχει να λέει για μας τους δεξιούς άντρες, πόσο σεξουάλες είμαστε.

Άλλο ένα κρούσμα αντισημιτισμού σε αυτό το μπλογκ!!!

(ΠΛΑΚΑ ΚΑΝΩ!!!!)

 
At 7/12/06 2:02 μ.μ., Blogger Μιχάλης Μητσός said...

Ε, όχι και να κοκκινήσω, αγαπητέ (ή) Spinoza. Με το ζόρι συγκρατούμαι για να μη σε παρενοχλήσω...

 
At 7/12/06 2:10 μ.μ., Blogger Spinoza said...

Αγαπητέ, τώρα κοκκινίζω εγώ... ( λέμε τώρα...)

Πάντως μιας και κοκκίνησα εγώ, ας πάρω μια βαθειά ανάσα και να βρω το κουράγιο [ed.Τελείωνε!] να παρατηρήσω πως οι άνδρες αναγνώστες σας δεν είναι πολύ υπέρ της συζήτησης σε βάθος. Ο διάλογος του καημένου του αγριογούρουνου και της ευγενικής Αναστασίας έπεσε στο ...φιορδ!

 
At 7/12/06 9:04 μ.μ., Blogger Spinoza said...

Μα, δεν με παρενόχλησε ο άνθρωπος! Μη λέτε τέτοια γιατί παραλίγο ν'αναφωνήσω ως άλλος Γεώργιος ο ΙΙΙ από το ομώνυμο θεατρικό έργο: " Εαν έχει συμβεί κάτι μεταξύ μας που θα έπρεπε να ξεχαστεί, θα'θελα να το θυμάμαι..."

 

Δημοσίευση σχολίου

<< Home