Επάγγελµα δηµοσιογράφος

Πριν από λίγους µήνες, σε έναν έλεγχο ρουτίνας σε ένα αεροδρόµιο, ο Μοϊσές Ναΐµ χρειάστηκε να συµπληρώσει ένα ερωτηµατολόγιο. Οταν έφτασε στο τετράγωνο που αναφερόταν στο επάγγελµα, έγραψε για πρώτη φορά στη ζωή του «δηµοσιογράφος». Ο πρώην καθηγητής, ανώτατος αξιωµατούχος και υπουργός, που γεννήθηκε στη Βενεζουέλα, ζει στην Ουάσιγκτον και αρθρογραφεί τα τελευταία χρόνια σε µεγάλες εφηµερίδες του πλανήτη, αισθάνθηκε επιτέλους στα 58 του χρόνια υπερήφανος γι’ αυτή την ιδιότητα. Ενας λόγος γι’ αυτό είναι ότι παρακολουθεί µε ενδιαφέρον και γράφει µε πάθος για τις αραβικές εξεγέρσεις. Κι όπως είπε την περασµένη εβδοµάδα στη Μαδρίτη, µε αφορµή τη βράβευσή του µε το Βραβείο Ορτέγκα υ Γκασσέτ, δεν υπάρχει τύραννος, δικτατορία ή γραφειοκρατία που να µπορεί να νικήσει τη δύναµη ενός ανθρώπου αποφασισµένου να βγει στον δρόµο και να διηγηθεί αυτά που βλέπει.

«Η αποστολή του Τύπου είναι να αντιτάσσεται στην κατάχρηση της εξουσίας. Να αντιτάσσεται στην άγνοια», υπενθύµισε ο Χουάν Λουίς Σεµπριάν, πρόεδρος της εφηµερίδας «Ελ Παΐς» που απονέµει κάθε χρόνο το συγκεκριµένο βραβείο. Και είναι ιδιαίτερα συγκινητικό την αποστολή αυτή να την εκπληρώνουν µε ζήλο νέοι άνθρωποι µε κίνδυνο της ζωής τους. Ο 32χρονος Κάρλος Μαρτίνες ντ’ Αµπουισόν από το Ελ Σαλβαδόρ, που επίσης βραβεύτηκε στη Μαδρίτη, ακολούθησε για έξι µήνες τις διαδροµές ανθρώπων που απήχθησαν, έπεσαν θύµατα βιασµού, δολοφονήθηκαν και τάφηκαν σε παράνοµα νεκροταφεία. Μια µέρα, µπροστά σε έναν τέτοιο τάφο, γνώρισε τον «σενιόρ Αρµπολ» (κύριο ∆ένδρο), που τον ονοµάζει έτσι για να µην αποκαλύψει την πραγµατική του ταυτότητα. Ο σενιόρ Αρµπολ, που είναι αναλφάβητος, έψαχνε απεγνωσµένα το πτώµα της 14χρονης κόρης του. Το µόνο που τον ενδιέφερε ήταν να βρει πού την έχουν θάψει. Τίποτε άλλο.

Ο Μαρτίνες, που εργάζεται στην καθηµερινή ηλεκτρονική εφηµερίδα «El Faro», δεν θεωρεί τον εαυτό του γενναίο. Είναι απλώς ένας δηµοσιογράφος. «Αυτό το επάγγελµα απαιτεί από εµάς ένα βαθύ αίσθηµα ευσπλαχνίας, κάτι που δεν σηµαίνει οίκτο», είπε παραλαµβάνοντας το βραβείο. «Εκτός από τους κινδύνους που αντιµετωπίζουµε, έχουµε και συναισθηµατική εµπλοκή. Το βραβείο αυτό αποτελεί αναγνώριση ενός τρόπου προσέγγισης του επαγγέλµατος: αποφασίζεις, τοποθετείσαι, αναµειγνύεσαι και κατανοείς ότι αυτή η δουλειά δεν είναι αντικειµενική».

«Ενας δηµοσιογράφος δεν πρέπει ποτέ να κουράζεται να ρωτά, ακόµη κι όταν οι ισχυροί εµφανίζονται µε σωµατοφύλακες», τόνισε ο επίσης βραβευθείς 30χρονος Οκτάβιο Ενρίκες που εργάζεται στη «La Prensa» της Νικαράγουας. Την εµπειρία την είχε και ο ίδιος όταν ζήτησε συνέντευξη από τον Τόµας Μπόρχε, πρώην υπουργό και άνθρωπο - κλειδί της επανάστασης των Σαντινίστας, που κατηγορείται για διαφθορά. Ο Μπόρχε εµφανίστηκε µε πέντε µπράβους, που κατέγραφαν και έστελναν ηλεκτρονικά σε κάποιον το περιεχόµενο της συζήτησης. «Οι συνθήκες άσκησης της δηµοσιογραφίας στη Νικαράγουα είναι πολύ δύσκολες», είπε ο Ενρίκες. Παρά την επανάσταση; Ή ακριβώς εξαιτίας της;