H εξέγερση θα κρατήσει χρόνια

Η αραβική εξέγερση θα κρατήσει χρόνια, αν όχι δεκαετίες, και θα επηρεάσει ολόκληρο τον πλανήτη: αυτό είναι το βασικό συµπέρασµα µιας συζήτησης ανάµεσα σε πρωταγωνιστές των κινητοποιήσεων, καθηγητές και ειδικούς, που πραγµατοποιήθηκε προχθές το βράδυ στο CaixaForum της Βαρκελώνης µε συντονιστή έναν δηµοσιογράφο της «Ελ Παΐς».

Ο ρόλος του ∆ιαδικτύου ως µέσου επικοινωνίας ήταν ασφαλώς σηµαντικός στην αρχή, τόνισε ο αιγύπτιος σκηνοθέτης και µπλόγκερ Μπασέλ Ραµσίς, που ήταν παρών στις συγκεντρώσεις στην Πλατεία Ταχρίρ. Οταν όµως το καθεστώς του Μουµπάρακ κατέβασε τον διακόπτη, η εξέγερση εξαπλώθηκε µε τον παραδοσιακό τρόπο: στόµα µε στόµα. Κάποια στιγµή, ακούστηκε να λέει κάποιος στην πλατεία: «Η ρωσική επανάσταση έγινε χωρίς το Internet!»

Σύµφωνα µε τη Σιρίν Αντλµπί, καθηγήτρια ∆ιεθνών Μεσογειακών Σπουδών στο Αυτόνοµο Πανεπιστήµιο της Μαδρίτης, «αυτό που παρακολουθούµε είναι µια επανάσταση για την ελευθερία, οι άνθρωποι θέλουν ελευθερία, και δεν θα επιτρέψουν την εκµετάλλευση της επανάστασης από µερικούς ισλαµιστές». Θα αφήσει όµως η ∆ύση τα πράγµατα να εξελιχθούν ή θα παρέµβει για να προστατεύσει τα πετρέλαια και τις επενδύσεις της; «Αν πέσει ο Καντάφι, θα πέσουν µαζί του πολλά πράγµατα στη ∆ύση. Αυτό είναι σίγουρο. Οπως σίγουρο είναι ότι αυτή η επανάσταση είναι αναντίστρεπτη». Ο Ρασίντ Ααράµπ, καθηγητής Ιστορίας του Ισλάµ στο Πανεπιστήµιο της Βαρκελώνης, συµφωνεί: «∆εν υπάρχει δρόµος προς τα πίσω, γιατί οι άνθρωποι δεν έχουν τίποτα να χάσουν. Βρισκόµαστε στην αρχή µιας νέας εποχής. Οι Λίβυοι έδειξαν πόσο λάθος ήταν αυτά τα στερεότυπα που έλεγαν ότι στη φυλετική τους κοινωνία όλοι πολεµούν µε όλους. Οµως ο δρόµος προς την αξιοπρέπεια είναι κοινός».

Για το άµεσο µέλλον της Αιγύπτου διατυπώνονται διάφορες απόψεις. Σε µια πρώτη φάση – υποστήριξε ο Ραµσίς – ο Μοχάµεντ Ελ Μπαραντέι µπορεί να παίξει κάποιο ρόλο, κι ας έχει χάσει µεγάλο µέρος του κύρους του, κι ας τον φωνάζουν οι Αιγύπτιοι «τουρίστα». Η αιγυπτιακή επανάσταση είναι µια επανάσταση χωρίς ηγέτες, αντίθετα µε την περίπτωση της Τυνησίας, όπου τα συνδικάτα ασκούσαν κάποια αντιπολίτευση. Ο Ελ Μπαραντέι µπορεί λοιπόν να φανεί χρήσιµος στη διαχείριση της µετάβασης στη δηµοκρατία.

Οι πρόσφατες ταραχές ανάµεσα σε κόπτες χριστιανούς και µουσουλµάνους ίσως να ενορχηστρώθηκαν από τις µυστικές υπηρεσίες, τόνισε ο αιγύπτιος µπλόγκερ. Το καθεστώς έχει πείρα σε αυτό το πεδίο και ο ρόλος του στρατού δεν είναι καθαρός. «Η επίθεση εναντίον των διαδηλωτών στην Πλατεία Ταχρίρ έγινε από µέλη των µυστικών υπηρεσιών µαζί µε ποινικούς κρατουµένους που είχε απελευθερώσει νωρίτερα η αστυνοµία. Από τις 29 Ιανουαρίου ώς τις 11 Φεβρουαρίου, ο στρατός προσπαθούσε να σώσει το καθεστώς χωρίς να συγκρουστεί µε την επανάσταση. Στις 11 Φεβρουαρίου, όταν έπεσε ο Μουµπάρακ, ο στρατός ανέλαβε τον έλεγχο. Τώρα, ο στρατός και τα υπολείµµατα του παλιού καθεστώτος προσπαθούν να σταµατήσουν την επανάσταση. Αλλά είµαι αισιόδοξος. Να το θυµάστε: αυτές οι επαναστάσεις θα κρατήσουν χρόνια».