Και έξυπνοι και όµορφοι;

Ο στόχος του πειράµατος ήταν να συσχετιστεί η οµορφιά µε την ευφυΐα. Κι έλαβαν µέρος σ’ αυτό 52.000 Αγγλοι και Αµερικανοί.

Ας επιτρέψει ο αναγνώστης µια προσωπική ιστορία. Στην Πέµπτη Γυµνασίου (έτσι λέγαµε τότε), δηλαδή προ αµνηµονεύτων ετών, ο φιλόλογος στο φροντιστήριο µας έβαλε να γράψουµε µια έκθεση µε τίτλο «Οι όµορφες γυναίκες δεν έχουν µυαλό». Τα άσχηµα κορίτσια έλαµψαν, τα όµορφα µούτρωσαν κι εµείς το γλεντούσαµε – αφού δεν χρειαζόταν, ας πούµε, να κοιταχτούµε στον καθρέφτη και να υποστηρίξουµε το αντίστοιχο επιχείρηµα για τους άνδρες. Μεταγενέστερα παραδείγµατα, πάντως, θα αποδείκνυαν του λόγου το αληθές. Αν, για παράδειγµα, ο Μαρκ Ζάκερµπεργκ ήταν κανένας γόης, ίσως να µην υπήρχε σήµερα το facebook. Αν ο Γκέιτς ήταν ο πιο ωραίος της τάξης, θα ασχολιόταν µε τις γυναίκες κι όχι µε τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Η Μαρία Λάουρα Ροντοτά της Κοριέρε ντέλα Σέρα προχωρεί ακόµη περισσότερο: αν η Ρόζα Λούξεµπουργκ ήταν πιο ψηλή και είχε πιο καλοφτιαγµένη µύτη, ίσως να µη γινόταν µία από τις πιο έξυπνες και παθιασµένες διανοούµενες της Ιστορίας (και σίγουρα θα είχε ζήσει περισσότερο).

∆ικαιώθηκε λοιπόν εκείνος ο καθηγητής µας; Οχι, αναφωνούν ο Σατόσι Καναζάουα και οι συνεργάτες του στο London School of Economics, που υποστηρίζουν ότι οι ωραίοι έχουν περισσότερες πιθανότητες να είναι πιο έξυπνοι από τους άσχηµους. Και εξηγούνται: «Αν οι έξυπνοι άνθρωποι έχουν περισσότερες πιθανότητες να φτάσουν σε ένα υψηλότερο στάτους κι αν οι άνθρωποι ενός υψηλότερου στάτους έχουν περισσότερες πιθανότητες να παντρευτούν ωραίες γυναίκες, τότε, δεδοµένου ότι η ευφυΐα και η οµορφιά έχουν κληρονοµικό χαρακτήρα, θα πρέπει να υπάρχει µεταξύ τους µια ευθεία σχέση στους απογόνους». Το ζήτηµα µπερδεύεται όταν το µείγµα δεν είναι τόσο αρµονικό. Είναι γνωστό το ανέκδοτο µε την Ισιδώρα Ντάνκαν που είχε πει στον Τζορτζ Μπέρναρντ Σω ότιθα έκαναν µαζί ένα υπέροχο παιδί, µε το δικό του µυαλό και τη δική της οµορφιά. Κι εκείνος είχε αντιτάξει έντροµος: «Κι αν βγει µε τη δική µου οµορφιά και το δικό σου µυαλό;».

Ολα αυτά ακούγονται λίγο άδικα και αρκετά ρατσιστικά. Κι ας υποστηρίζονται από τα συµπεράσµατα του φιλόδοξου πειράµατος του LSE: οι ελκυστικοί εθελοντές, λέει, αποδείχθηκε ότι είχαν δείκτη νοηµοσύνης κατά 13,6 µονάδες υψηλότερο από τον µέσο όρο στην περίπτωση των ανδρών και κατά 11,4 µονάδες στην περίπτωση των γυναικών. Μία φράση, τρεις ειλικρινείς απορίες. Με ποια αντικειµενικά κριτήρια αξιολογείται η «ελκυστικότητα»; Πώς µετράται ο δείκτης νοηµοσύνης; Γιατί αυτή η διαφορά ανάµεσα στους άνδρες και τις γυναίκες;

Οπως λέει κι η αρθρογράφος της Κοριέρε, ίσως οι υπεύθυνοι του LSE να πρέπει την επόµενη φορά να προσέξουν λίγο περισσότερο για το πού διαθέτουν τους λιγοστούς πόρους για την έρευνα…