Γιατί µας ενδιαφέρει το Σουδάν

Να καλωσορίσουµε ασφαλώς το 193ο ανεξάρτητο κράτος µε το όνοµα Νότιο Σουδάν. Να φροντίσουµε όµως και να µη το διαλύσουν ο φανατισµός και η µισαλλοδοξία.

Ισως ορισµένοι αναγνώστες να εξεπλάγησαν που «ΤΑ ΝΕΑ» (όπως και άλλες ελληνικές και ξένες εφηµερίδες) αφιέρωσαν χθες µια ολόκληρη σελίδα στο δηµοψήφισµα που άρχισε την Κυριακή στο Σουδάν. Ισως να αναρωτήθηκαν τι ενδιαφέρον µπορεί να έχει η επικείµενη διχοτόµηση µιας χώρας (έστω και της µεγαλύτερης) της Αφρικής, όπου ο εµφύλιος πόλεµος κρατάει χρόνια και οι νεκροί µετριούνται όχι σε εκατοντάδες ή χιλιάδες αλλά σε εκατοµµύρια. ∆εν έχουµε αρκετά προβλήµατα στην Ευρώπη για να ασχολούµαστε τώρα και µε τους δυστυχισµένους του Τρίτου Κόσµου;

∆ύο άνθρωποι που έχουν ασχοληθεί προσωπικά – και χωρίς ιδιοτέλεια – µε το Σουδάν δίνουν τις δικές τους απαντήσεις σε αυτά τα λογικά ερωτήµατα. Η πιο «κυνική» ανήκει στον γνωστό ηθοποιό Τζορτζ Κλούνι, που σε συνεργασία µε τον ΟΗΕ και το Χάρβαρντ έστησε ένα σύστηµα παρακολούθησης των συνόρων του Βόρειου µε το Νότιο Σουδάν.«Ο κόσµος είναι όλο και πιο µικρός», λέει σε συνέντευξή του στην Κοριέρε ντέλα Σέρα. «Το Νότιο Σουδάν είναι µια νέα χώρα µε πολλούς πόρους, όπου µπορεί να γίνουν επενδύσεις. ∆είτε τι κάνει η Κίνα. Η Ευρώπη δεν µπορεί να αγνοήσει την Τζούµπα, τόσο για ανθρωπιστικούς όσο και για οικονοµικούς λόγους». ∆ηλαδή, η Αµερική δεν έχει βάλει στο µάτι το πετρέλαιο και την κινεζική προέλαση; «Υπάρχει και αυτή η διάσταση. Εµένα όµως µε ενδιαφέρει περισσότερο από όλα ο άµαχος πληθυσµός. Αλλωστε, η Αµερική δεν κάνει απόβαση στην Τζούµπα µε τανκς».

Η απάντηση του αρθρογράφου των Νιου Γιορκ Τάιµς Νίκολας Κριστόφ είναι πιο πολιτική. Η ∆ύση, γράφει, έχει µία σειρά συµφερόντων στο Σουδάν. Αυτό που την ενδιαφέρει περισσότερο από όλα είναι να µη δηµιουργηθεί εκεί άλλο ένα «αποτυχηµένο κράτος». Ας µην ξεχνάµε ότι ο Οσάµα µπιν Λάντεν κατοικούσε για χρόνια στο Χαρτούµ.Υπάρχει κίνδυνος λοιπόν ο µεν Βορράς να φιλοξενήσει και πάλι τροµοκράτες, ο δε Νότος – αν καταρρεύσει – να γίνει καταφύγιο οργανώσεων όπως ο Στρατός Αντίστασης του Κυρίου, που µάχεται την κυβέρνηση της Ουγκάντας. Τα «αποτυχηµένα κράτη» εξάγουν πρόσφυγες και ανακυκλώνουν αρρώστιες: αν θέλουµε να εξαλείψουµε την πολιοµυελίτιδα, για παράδειγµα, πρέπει το Νότιο Σουδάν να παραµείνει ενωµένο.

Εκτός όµως από τα συµφέροντα, καταλήγει ο Κριστόφ, υπάρχουν και οι αξίες. Αν ο πόλεµος ξαναρχίσει στο Σουδάν ή η χώρα καταρρεύσει, θα πεθάνουν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι. Ισως να δούµε µια νέα γενοκτονία και να χρειαστεί να ξοδέψουµε δισεκατοµµύρια δολάρια για να τη σταµατήσουµε. Ενα από τα διδάγµατα της Ιστορίας, όµως, είναι ότι το να αποτρέψεις έναν πόλεµο είναι πολύ φθηνότερο από το να τον τερµατίσεις.