Τα στήθη της Ντορίν

Το Παρίσι και η Ρώµη συµφωνούν: είµαστε πολύ µεγάλες χώρες για να µας κάνει µαθήµατα η όποια επίτροπος. Ο Σαρκοζί «µπερλουσκονίζει», όπως λέει ο Κον-Μπεντίτ. Και όλοι µαζί κοροϊδεύουν τον εαυτό τους.

Οι έντονες αντιδράσεις που προκάλεσε η έκρηξη της Βίβιαν Ρέντινγκ, αλλά και γενικότερα η στάση της Ευρώπης απέναντι στους Ροµά, είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικές για τη σηµερινή κατάσταση στη Γηραιά Ηπειρο. Τρεις παρατηρήσεις µπορεί κανείς να κάνει. Πρώτον, ο νόµος του εθνικού κράτους εξακολουθεί να είναι πάνω από τον νόµο της Ευρώπης. Ο Χάρτης των Ανθρωπίνων Δικαιωµάτων µπορεί να περιλήφθηκε στη Συνθήκη της Λισαβώνας, αλλά οι κυβερνήσεις δεν διστάζουν να τον πετάξουν στο καλάθι των αχρήστων.

Η δεύτερη παρατήρηση απορρέει από τη συνέντευξη που έδωσε ο Μπερλουσκόνι στη Φιγκαρό. Ο ιταλός πρωθυπουργός εξέφρασε την εκτίµηση ότι η Ρέντινγκ έπρεπε να συζητήσει ιδιωτικά το πρόβληµα µε το Παρίσι προτού µιλήσει δηµοσίως. Αυτό θυµίζει τον Ταρτούφο, ο οποίος στην οµώνυµη κωµωδία του Μολιέρου αναφωνεί: «Καλύψτε αυτά τα στήθη, δεν θέλω να τα δω! Τέτοιες εικόνες πληγώνουν τις ψυχές και οδηγούν σε κατακριτέες σκέψεις». Οπως στη Γαλλία του Μολιέρου και του Λουδοβίκου ΙΔ΄, γράφει η Μπάρµπαρα Σπινέλλι στη Στάµπα, υπάρχει σήµερα στην Ευρώπη ένα δίκτυο ζηλωτών του εθνικισµού που δέχονται µεν την ύπαρξη του ευρωπαϊκού δικαίου, αλλά πιστεύουν ότι πρέπει να συγκαλύπτεται όπως τα στήθη της υπηρέτριας Ντορίν. Οι ζηλωτές αυτοί θέλουν µε κάθε τρόπο να κρατήσουν όρθιο τον µύθο του κυρίαρχου κράτους, το οποίο είναι ελεύθερο να αποφασίζει κατά βούληση χωρίς παρεµβάσεις των Βρυξελλών. Είναι οι ίδιοι ζηλωτές που καταγγέλλουν κάθε τόσο τους γραφειοκράτες των Βρυξελλών και διαρρηγνύουν τα ιµάτιά τους για το «δηµοκρατικό έλλειµµα» της Ευρώπης…

Το γαλλοϊταλικό µέτωπο όµως αποκαλύπτει και κάτι ακόµη. Οι ηγέτες της Γαλλίας και της Ιταλίας µοιάζει να ξεχνούν ότι η Ευρωπαϊκή Κοινότητα ιδρύθηκε ακριβώς για να δηµιουργηθεί ένα νέο, υπερεθνικό δίκαιο, χάρις στο οποίο τα κράτη δεν θα µπορούν πια να παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώµατα στο εσωτερικό των συνόρων τους. Και το ξεχνούν επειδή τους βολεύει. Επειδή ο Σαρκοζί θέλει να συνεχίσει να απελαύνει τους Ροµά, κάτι που αντίκειται στην οδηγία 2004-38 για την ελεύθερη κυκλοφορία στο εσωτερικό της Ενωσης. Επειδή ο Μπερλουσκόνι θέλει να συνεχίσει να συλλαµβάνει τους λαθροµετανάστες στη θάλασσα και να τους στέλνει πίσω στις χώρες τους, κάτι που αντίκειται σε άλλες συνθήκες. Και αυτά να καλύπτονται από πέπλο σιωπής, µια πανευρωπαϊκή οµερτά.

Η Ευρώπη, γράφει η Σπινέλλι, είναι η υπόσχεση ότι µερικά πράγµατα δεν θα ξαναγίνουν. Αλλιώς δεν έχει νόηµα να καθιερώνουµε επετείους των γενοκτονιών. Η φράση «Ποτέ πια!» έχει νόηµα µόνο αν αποτελεί µια διαρκώς ανανεούµενη δέσµευση για όλες τις εθνότητες και όλες τις θρησκείες.