Εκτός ελέγχου

Φτώχεια, πόλεμος μεταξύ των Μαφιών, ισλαμιστική τρομοκρατία: το Κρεμλίνο έχει χάσει τον έλεγχο του Βόρειου Καυκάσου. Και την πληρώνουν, όπως πάντα, οι άμαχοι.

Ας αρχίσουμε με τις «μαύρες χήρες», που έδωσαν πάλι τίτλο χθες σε όλες τις εφημερίδες του κόσμου. Για τον γάλλο συγγραφέα και φιλόσοφο Μαρέκ Αλτέρ, που γνωρίζει καλά την Τσετσενία, πρόκειται για νέες γυναίκες- οι περισσότερες απ΄ αυτές είναι 15 ώς 19 ετών- που είτε έχουν πουληθεί από τους γονείς τους είτε έχουν πέσει θύματα απαγωγής, όπως συνέβαινε στην Καμπότζη του Πολ Ποτ. Γυναίκες υποταγμένες - άλλωστε η ίδια η λέξη «μουσουλμάνος» σημαίνει υποταγμένος- που γίνονται εύκολα κρέας για τα κανόνια. Γυναίκες που δεν είναι κατ΄ ανάγκη Τσετσένες. Μπορεί να κατάγονται από την Υεμένη, τη Σαουδική Αραβία ή το Αφγανιστάν, αυτό υπαινίχθηκε άλλωστε χθες και ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών. Στις χώρες αυτές, η Αλ Κάιντα προετοιμάζει καμικάζι που θα δράσουν ύστερα από ένα, τρία ή και πέντε χρόνια.

Αλλά ο ισλαμιστικός εξτρεμισμός δεν είναι η μοναδική παράμετρος του κύματος του τρόμου. Όπως επισημαίνει η Πιλάρ Μπονέτ στην Ελ Παΐς, στον Καύκασο υπάρχουν τεράστια κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα. Σε ορισμένες περιοχές, ο μισός πληθυσμός είναι άνεργος. Οι κάτοικοι της Ινγκουσετίας, της Τσετσενίας ή του Νταγκεστάν ζουν καθημερινά με τον φόβο ότι θα εμπλακούν σε κάποιο από τα δίκτυα βίας που μαστίζει την περιοχή: αστυνομικοί εναντίον εξτρεμιστών και αντιστρόφως, αστυνομικοί εναντίον αθώων τους οποίους εκλαμβάνουν για εξτρεμιστές, πράκτορες των ομοσπονδιακών οργανώσεων ασφαλείας εναντίον ντόπιων υπόπτων, εκπρόσωποι του «καθαρού» Ισλάμ εναντίον των υπερασπιστών του παραδοσιακού Ισλάμ, ξεκαθαρίσματα λογαριασμών ανάμεσα σε μαφιόζους. Και οι νεκροί αυξάνονται συνεχώς. Το 2009 σκοτώθηκαν 1.263 άνθρωποι (στρατιώτες, αστυνομικοί και άμαχοι) σε 786 επιθέσεις, έναντι 914 που έχασαν τη ζωή τους τον προηγούμενο χρόνο.

Δύσκολα μπορεί να υποστηρίξει έτσι το Κρεμλίνο ότι ελέγχει έστω και μερικώς αυτή την πυριτιδαποθήκη. Οι παραστρατιωτικές οργανώσεις του τσετσένου προέδρου Ραμζάν Καντίροφ μπορεί να εμποδίζουν τους τρομοκράτες να δράσουν στην Τσετσενία, αλλά αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μεταφέρονται οι δραστηριότητές τους σε πιο ευάλωτους τόπους, όπως είναι το μετρό της Μόσχας. Η μάχη του Κρεμλίνου κατά της τρομοκρατίας είναι για τα μάτια, ο χαρακτήρας της είναι εντελώς προπαγανδιστικός, λέει στη Ρεπούμπλικα ο Έντουαρντ Λιμόνοφ, διαφωνών την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης και δηλωμένος σήμερα αντίπαλος του Πούτιν. Όσες μεταρρυθμίσεις έγιναν στις μυστικές υπηρεσίες είχαν ως μοναδικό στόχο την πολιτική αντιπολίτευση. Ιδρύθηκε μια υπηρεσία «Τ» και μια υπηρεσία «Ε», που αντί να αναζητούν τους τρομοκράτες κατασκοπεύουν τους αντιπάλους του καθεστώτος. Την ίδια ώρα, στέλνονται τα τανκς στην Ινγκουσετία ή το Νταγκεστάν για να γκρεμίσουν μερικά σπίτια, να σκοτώσουν κανέναν ισλαμιστή και να εξασφαλίσουν μια περίοπτη θέση στις βραδινές ειδήσεις...