Άγνοια και υποκρισία

Η ημέρα, ή μάλλον η νύχτα, που άλλαξε τη ζωή του Τζόναθαν Σάφραν Φόερ ήταν όταν τρύπωσε σε ένα εκτροφείο γαλοπούλας της Καλιφόρνια, μαζί με μια ακτιβίστρια την οποία αποκαλεί C. Τα περισσότερα κτίσματα ήταν κλειδωμένα, αλλά οι δύο νυχτερινοί επισκέπτες κατάφεραν να μπουν σε μια αποθήκη όπου υπήρχαν δεκάδες χιλιάδες γαλόπουλα. Στην αρχή οι συνθήκες δεν τους φάνηκαν και τόσο άσχημες. Μερικά γαλόπουλα κοιμόντουσαν. Άλλα αγωνίζονταν να πλησιάσουν τους λαμπτήρες που χρησίμευαν ως υποκατάστατα των μητέρων τους. Και ξαφνικά ο Φόερ άρχισε να συνειδητοποιεί πόσο πολλά ζώα ήταν νεκρά. Πολλά ήταν γεμάτα πληγές, άλλα ήταν βουτηγμένα στο αίμα, κάποια έμοιαζαν με ξερά φύλλα. Η C είδε ένα πουλί να σφαδάζει στο πάτωμα, τα μάτια του είχαν πεταχτεί έξω, το κεφάλι του πήγαινε μπρος-πίσω. Εβγαλε ένα σουγιά και του έκοψε το λαιμό για να σταματήσει να υποφέρει. «Αν το καλοσκεφτείς, είναι τρελό», είπε αργότερα στον Φόερ. «Προσπάθησε να φανταστείς οποιαδήποτε άλλη χρήση από τη γεύση για την οποία να δικαιολογούνται όλα όσα κάνουμε στα ζώα που εκτρέφουμε».

Κάπως έτσι ο Φόερ έγινε χορτοφάγος. Και διηγείται την εμπειρία του στο καινούργιο του βιβλίο με τίτλο «Τρώγοντας ζώα» (εκδ. Little, Βrown and Company), ενώ έχει δημιουργήσει και την ιστοσελίδα www. eatinganimals. com. Το γιατί τρώμε κρέας είναι προφανές, λέει στην εφημερίδα Ρεπούμπλικα . Επειδή μας αρέσει. Επειδή έχει ωραία γεύση και ωραία μυρωδιά. Κι ένα κορίτσι που βλέπουμε στο δρόμο όμως μας αρέσει, αυτό δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι του ορμάμε. Μερικές φορές πρέπει να καταστέλλουμε τις επιθυμίες μας. Τώρα που πλησιάζουν οι γιορτές κι ετοιμάζουμε το χριστουγεννιάτικο τραπέζι, καλό είναι να αναρωτηθούμε μερικά πράγματα. Τι ξέρουμε για τη γαλοπούλα; Πώς έζησε, τι της έδωσαν να φάει, πώς τη σκότωσαν;

Το βιβλίο του 32χρονου Φόερ είναι πολύ σκληρό, μερικές φορές θα ήθελες να είναι όλα ψέματα, να πρόκειται για ένα μυθιστόρημα όπως το προηγούμενο βιβλίο του, το Εξαιρετικά Δυνατά και Απίστευτα Κοντά (εκδ. Μελάνι). Τα ζώα, γράφει, παράγουν πολλά περιττώματα. Τα γουρούνια που εκτρέφει η εταιρεία Smithfield Foods, για παράδειγμα, παράγουν τα ίδια περιττώματα με τους κατοίκους της Καλιφόρνια και του Τέξας μαζί. Αντίθετα με τις πόλεις, όμως, τα εκτροφεία δεν έχουν συστήματα επεξεργασίας των αποβλήτων. Τα περιττώματα απορρίπτονται σε τεχνητές λίμνες και από εκεί «μεταναστεύουν» στα κοντινά ποτάμια, σκοτώνοντας ψάρια και αφήνοντας πίσω τους νεκρές ζώνες. Σύμφωνα με την αμερικανική Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος, κάπου 56.000 χιλιόμετρα υδάτινων διόδων έχουν μολυνθεί από περιττώματα ζώων.

Ο συγγραφέας δεν μας ζητά να γίνουμε χορτοφάγοι. Μας καλεί απλώς να είμαστε ενημερωμένοι και να αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας. Οι χειρότεροι εχθροί, λέει, είναι η υποκρισία και η άγνοια.