Μυρίζει ισπανίλα

Όχι, αυτό δεν είναι δίκαιο. Μια πρωτιά είχε όλη κι όλη η χώρα μας«ο παράδεισος των καπνιστών»- και κινδυνεύει τώρα να τη χάσει από την Ισπανία.

Η κύρια ευθύνη ίσως να ανήκει στον Νέστορ Αλμέντρος. Εκτός από την υψηλή του ευφυΐα και τη μεγάλη του καλλιέργεια, ο Καταλανός σκηνοθέτης διέθετε και ιδιαίτερη αίσθηση του χιούμορ. Κάθε φορά λοιπόν που κάποιος άναβε τσιγάρο δίπλα του σε κάποιο καφέ του Παρισιού (όπου εγκαταστάθηκε μετά την «ηρωική» του περίοδο στην Κούβα), εκείνος έκανε μια χαρακτηριστική χειρονομία και έλεγε σε άπταιστα γαλλικά: «Ca fait portugais!» (σε ελεύθερη μετάφραση: μυρίζει πορτογαλίλα!) Ο Αλμέντρος, που πέθανε το 1992 από ΑΙDS, δεν ήταν ο μόνος Ισπανός που θεωρούσε- κακώς!- τους Πορτογάλους πρωταθλητές του τσιγάρου. Το ίδιο πίστευαν πολλοί συμπατριώτες του, γι΄ αυτό και έσπευδαν συχνά να σβήσουν το τσιγάρο τους μήπως και τους περάσουν για τους επαρχιώτες γείτονές τους...

Την πρωτοχρονιά του 2008 τέθηκε σε εφαρμογή στην Πορτογαλία ο νόμος που απαγορεύει το κάπνισμα σε όλους τους δημόσιους χώρους. Επιτέλους, η παρανόηση μπορούσε να διαλυθεί και η Ελλάδα να ανακτήσει τον τίτλο που της ανήκει, και που κανένας υποτιθέμενος αντικαπνιστικός νόμος δεν θα ήταν ποτέ δυνατό να της στερήσει. Κι όμως: έκπληκτοι διαβάζουμε στη Λιμπερασιόν ένα άρθρο του Ισπανού συγγραφέα Βιθέντε Μολίνα Φόιξ, σύμφωνα με τον οποίο η καπνιστική γωνιά της Ευρώπης είναι σήμερα η Μαδρίτη! Στη χώρα αυτή ισχύει από το 2006 ο λεγόμενος νόμος Σαλγκάδο, από το όνομα της πρώην υπουργού Υγείας και νυν δεύτερης αντιπροέδρου της κυβέρνησης Θαπατέρο. Παρά ταύτα, οι καλά πληροφορημένοι τουρίστες βεβαιώνουν ότι εκτός από το Πράδο, τη σανγκρία και τις τάπας, στα καλά της Μαδρίτης περιλαμβάνεται ακόμη η δυνατότητα να καπνίσεις σε σχεδόν όλα τα εστιατόρια, τις ντισκοτέκ και τα μπαρ.

Σύμφωνα με τον Μόιξ, ο νόμος Σαλγκάδο αποτελεί τη μεγαλύτερη αποτυχία της Ισπανίας στον χώρο της υγείας. Και ο κυριότερος λόγος είναι η αντιπαράθεση ανάμεσα στη σοσιαλιστική κυβέρνηση και τη δεξιά αντιπολίτευση. Πολλές περιφερειακές κυβερνήσεις επιτρέπουν έτσι το κάπνισμα ως σύμβολο ανυποταξίας στην πολιτική του Θαπατέρο. Για τον λόγο αυτό, στη Μαδρίτη και τη Βαλένθια (όπου κυβερνούν οι συντηρητικοί του Λαϊκού Κόμματος) μπορεί κανείς να ανάψει τσιγάρο χωρίς να φοβάται ότι θα συλληφθεί ή θα του επιβληθεί πρόστιμο. Στην Καταλωνία και την Εστρεμαδούρα, αντίθετα, υπάρχουν αυστηροί περιορισμοί.

Θα μπορούσε λοιπόν κανείς να συμπεράνει ότι το τσιγάρο είναι «δεξιό»; Ο κ. Αβραμόπουλος είναι βέβαιο ότι θα διαμαρτυρόταν έντονα για μια τέτοια ιδεολογική αυθαιρεσία. Εξίσου έντονα, όμως, θα δικαιούτο να διαμαρτυρηθεί για το γεγονός ότι παρά τα αναρίθμητα παράθυρα που άφησε στον νόμο, παρά τους πολύπλοκους υπολογισμούς στο εμβαδόν των εστιατορίων, τις εξαιρέσεις των καζίνων και τα τζάμια στα νυχτερινά κέντρα, κάποιοι Ευρωπαίοι καπνιστές δείχνουν να προτιμούν την Ισπανία...