Κώδικας ντελ Πόντε

Το βιβλίο της Φλοράνς Αρτμάν με τίτλο «Ειρήνη και Τιμωρία» προκάλεσε σάλο όταν κυκλοφόρησε τον περασμένο Σεπτέμβριο στη Γαλλία. Σ΄ αυτό, η πρώην εκπρόσωπος της Κάρλα ντελ Πόντε αποκάλυπτε διάφορες συμφωνίες που έχουν κάνει κατά καιρούς οι μεγάλες δυνάμεις με το Βελιγράδι και έχουν αποτρέψει τη σύλληψη του Ράντοβαν Κάρατζιτς και του Ράτκο Μλάντιτς. Τώρα ήρθε η σειρά της ίδιας της γενικής εισαγγελέως να γράψει ένα βιβλίο, το οποίο φαίνεται ότι θα προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερες αντιδράσεις. Λέγεται «Η καταδίωξη. Εγώ και οι εγκληματίες του πολέμου». Θα κυκλοφορήσει στην Ιταλία την ερχόμενη Πέμπτη από τις εκδόσεις Feltrinelli. Και η Σερβία ζήτησε ήδη την απαγόρευσή του.

Μετά τον Κώδικα Ντα Βίντσι, έχουμε έτσι τον Κώδικα ντελ Πόντε. Με επιστολή της προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ και το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, η σερβική κυβέρνηση ζητά να μην κυκλοφορήσει το βιβλίο, με το επιχείρημα ότι θα θέσει σε κίνδυνο τη συνεργασία του Βελιγραδίου με τη Χάγη. Τα τελευταία χρόνια, βέβαια, η συνεργασία αυτή δεν έχει οδηγήσει πουθενά και οι δύο κατηγορούμενοι για εγκλήματα πολέμου εξακολουθούν να κυκλοφορούν ελεύθεροι. Αλλά η ελπίδα πεθαίνει τελευταία. Κι επειδή η ντελ Πόντε φέρεται να αποκαλύπτει διάφορες συναντήσεις, μυστικές ή επίσημες, που είχαν οι φυγάδες τόσο με την πολιτική ηγεσία όσο και με στελέχη των μυστικών υπηρεσιών, το Βελιγράδι ανησυχεί πως όλη η δουλειά που έχει γίνει θα πάει χαμένη. «Η δημοσίευση του βιβλίου παραβιάζει όλους τους διπλωματικούς και πολιτικούς κανόνες, ενώ δεν υπηρετεί και τον κοινό στόχο, που είναι η παράδοση των κατηγορουμένων στη Χάγη», δήλωσε ο Σέρβος υπουργός Ρασίμ Λιάτζιτς, επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου για τη συνεργασία με το Δικαστήριο της Χάγης. Ο υπουργός δεν κατηγορεί τη συγγραφέα ότι λέει ψέματα. Το βιβλίο λέει την αλήθεια, αλλά η αλήθεια είναι επικίνδυνη. Στο εξής, θα υπάρχει έτοιμη δικαιολογία για τη μη παράδοση των δύο σφαγέων: φταίει το βιβλίο της ντελ Πόντε.

Το βιβλίο φυσικά θα κυκλοφορήσει κανονικά. «Η δουλειά μας δεν είναι να κάνουμε βιβλιοκριτική, αλλά να βγάζουμε αποφάσεις», απάντησε το Διεθνές Δικαστήριο στη σερβική κυβέρνηση, ενώ ο Μπαν Κι-Μουν δεν έχει προβεί σε κανένα σχόλιο. Σιωπηλοί παραμένουν επίσης τόσο η Κάρλα ντελ Πόντε, πρεσβευτής πλέον της Ελβετίας στην Αργεντινή, όσο και ο Αμερικανός δημοσιογράφος Τσακ Σούντετιτς που έχει μεταφράσει ήδη το βιβλίο στα αγγλικά. Αλλά τα μηνύματα αλληλεγγύης φτάνουν στη συγγραφέα βροχή. Ένα από αυτά υπογράφεται από τον Μίλαν Γιοβάνοβιτς, διευθυντή της σερβικής Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης Φόρουμ για την Ασφάλεια και τη Δημοκρατία: «Σας εκφράζουμε την πλήρη στήριξή μας. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η έκδοση του βιβλίου σας έχει μεγάλη αξία για τη σημερινή Σερβία».