Ηνωµένες Πολιτείες Ευρώπης

Ο Ντάνιελ Γκρος, από το Κέντρο Ερευνών για την Ευρωπαϊκή Πολιτική, θέτει το ζήτηµα ως εξής: «Αύριο θα εγκριθούν ακόµη 12 δισεκατοµµύρια για την Ελλάδα. Σε λίγους µήνες, θα δοθεί κι ένα δεύτερο πακέτο βοήθειας. Τα υπόλοιπα είναι καθαρό θέατρο: δεν πρόκειται να υπάρξει στάση πληρωµών, καθώς αυτό δεν αρµόζει σε µια παγκόσµια δύναµη, αλλά µια ήπια αναδιάρθρωση, πράγµα που σηµαίνει όλο και περισσότερα χρήµατα, µέχρις ότου η Γερµανία, η Ολλανδία και η Φινλανδία πουν “φτάνει” και κλείσουν το πορτοφόλι. Τη στιγµή εκείνη, οτιδήποτε µπορεί να συµβεί».

Οι ευρωσκεπτικιστές πανηγυρίζουν. Είδατε ότι η ενωµένη Ευρώπη ήταν µια πλάνη; Καταλάβατε γιατί χώρες τόσο διαφορετικές όσο η Ελλάδα και η Γερµανία δεν είναι δυνατόν να έχουν το ίδιο νόµισµα και να συµµετέχουν στον ίδιο οικονοµικό όµιλο; Ποτέ, ποτέ, η ευρωζώνη δεν θα γίνει κάτι που να µοιάζει έστω µε τις Ηνωµένες Πολιτείες.

Στο επιχείρηµα αυτό ανέλαβε να απαντήσει την περασµένη εβδοµάδα ο ίδιος ο διοικητής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Μιλώντας την Πέµπτη στο Αµερικανικό Ιδρυµα Πολιτικών Επιστηµών, στη Νέα Υόρκη, ο Ζαν-Κλοντ Τρισέ τόνισε ότι, παρά τα φαινόµενα, η οικονοµική ετερογένεια στους κόλπους της ευρωζώνης δεν είναι µεγαλύτερη από εκείνη στις Ηνωµένες Πολιτείες. Οι αποκλίσεις του πληθωρισµού από τον µέσο όρο είναι στις δύο περιπτώσεις οι ίδιες (1%) εδώ και 12 χρόνια. Η µέση απόκλιση των ρυθµών ανάπτυξης πριν από την κρίση στις δύο πλευρές του Ατλαντικού ήταν επίσης η ίδια (2%), όπως και η κατά κεφαλήν ανάπτυξη από το 1999 ώς το 2010 (1%). Τα δύο σύνολα περιλαµβάνουν περιοχές που γνώρισαν την τελευταία δεκαετία φάσεις ευφορίας και κρίσης, καθώς και άλλες περιοχές που αντιµετωπίζουν σηµαντικές διαρθρωτικές δυσκολίες. Η Νεβάδα, η Αριζόνα, η Φλόριντα και η Καλιφόρνια γνώρισαν, για παράδειγµα, µεγαλύτερη ανάπτυξη από τις άλλες πολιτείες χάρις σε µια «φούσκα ακινήτων» ανάλογη µ’ εκείνες της Ισπανίας και της Ιρλανδίας που, όταν έσκασε, τις βύθισε στην ύφεση. Το Μίσιγκαν και το Οχάιο πάλι, δύο βιοµηχανικές Πολιτείες της περιοχής των Μεγάλων Λιµνών, έχουν διαρθρωτικά προβλήµατα που θυµίζουν εκείνα της Πορτογαλίας και της Ελλάδας και θα µπορούσε να έχουν αντιµετωπιστεί αν οι κυβερνήσεις τους είχαν τη βούληση να το κάνουν. Τώρα πρέπει να πολλαπλασιάσουν τις προσπάθειές τους. Και η Γερµανία όµως, που σήµερα δίνει το παράδειγµα, πριν από δέκα χρόνια θεωρούνταν «ο ασθενής της Ευρώπης»...

Ο Τρισέ αναγνώρισε ότι η ευρωζώνη έχει ένα µεγάλο πρόβληµα που λέγεται «οικονοµική διακυβέρνηση». Η πρόσφατη κρίση έδειξε ότι η απώλεια ανταγωνιστικότητας ενός ή περισσοτέρων κρατών έχει επιπτώσεις σε όλο το σύστηµα. Για τον λόγο αυτό, πρέπει η διακυβέρνηση αυτή να ενισχυθεί. Οπως είπε ένας από τους ιδρυτές των Ηνωµένων Πολιτειών, ο Αλεξάντερ Χάµιλτον, «οι ηγέτες µας πρέπει να µάθουν να σκέφτονται µε πιο ηπειρωτικό τρόπο».

Ωστε να πάρουµε κι εµείς λίγο τα πάνω µας.