Ο λόγος του µίσους

«Ζητάµε συγγνώµη από τους πολίτες της Σερβίας και των γειτονικών χωρών που έπεσαν θύµατα προσβολών, συκοφαντιών και του λεγόµενου λόγου του µίσους»: µε την ανακοίνωση αυτή, που αναρτήθηκε χθες στην ιστοσελίδα της, η Ραδιοτηλεόραση της Σερβίας (RTS) απολογήθηκε για πρώτη φορά για τον ρόλο που έπαιξε κατά την περίοδο της διακυβέρνησης της Σερβίας από τον Σλόµπονταν Μιλόσεβιτς.

Οταν ο τελευταίος ανέλαβε την εξουσία, στα τέλη της δεκαετίας του ‘80, απέλυσε τους επαγγελµατίες δηµοσιογράφους από τα κρατικά µέσα ενηµέρωσης, τοποθέτησε στη θέση τους δικούς του ανθρώπους και µετέτρεψε τη ραδιοτηλεόραση σε προπαγανδιστικό µηχανισµό του καθεστώτος. Οι µόνοι πατριώτες ήταν οι Σέρβοι. Οι Κροάτες έκοβαν τα δάχτυλα των µικρών Σερβόπουλων κι έφτιαχναν µ’ αυτά κολιέ, ενώ άλλα τα έπνιγαν σε νηπιαγωγεία µέσα σε πλαστικούς σάκους. Οι Βόσνιοι ήταν Μουσουλµάνοι, άρα πράκτορες των Τούρκων. Κι όλοι αυτοί, µαζί µε τους δυτικούς προστάτες τους, βυσσοδοµούσαν για να διαλύσουν τη Γιουγκοσλαβία, την οποία ο Μιλόσεβιτς πάσχιζε να κρατήσει ενωµένη.

«Στη διάρκεια των τραγικών γεγονότων της δεκαετίας του ‘90», τονίζεται στην ανακοίνωση, «η RTS πλήγωσε µε την κάλυψή της τα αισθήµατα, την ηθική ακεραιότητα και αξιοπρέπεια των σέρβων πολιτών, διανοουµένων, πολιτικών, δηµοσιογράφων και µελών των µειονοτήτων, καθώς και ορισµένων γειτονικών λαών και κρατών». Το ρήµα «πλήγωσε» είναι αρκετό; Οχι: τα κατευθυνόµενα ρεπορτάζ σκότωναν, εκτόπιζαν και βίαζαν. Η συγγνώµη θα συνοδευτεί από την τιµωρία των ανθρώπων που πρωτοστάτησαν στο όργιο προπαγάνδας; Οχι: κανείς δεν έχει δικαστεί ούτε πρόκειται να δικαστεί για παράβαση καθήκοντος. Ο ρόλος που έπαιξε η τηλεόραση δικαιολογεί τον βοµβαρδισµό του ραδιοµεγάρου από το ΝΑΤΟ το 1999, µε αποτέλεσµα να σκοτωθούν 16 εργαζόµενοι; Οχι: τα µέσα ενηµέρωσης δεν αποτελούν ή δεν πρέπει να αποτελούν στρατιωτικό στόχο. Το ίδιο κτίριο, πάντως, έπιασε φωτιά έναν χρόνο αργότερα, στη διάρκεια των διαδηλώσεων εναντίον του δυνάστη.

Μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, η σερβική ραδιοτηλεόραση δεν έχει πλέον καµιά επιρροή εκτός των συνόρων της Σερβίας. Η απόφασή της να ζητήσει έστω και αυτήν την αναιµική συγγνώµη, πάντως, θα µπορούσε να εµπνεύσει και άλλους ειδησεογραφικούς οργανισµούς να κάνουν το ίδιο. Η γαλλική τηλεόραση θα µπορούσε να ζητήσει συγγνώµη για εκείνα τα ρεπορτάζ που «αποδείκνυαν» ότι οι πολιορκηµένοι του Σαράγεβο (επί 46 µήνες!) βοµβάρδιζαν κάθε τόσο τον ίδιο τους τον λαό για να ενοχοποιήσουν τους Σέρβους και να προκαλέσουν την επέµβαση της ∆ύσης. Τα ελληνικά µέσα ενηµέρωσης θα µπορούσαν να ζητήσουν συγγνώµη για τη συστηµατική εξύµνηση του Μιλόσεβιτς, του Κάρατζιτς και των άλλων «αδελφών µας». Ο υπογράφων δεν θα ξεχάσει ποτέ τη λεζάντα εκείνης της φωτογραφίας που έδειχνε τους Σέρβους να γελοιοποιούν βόσνιους αιχµάλωτους φορώντας τους φέσι: «Βόσνιοι συλλαµβάνονται φορώντας φέσι, να η απόδειξη ότι είναι άνθρωποι των Τούρκων», ή κάπως έτσι, ευτυχώς το Internet δεν ήταν τότε τόσο διαδεδοµένο, τα πειστήρια του εγκλήµατος έχουν χαθεί.