Το µπαλάκι στη Γερµανία

Ο Βόλφγκανγκ Σόιµπλε δεν µπορούσε χτες να είναι πιο σαφής. Το ευρώ κινδυνεύει, είπε ο γερµανός υπουργός Οικονοµικών. «Η Γερµανία πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της, αλλιώς θα υποστεί ανυπολόγιστες οικονοµικές και κοινωνικές συνέπειες».

Πρώτα απ’ όλα, ας αποκλείσουµε µια χαζοµάρα που ακούµε πότε πότε από κατ’ επίφαση σοβαρούς ανθρώπους: να αποχωρήσουν εθελοντικά από την ευρωζώνη ορισµένες χώρες της περιφέρειας. Κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να συµβεί για πάρα πολλούς λόγους, που συµπυκνώνονται στον εξής έναν: δεν τις συµφέρει. Την όποια πρωτοβουλία θα την πάρει η ισχυρότερη οικονοµία της ευρωζώνης, η Γερµανία. Τούτου λεχθέντος, τα σενάρια που κυκλοφορούν αυτόν τον καιρό στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες είναι δύο.

Σύµφωνα µε το πρώτο, η καγκελάριος Μέρκελ θα κερδίσει το στοίχηµά της για µια πιο «γερµανική Ευρώπη». Θα πείσει το κόµµα της, το κοινοβούλιο και το Συνταγµατικό ∆ικαστήριο ότι χρειάζονται θυσίες για να σωθεί το ευρώ. Θα πείσει τους ευρωπαίους εταίρους της ότι οι τραπεζίτες πρέπει να λάβουν ενεργό µέρος στο νέο σύστηµα διάσωσης. Θα κατορθώσει, σε συνεργασία µε τον Χέρµαν βαν Ρόµπαϊ, να αποµονώσει τον πρόεδρο της Κοµισιόν. Θα εγκαταστήσει στη Φρανκφούρτη έναν σκληροπυρηνικό µονεταριστή στη θέση του Ζαν-Κλοντ Τρισέ. Και το φθινόπωρο του 2013 θα κερδίσει πανηγυρικά µια τρίτη θητεία στην καγκελαρία. «Το θαύµα της Μέρκελ!», αυτόν τον τίτλο θα έχει η Μπιλντ την εποµένη των εκλογών.

Οπως είναι φανερό, αυτό είναι το «καλό» σενάριο. Σε αυτό προσβλέπει και ο Σόιµπλε µε τις χθεσινές του δηλώσεις. Υπάρχει όµως και το κακό σενάριο που το παρουσιάζει ο Γκίντεον Ράχµαν στο χθεσινό φύλλο των Φαϊνάνσιαλ Τάιµς. Σύµφωνα µε αυτό, το οποίο ο δηµοσιογράφος θεωρεί πολύ πιθανό (µην ξεχνάµε όµως ότι είναι Βρετανός!), οι Γερµανοί κάποια στιγµή θα αποφασίσουν να αποχωρήσουν από την ευρωζώνη, οδηγώντας ουσιαστικά στη διάλυσή της. ∆ύο µπορεί να είναι οι αφορµές για µια τέτοια εξέλιξη. Η µία είναι να προσφύγουν τόσο πολλές χώρες στον µηχανισµό στήριξης, ώστε να καταρρεύσει η εµπιστοσύνη των γερµανών φορολογουµένων προς τη δυνατότητα αποπληρωµής του τεράστιου χρέους που θα δηµιουργηθεί. Η άλλη είναι να απορρίψουν κάποιες από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης τις αλλαγές στη Συνθήκη της Λισαβώνας που προωθεί η γερµανική κυβέρνηση. Τότε οι Γερµανοί θα σηκώσουν τα χέρια ψηλά και θα πουν «εµείς κάναµε ό,τι µπορούσαµε, αλλά οι άλλοι Ευρωπαίοι δεν θέλουν να σωθούν». Κατόπιν αυτού, θεωρούν ότι απαλλάσσονται από την ιστορική δέσµευσή τους να κτίσουν την Ευρώπη και στρέφονται προς τους καινούργιους τους φίλους, τους Ρώσους και τους Κινέζους.

Ενδεχοµένως να υπάρχει κι ένα τρίτο σενάριο: στην καγκελαρία να στρογγυλοκαθήσει τον ερχόµενο Μάρτιο ο κύριος Καρλ-Τέοντορ τσου Γκούτενµπεργκ και να αποφασίσει εκείνος για το µέλλον του ευρώ. Στην περίπτωση αυτή σηκώνουµε εµείς τα χέρια ψηλά.