Και με τις τράπεζες και με τους προλετάριους

Ο άνθρωπος αυτός δεν έχει διαβάσει ούτε Μαρξ ούτε Γκράµσι. Παρ' όλα αυτά (ή µήπως ακριβώς γι' αυτό;) κατόρθωσε το ακατόρθωτο: να ικανοποιήσει και τις τράπεζες και τους προλετάριους.

Ο Λούλα κυβέρνησε τη Βραζιλία από το 2002 µέχρι το 2010. Στο διάστηµα αυτό, οι τρεις µεγαλύτερες τράπεζες της χώρας αύξησαν τα κέρδη τους κατά 420%. Στο ίδιο διάστηµα, δηµιουργήθηκαν περισσότερες από 14 εκατοµµύρια θέσεις εργασίας, βγήκαν από τη φτώχεια 24 εκατοµµύρια άνθρωποι και πέρασαν στη µεσαία τάξη άλλα 31 εκατοµµύρια. Ποτέ στην ιστορία δεν έχει επιτευχθεί τόσο γρήγορα µια τόσο σηµαντική µείωση των ανισοτήτων. «Η ενσωµάτωση δεν έγινε µόνο στο επίπεδο των εισοδηµάτων και της αγοραστικής δύναµης, αλλά και της παιδείας και της υγείας», λέει στο περιοδικό «Μarianne» ο Στεφάν Μονκλέρ, καθηγητής Κοινωνικής Επιστήµης στη Σορβόννη και ειδικός για τη Βραζιλία.

Επαναστάτης; Οχι αναγκαστικά.Εντιµος, όµως. Συνεπής. Και ρεαλιστής. Χωρίς να παραβεί την υπόσχεση που είχε δώσει προεκλογικά στο µεγάλο κεφάλαιο να σεβαστεί τους κανόνες του παιχνιδιού, ο Λούλα έπεισε τους βιοµηχάνους που δίσταζαν να δώσουν αυξήσεις ότι η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου εκατοµµυρίων Βραζιλιάνων τους µετατρέπει σε νέους καταναλωτές και βοηθά αποφασιστικά την οικονοµία. Ετσι εξηγείται η αντίσταση της Βραζιλίας στην οικονοµική κρίση που ξέσπασε το 2008. Παράλληλα, η κυβέρνηση προώθησε διάφορα προγράµµατα, όπως το «Βolsa Familia», που προέβλεπε την οικονοµική ενίσχυση των φτωχών οικογενειών µε τον όρο να εµβολιαστούν τα παιδιά και να πάνε σχολείο. Το «ΡroUni», χάρις στο οποίο σπούδασαν σε ιδιωτικά πανεπιστήµια 700.000 νέοι που προέρχονταν από χαµηλά στρώµατα. Η το «Βrasil sorridente» (χαµογελαστή Βραζιλία), που παρέσχε οδοντιατρική φροντίδα στους φτωχούς, µε αποτέλεσµα να αποκτήσουν καλύτερη εικόνα για τον εαυτό τους.

Ακόµη και άνθρωποι που διαφωνούν µε τον Λούλα αναγνωρίζουν τις πολιτικές του ικανότητες. «Είναι η ζωντανή απόδειξη ότι δεν µαθαίνεις την πολιτική στα βιβλία», λέει ο πρώην βουλευτής του Κόµµατος των Εργαζοµένων Μίλτον Τέµερ, που βρόντηξε την πόρτα του κόµµατος το 2003. Η αγροτική µεταρρύθµιση, βέβαια, ξεχάστηκε - ή µάλλον θυσιάστηκε στον βωµό των βιοκαυσίµων. Οι ακτήµονες δεν απέκτησαν γη, αλλά τουλάχιστον δεν τους σκοτώνει η αστυνοµία όπως στην εποχή του Καρντόσο. Και µπορεί να βελτιώθηκε η ζωή των µαύρων, των Ινδιάνων και των γυναικών, αλλά τους στρατιωτικούς δεν τολµά να τους πειράξει κανείς.

Οπως και να 'χει, η δηµοτικότητα του απερχόµενου προέδρου είναι απίστευτα υψηλή για έναν πολιτικό που ολοκληρώνει µια οκταετή θητεία: 80%. Σ' αυτή θα στηριχθεί για να πείσει τους συµπατριώτες του να ψηφίσουν στις 3 Οκτωβρίου για διάδοχό του µια άγνωστη, την πρώην αντάρτισσα και στενή του συνεργάτιδα από το 2005 Ντίλµα Ρουσέφ. Απ' ό,τι δείχνουν οι δηµοσκοπήσεις, θα πετύχει και σ' αυτή την αποστολή.