Σταθερότητα και ελπίδα

Στη διάρκεια µιας πρόσφατης επίσκεψής του στο Βερολίνο, ο Τίµοθι Γκάρτον Ας ρώτησε πώς είναι στα γερµανικά το «µετέωρο Κοινοβούλιο». Κοινοβούλιο, του είπαν. Απλώς Κοινοβούλιο.

Η απάντηση είναι αποκαλυπτική. Αυτό που τρέµουν πολλοί πολιτικοί και αναλυτές στη Βρετανία - ένα Κοινοβούλιο όπου κανένα κόµµα δεν θα έχει την απόλυτη πλειοψηφία, και κατά συνέπεια θα πρέπει να σχηµατιστεί είτε κυβέρνηση µειοψηφίας είτε κυβέρνηση συνασπισµού - είναι στη Γερµανία το πιο συνηθισµένο πράγµα. Πράγµατι, µόνο δύο από τα τελευταία 60 χρόνια είχε η Οµοσπονδιακή Δηµοκρατία µια µονοκοµµατική κυβέρνηση. Και αυτό δεν την εµπόδισε καθόλου να προωθήσει σκληρές οικονοµικές µεταρρυθµίσεις, κατά κανόνα µάλιστα σε συνεργασία µε τα συνδικάτα.

Αντίθετα - σαρκάζει ο βρετα νός ιστορικός σε άρθρο του στην «Γκάρντιαν» - η Ελλάδα µε τις µονοκοµµατικές κυβερνήσεις που είχε τις τελευταίες δεκαετίες µάλλον δεν τα κατάφερε και τόσο καλά… Είναι αλήθεια ότι η Ανγκελα Μέρκελ κατηγορήθηκε πως κωλυσιεργούσε όλον αυτόν τον καιρό στο θέµα της βοήθειας προς την Ελλάδα επειδή φοβόταν ότι αυτό µπορεί να έχει συνέπειες στις εκλογές της Κυριακής στη Βόρεια Ρηνανία - Βεστφαλία, και συγκεκριµένα να κοστίσει την πλειοψηφία του κυβερνητικού συνασπισµού στη Γερουσία.

Υπάρχει όµως και η αντίθετη άποψη, σύµφωνα µε την οποία δεν θα πείραζε την καγκελάριο να χαθεί αυτή η πλειοψηφία, αφού θα µπορούσε στην περίπτωση αυτή να απαλλαγεί από τον βρόχο των Φιλελευθέρων και να επιδιώκει κατά περίπτωση συµµαχίες µε άλλα κόµµατα. Με άλλα λόγια, το πρόβληµα σε µια δηµοκρατία δεν είναι η ίδια η ύπαρξη κυβερνήσεων συνασπισµού, αλλά το ποιοι τις απαρτίζουν. Δύσκολα µπορεί να φανταστεί κανείς, για παράδειγµα, να συγκυβερνούν την Ελλάδα ο Παπανδρέου µε τον Τσίπρα ή ο Σαµαράς µε τον Καρατζαφέρη. Γιατί όµως προκαλεί τέτοια απέχθεια σε πολλούς Βρετανούς η προοπτική µιας κυβέρνησης συνεργασίας των Φιλελευθέρων του (πολύ σοβαρού) Νικ Κλεγκ µε τους Εργατικούς ή µε τους Συντηρητικούς; Προς Θεού, όχι τώρα - αναφωνεί ο Α.Α. Τζιλ των «Σάντεϊ Τάιµς» - όχι την εποµένη µιας µεγάλης οικονοµικής κρίσης, που οι αγορές επιζητούν σταθερότητα και οι ψηφοφόροι προσοχή και ελπίδα. Και ποιος λέει στον καλό συνάδελφο ότι µια αυτοδύναµη κυβέρνηση του Ντέιβιντ Κάµερον θα χαρίσει στους ψηφοφόρους ελπίδα;

Αυτό που πράγµατι έχει σηµασία είναι να κινηθούν γρήγορα οι διαδικασίες - γιατί οι καρχαρίες των χρηµαταγορών καραδοκούν. Αν στη Γερµανία χρειάζονται πέντε εβδοµάδες για τη συγκρότηση µιας κυβέρνησης συνασπισµού, στη Βρετανία αυτό πρέπει να γίνει σε πέντε ηµέρες. Οι τρεις ηγέτες έχουν ανοίξει τα χαρτιά τους: ο Κάµερον προτιµά να κυβερνήσει µόνος του, ο Κλεγκ είναι έτοιµος να συνεργαστεί µε τους Εργατικούς αλλά χωρίς τον Μπράουν, και ο τελευταίος µάλλον δεν θα έχει πολλά περιθώρια διαπραγµάτευσης. Ε, µερικές προσθαφαιρέσεις να γίνουν, και τέλειωσε.