Ενας πληγωµένος Ευρωπαίος

Ο Ντελόρ το είπε καλύτερα απ' όλους: «Οταν αρχίζεις µ' ένα κακό γαµήλιο συµβόλαιο, δεν πρέπει να εκπλήσσεσαι αν στη συνέχεια υπάρχουν δυσκολίες και καβγάδες».

Η Ευρώπη δεν ήταν πάντα έτσι. Δεν τη διοικούσαν πάντα µεµψίµοιροι, δηµαγωγοί και κόλακες. Στα δύο άκρα του γαλλογερµανικού άξονα, για παράδειγµα, υπήρχαν προσωπικότητες όπως ο Φρανσουά Μιτεράν και ο Χέλµουτ Κολ. Και στις Βρυξέλλες υπήρχε ένας άνθρωπος του διαµετρήµατος του Ζακ Ντελόρ. Ο όγδοος πρόεδρος της Κοµισιόν (1985-1995) θα κλείσει τον Ιούλιο τα 85 του χρόνια. Για τις πολιτικές εξελίξεις στη Γαλλία αποφεύγει να µιλά λόγω της δηµόσιας θέσης που κατέχει η κόρη του: η Μαρτίν Οµπρί είναι γενική γραµµατέας των Σοσιαλιστών και πιθανή υποψήφια για την προεδρία. Αλλά όταν καλείται να απαντήσει σε ερωτήσεις για τη χρηµατοπιστωτική κρίση και τον µηχανισµό στήρι ξης της Ελλάδας, ο Ντελόρ αστράφτει και βροντά.

«Οταν ήµουν εγώ στις Βρυξέλλες», λέει σε συνέντευξή του στο περιοδικό Ρaris Μatch, «δίναµε µεγαλύτερη έµφαση στην οικονοµική απ' ό,τι στη νοµισµατική διάσταση της Ενωσης. Αυτό είναι εµφανές και στην έκθεση της Επιτροπής Ντελόρ, το 1989. Αλλά το 1997, το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο αντέστρεψε αυτή την τάση. Διαµαρτυρήθηκα µε όλη µου τη δύναµη, αλλά δεν µε άκουσε κανείς. Η παρανοϊκή περίοδος που γνωρίσαµε στη συνέχεια στο χρηµατοπιστωτικό επίπεδο οδήγησε πολλές χώρες, αλλά και τον ιδιωτικό τοµέα, να υπερχρεωθούν. Και καθώς δεν υπήρχε µια συντονισµένη οικονοµική πολιτική, δεν παρακολουθούσε κανείς την οικονοµική κατάσταση πολλών χωρών».

Κάπως έτσι φτάσαµε στο σηµείο να απειλείται σήµερα µια χώρα της ευρωζώνης µε χρεοκοπία. «Είναι επιτακτική ανάγκη να εκφράσουν οι χώρες - µέλη την αλληλεγγύη τους προς την Ελλάδα, αποθαρρύνοντας την κερδοσκοπία και προχωρώντας στον συντονισµό των εθνικών οικονοµικών πολιτικών» λέει ο Ντελόρ. Οσο για τον ρόλο του Διεθνούς Νοµισµατικού Ταµείου, είναι κατηγορηµατικός: «Ως Ευρωπαίος, είµαι πληγωµένος από αυτή την παρέµβαση. Η Ευρωπαϊκή Ενωση είχε τα µέσα να επιλύσει αυτή την κρίση και να αποδείξει ότι η κατασκευή του ευρώ έχει γερά θεµέλια».

Σύµφωνα µε τον πρώην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (είχαν ερωτηθεί κάποτε στην Ελλάδα τελειόφοιτοι λυκείου ποιο είναι το µικρό του όνοµα, και οι περισσότεροι είχαν απαντήσει «Πακέτο»…), η κρίση εµπιστοσύνης που διέρχεται η Ευρώπη οφείλεται στο γεγονός ότι οι κυβερνήσεις δεν µπόρεσαν να εξηγήσουν στους πολίτες τις αλλαγές που φέρνει η παγκοσµιοποίηση. Αλλοι ηγέτες παρασύρονται από τον λαϊκισµό, άλλοι από έναν έρποντα εθνικισµό. Αποτέλεσµα; Να µην µπορούν οι Ευρωπαίοι να ξεπεράσουν τις διαφορές τους και να αναλάβουν µια σαφή, συνεκτική και αυστηρή δράση.

Για τα spreads δεν ρωτήθηκε ο Ντελόρ. Ετσι κι αλλιώς, βέβαια, µάλλον δεν θα καταδεχόταν να απαντήσει.