Το τέλος των µύθων

«Είµαστε όλοι Ελληνες, οι νόµοι µας, η λογοτεχνία µας, οι τέχνες, όλα έχουν τις ρίζες τους στην Ελλάδα. Αν δεν υπήρχε η Ελλάδα, θα ήµασταν ακόµα άγριοι και ειδωλολάτρες». Πέρσι Μπάσι Σέλεϊ, 1821

Αυτά τα λόγια, µαζί µε άλλα, µεταγενέστερα αλλά εξίσου φλογερά φιλελληνικά ξεσπάσµατα από τη Μαργκερίτ Γιουρσενάρ και τον Πάτρικ Λι Φέρµορ, κοσµούν το δισέλιδο αφιέρωµα στην Ελλάδα που δηµοσίευσε η «Ρεπούµπλικα» την περασµένη Πέµπτη. Η αφορµή δεν ήταν κάποια επέτειος, αλλά η χρηµατοπιστωτική κρίση. Και το µήνυµα ήταν σαφές: αυτήν τη χώρα δεν µπορούµε να την αφήσουµε να χρεοκοπήσει. Τους «Ελληνες Θεούς», όπως αναφωνούσε το 1807 ο µεγάλος ελβετός ζωγράφος Χάινριχ Φέσλι θαυµάζοντας τα µάρµαρα του Παρθενώνα στο Λονδίνο, δεν µπορούµε να τους αφήσουµε να καταστραφούν. Ακόµη κι ο κοσµοπολίτης, εικονοκλάστης Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ, µιλώντας την περασµένη Τετάρτη στο Μέγαρο, είπε ότι η Ευρώπη έχει χρέος προς την Ελλάδα επειδή εκεί γεννήθηκε η δηµοκρατία.

Δεν υπάρχει αµφιβολία ότι η προσέγγιση της σηµερινής πραγµατικότητας από αυτήν τη σκοπιά χαϊδεύει τ'αυτιά µας. Δηµιουργεί όµως, ή µάλλον αναπαράγει, ορισµένα προβλήµατα. Η επανάληψη των κλισέ περί του «περιούσιου λαού» και του «λίκνου της δηµοκρατίας» δίνει την εντύπωση ότι αυτός ο λαός και αυτή η δηµοκρατία έχουν περισσότερα δικαιώµατα από τους άλλους. Αφού τους ξεστραβώσαµε, αφού χάρις σε µας έπαψαν να είναι άγριοι, µπορούµε στο διηνεκές να τους κοροϊδεύουµε και να τους εξαπατούµε. Ε, όχι να µιλούν κι οι Γερµανοί, που όταν εµείς κτίζαµε Παρθενώνες αυτοί έτρωγαν µπανάνες στα δέντρα… Το δεύτερο πρόβληµα έχει να κάνει µε τις άλλες χώρες του Νότου που ενδέχεται να χρειαστούν κι αυτές στο προσεχές µέλλον βοήθεια. Η Πορτογαλία, που δεν έχει τόσο πλούσια ιστορία, έχει άραγε λιγότερα δικαιώµατα από µας;

Η συζήτηση είναι πολιτική, και πολιτική πρέπει να παραµείνει. Το χρέος της Ευρώπης απέναντι στην Ελλάδα δεν έχει σχέση µε τη γέννηση της αθηναϊκής δηµοκρατίας, αλλά µε την οικοδόµηση της ευρωζώνης. Κυκλοφορούν τελευταία κάποια σενάρια, σύµφωνα µε τα οποία η Γερµανία είναι τόσο οργισµένη µε τον ευρωπαϊκό Νότο ώστε σκέπτεται να εγκαταλείψει εκείνη το ευρώ! Μα κάτι τέτοιο θα είχε ως αποτέλεσµα να ακριβύνει πάρα πολύ το «made in Germany» και οι γερµανικές εξαγωγές να καταρρεύσουν, γράφει ο Ρόµπερτ Χόιζινγκερ στη «Φρανκφούρτερ Ρουντσάου». Η ανεργία θα αυξηθεί, όπως και το χρέος. Η ανάπτυξη της Γερµανίας, που στηρίζεται αποκλειστικά στις εξαγωγές, θα εξανεµιστεί. Οι τράπεζες και οι ασφαλιστικές εταιρείες θα χάσουν κάπου 200 δισεκατοµµύρια ευρώ και θα χρειαστούν ένα νέο πακέτο βοήθειας. Ας δώσουµε τέλος λοιπόν, όλοι, στους µύθους. Οπως είπε πάλι ο Κον Μπεντίτ, είναι καιρός να περάσει η σκέψη µας στον 21ο αιώνα.