Μία ιστορική επανόρθωση

Να θυμηθούμε μόνο τον πρώτο από τους 231 νεκρούς: τον έλεγαν Γκίντερ Λίφτιν, ήταν 24 ετών, και προσπάθησε να περάσει στις 24 Αυγούστου 1961 στην άλλη πλευρά κολυμπώντας στον ποταμό Σπρέε. Αλλά τον πυροβόλησαν θανάσιμα οι φρουροί.

Η ΜΙΑ ΠΛΕΥΡΑ. «Κατά τις 11 το βράδυ ακούσαμε σε έναν δυτικό σταθμό ότι ο Σαμπόφσκι, ο εκπρόσωπος του κόμματος ανακοίνωσε πως τα σύνορα είχαν ανοίξει. “Καλά, μεθυσμένος είναι;” είπα στον Κουρτ. “Ποιος ξέρει; Ας ντυθούμε κι ας πάμε να δούμε” μου απάντησε. Όταν φτάσαμε στο φυλάκιο της Βornholmer Strasse ήταν μεσάνυχτα. Ήταν όλος ο κόσμος εκεί, γέροι, νέοι, οι μπάτσοι τα είχαν χαμένα. Περάσαμε στην άλλη πλευρά σαν μέσα σε όνειρο, κοιτάξαμε πίσω, και για πρώτη φορά στη ζωή μας το είδαμε, το γαμημένο το Τείχος. Εκείνη τη στιγμή έβαλα τα κλάματα». (Έλμα, 18 ετών το 1989, ήδη παντρεμένη με τον Κουρτ, έμεναν και συνεχίζουν να μένουν σε μια συνοικία του Ανατολικού Βερολίνου)

Η ΑΛΛΗ ΠΛΕΥΡΑ. «Ήμουν στο αυτοκίνητο όταν άκουσα τους κτύπους της Freiheitsglocke, της Καμπάνας της Ελευθερίας. Κατευθύνθηκα στο Checkpoint Charlie, όπου τα πράγματα άλλαζαν κάθε λεπτό. Από την άλλη πλευρά του Τείχους δυνάμωναν τα χειροκροτήματα, ύστερα η μπάρα σηκώθηκε κι ένα ανθρώπινο ποτάμι ξεχύθηκε ανεμίζοντας τα χαρτιά τους. Εγώ πήγαινα προς την αντίθετη κατεύθυνση, προς το Νησί των Μουσείων, όπου συναντήθηκα με άλλους Δυτικούς χαμένους σαν κι εμένα. Ένα άδειο τραμ σταμάτησε μπροστά μας και ο οδηγός μάς κάλεσε για μια βόλτα. Μόλις δύο ώρες νωρίτερα ο άνθρωπος αυτός δεν θα μπορούσε ούτε να φανταστεί ότι θα γινόταν ο νυχτερινός ξεναγός μερικών Δυτικοβερολινέζων. Ήταν πολύ παράξενη εκείνη η νύχτα». (Βόλφγκανγκ Μπέκερ, σκηνοθέτης της ταινίας Good Βye Lenin)

ΜΕΡΙΚΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ. Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση του ινστιτούτου Forsa, μόνο το 27% των Ανατολικογερ μανών πιστεύουν ότι οι Οssis και οι Wessis αποτελούν πλέον έναν λαό. Μεταξύ των Δυτικογερμανών το ποσοστό αυτό είναι μεγαλύτερο, παραμένει όμως κάτω από το 50%. Η ανεργία στην πρώην Ανατολική Γερμανία είναι διπλάσια από εκείνη στην πρώην Δυτική Γερμανία. Η γονιμότητα στην Ανατολή είναι χαμηλότερη από την ήδη χαμηλή αναλογία των 1,3 παιδιών ανά γυναίκα στη Δύση. Κάπου 1,7 εκατομμύρια Ανατολικογερμανοί, δηλαδή το 12% του πληθυσμού, έχουν φύγει την τελευταία εικοσαετία για τη Δύση.

ΚΑΙ ΜΙΑ ΥΠΕΝΘΥΜΙΣΗ. «Στους πολίτες της Ανατολικής Ευρώπης δεν αρέσει ο όρος “διεύρυνση” που χρησιμοποιούν οι τεχνοκράτες των Βρυξελλών. Για τον Μπρόνισλαβ Γκέρεμεκ και τον Βάτσλαβ Χάβελ, το λεξιλόγιο αυτού του τύπου είναι σκανδαλώδες. Εκείνοι προτιμούν να μιλούν για επανένωση. Η Δύση είχε ένα χρέος απέναντι στην Ανατολή, αφού στη Σύνοδο της Γιάλτας είχε θυσιάσει τους πολίτες της άλλης πλευράς. Η πτώση του Τείχους δεν ήταν παρά η ιστορική επανόρθωση της “απαγωγής της Ευρώπης”». (Ζορζ Μενκ, κοινωνιολόγος και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας)