Υστερόγραφο για έναν πόλεμο

Η Γεωργία, και όχι η Ρωσία, ξεκίνησε τον περασμένο Αύγουστο τον πόλεμο στη Νότια Οσετία και στη διάρκεια αυτού του πολέμου σκότωσε αρκετούς αμάχους. Αυτό είναι ένα από τα βασικά συμπεράσματα των ερευνών που πραγματοποίησαν Ευρωπαίοι παρατηρητές, η Διεθνής Αμνηστία και μέσα ενημέρωσης όπως η Νιου Γιορκ Τάιμς και το ΒΒC. Για τη Ρωσία, και όσους γοητεύονται από τη νεοεθνικιστική της ηγεσία, το συμπέρασμα αυτό αποτελεί δικαίωση των θέσεών της. Στην πραγματικότητα, δεν είναι κάτι το καινούργιο. Και επιβεβαιώνει ότι στις όποιες αρετές του προέδρου Σαακασβίλι δεν περιλαμβάνεται ούτε η ψυχραιμία ούτε ο σεβασμός των δημοκρατικών διαδικασιών.

Οι Ρώσοι το ήξεραν. Και με μια μεθοδευμένη δράση που κράτησε αρκετούς μήνες- παρενόχληση των γεωργιανών δυνάμεων, κατάρριψη αεροσκαφών, ενέδρες σε αστυνομικούς, επιθέσεις εναντίον χωριών- επιδίωξαν να παρασύρουν τον αντίπαλό τους σε ανάληψη στρατιωτικής δράσης είτε στη Νότια Οσετία είτε στην Αμπχαζία. Όταν εκείνος έπεσε στην παγίδα τους, ήταν έτοιμοι. Η ταχύτητα και η αποφασιστικότητα με την οποία κινήθηκαν οι ρωσικές δυνάμεις στο εσωτερικό της Γεωργίας- αναπτύχθηκε η ναυτική δύναμη της Μαύρης Θάλασσας και στάλθηκαν στρατεύματα στην Αμπχαζίαδείχνει ότι η ρωσική αντίδραση ήταν μελετημένη μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια. Σύμφωνα με ανώτατο Ρώσο αξιωματούχο τον οποίο επικαλείται η Αν Άπλμπαουμ στη χθεσινή Ουάσιγκτον Ποστ, δεν έγινε παρά ένας κακός υπολογισμός: «Περιμέναμε από τους Γεωργιανούς να εισβάλουν στις 8 και όχι στις 7 Αυγούστου».

Αυτά που έγιναν στη συνέχεια, οι σφαγές, οι καταστροφές και η άφθονη παραπληροφόρηση, είναι γνωστά και δεν αμφισβητούνται από κανένα. Όπως σημειώνει όμως η Αμερικανίδα αρθρογράφος, διαψεύδουν δύο μύθους. Σύμφωνα με τον πρώτο, η Γεωργία είναι μια μικρή, γενναία και αθώα δημοκρατία που αντιστέκεται με όλες της τις δυνάμεις στην άγρια ρωσική αρκούδα. «Είμαστε όλοι Γεωργιανοί», έλεγε το καλοκαίρι ο Τζον ΜακΚέιν. Σύμφωνα με τον δεύτερο, η Γεωργία είναι ένα προτεκτοράτο της Αμερικής και ο πρόεδρός της ένας λακές του Μπους που πρέπει να δικαστεί για εγκλήματα πολέμου. Α, ναι, και ο πόλεμος έγινε για να χάσει τις εκλογές ο Ομπάμα...

Η εικόνα είναι πολύ πιο σύνθετη, καταλήγει η Άπλμπαουμ. Και τα συμπεράσματα όχι τόσο απλά. Βραχυπρόθεσμα, οι Γεωργιανοί πρέπει να εξασφαλίσουν ότι ο πρόεδρός τους δεν θα δολοφονηθεί ούτε θα ανατραπεί σε ένα ρωσοκίνητο πραξικόπημα. Μακροπρόθεσμα, πρέπει να διαλέξουν έναν ηγέτη που θα προωθεί πραγματικά την πολιτική και οικονομική σταθερότητα. Όσο για τη Δύση, πρέπει να υποστηρίξει τη γεωργιανή δημοκρατία, όχι κάποιους συγκεκριμένους Γεωργιανούς δημοκράτες. Και να προετοιμάσει μια ενιαία απάντηση στην επόμενη πρόκληση, όποιος και όποτε την επιχειρήσει.