Αχ, Ευρώπη!

«Καθορίσαμε ένα δόγμα»: το πιο σύντομο ανέκδοτο των ημερών, όπως το διατύπωσε το περασμένο Σάββατο ο Νικολά Σαρκοζί έξω από το Προεδρικό Μέγαρο.

Κωμικοτραγικό είναι το θέαμα που παρουσιάζει τις τελευταίες ημέρες η «ενωμένη Ευρώπη». Αφού πρώτα κατήγγειλαν την αμερικανική κυβέρνηση ότι δεν μπορεί να προωθήσει ένα σχέδιο για την αντιμετώπιση της κρίσης, οι Ευρωπαίοι ηγέτες απέδειξαν στη συνέχεια ότι είναι ανίκανοι να συμφωνήσουν σε μια ενιαία στάση που θα καθησυχάσει τους πολίτες και θα αποτρέψει την ύφεση. «Κάθε χώρα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της σε εθνικό επίπεδο», δήλωσε το Σάββατο η Γερμανίδα καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ μετά τη συνάντησή της με τους ηγέτες της Γαλλίας (που είπε ακριβώς το αντίθετο), της Βρετανίας και της Ιταλίας. Μόλις λίγες ημέρες νωρίτερα, η ίδια αυτή γυναίκα κατηγορούσε τους Ιρλανδούς ότι διέσπασαν το ευρωπαϊκό μέτωπο ψηφίζοντας νόμο που εγγυάται για δύο χρόνια όλες τις καταθέσεις σε έξι τράπεζες. Μόλις μια ημέρα αργότερα, ανακοίνωσε ότι το ίδιο θα ισχύσει και στη Γερμανία, και μάλιστα επ΄ αόριστον. Κι όταν το Λονδίνο ζήτησε διευκρινίσεις γι΄ αυτή την απόφαση, η Μέρκελ απάντησε όπως εκείνο το «ανώτατο στέλεχος» του δικού μας υπουργείου Οικονομικών: ότι η δέσμευση της κυβέρνησής της είναι «πολιτική».

«Αχ, Άγγελα!», αναφωνεί από την ιστοσελίδα του ο «Εκόνομιστ», επισημαίνοντας ότι αν δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν οι τέσσερις, θα είναι πολύ πιο δύσκολο να συμφωνήσουν οι είκοσι επτά. Αυτά συνέβαιναν όμως πριν από τη νέα «μαύρη Δευτέρα». Γιατί η χθεσινή κατρακύλα των χρηματιστηρίων επανέφερε στο προσκήνιο την αναγκαιότητα ενός ευρωπαϊκού σχεδίου σωτηρίας. Ανώτατος Γάλλος αξιωματούχος δηλώνει στη «Μοντ» ότι η χώρα του θα ξαναφέρει το σχέδιο στο τραπέζι και κατηγορεί τους Γερμανούς ότι τορπιλίζουν τη λύση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο για εκλογικούς και τοπικιστικούς λόγους. «Δεν μπορείς να κρατήσεις μια συντονισμένη στάση όταν δεν συμφωνούν η μεγαλύτερη οικονομία και η οικονομική πρωτεύουσα της Ευρώπης», τονίζει, αναφερόμενος στο Βερολίνο και το Λονδίνο.

Αν συνεχιστεί αυτό το χάος, θα απειληθούν σοβαρά οι αποταμιεύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων Ευρωπαίων, προειδοποιούν με κοινή τους έκκληση εξέχοντες οικονομολόγοι, στους οποίους περιλαμβάνονται ο Ντάνιελ Γκρος, ο Αλμπέρτο Αλεσίνα και ο Στέφανο Μικόσι. «Το μεγάλο πρόβλημα είναι η έλλειψη πολιτικής βούλησης», τονίζουν. Θα περίμενε κανείς τουλάχιστον από αυτό το χάος να βγαίνει κερδισμένη η ευρωπαϊκή Αριστερά, που έχει και τη μικρότερη ευθύνη. Συμβαίνει το αντίθετο! Πρώτον, επειδή μαζί με τις τράπεζες δέχονται πιέσεις και οι παραδοσιακές θέσεις των σοσιαλδημοκρατών, όπως είναι η ανακατανομή του πλούτου και η αλληλεγγύη. Δεύτερον, επειδή οι χθεσινοί υπέρμαχοι του άκρατου φιλελευθερισμού (με πρώτους τον Σαρκοζί και τον Μπερλουσκόνι) σπεύδουν τώρα να καταγγείλουν την ασυδοσία των τραπεζιτών. Τρίτον, επειδή η Αριστερά αδυνατεί να προτείνει ένα εναλλακτικό μοντέλο- δηλαδή να εφεύρει τη σοσιαλδημοκρατία του 21ου αιώνα.