Γιατί τα αφεντικά είναι τόσο βαρετά;

Οι διευθύνοντες σύμβουλοι των επιχειρήσεων έχουν ένα κοινό σημείο με τους πολιτικούς: είναι βαρετοί άνθρωποι. Η εξήγηση είναι απλή. Φοβούνται πως οτιδήποτε πουν μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναντίον τους.

Μια δημοσιογράφος των «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», η Λούσι Κέλαγουεϊ, είχε τον περασμένο μήνα επαγγελματικό γεύμα με τον διευθύνοντα σύμβουλο μιας μεγάλης βρετανικής εταιρείας. Πρώτα κουβέντιασαν - ή μάλλον εκείνος κουβέντιασε - για κρίκετ. Ύστερα της ανέλυσε τη φιλοσοφία του για το πώς γίνεται κάποιος ηγέτης: το μεγάλο μυστικό, είπε, είναι να παρασύρεις τους ανθρώπους μαζί σου. Στη συνέχεια μίλησε για την επιχείρησή του, η οποία πηγαίνει καλύτερα από τότε που την ανέλαβε. Δύο ήταν οι βασικές παρατηρήσεις του. Πρώτον, ότι αυτήν την περίοδο η αγορά είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστική. Δεύτερον, ότι το Διαδίκτυο έχει επιφέρει πολλές αλλαγές, γεγονός που οι εταιρείες πρέπει να εκμεταλλευτούν. Η συζήτηση διήρκεσε 90 λεπτά. Και ήταν απίστευτα, μα απίστευτα βαρετή. Για την υπόλοιπη ημέρα η δημοσιογράφος αισθανόταν ότι κάποιος παχύσαρκος είχε κάτσει πάνω της για πολλή ώρα και την είχε συνθλίψει τόσο πνευματικά όσο, περιέργως, και σωματικά.

Γιατί οι διευθύνοντες σύμβουλοι είναι τόσο βαρετοί; Οι άνθρωποι αυτοί δεν γεννιούνται κατ' ανάγκην έτσι: όσο πιο επιτυχημένοι γίνονται, όμως, τόσο πιο έντονη είναι η ανάγκη να κόψεις τις φλέβες σου όταν μιλάς μαζί τους. Η Κέλαγουεϊ έπεσε σε ένα τεύχος του «Harvard Business Review» που ζητεί από διάφορα στελέχη επιχειρήσεων να αναφέρουν το δυνατό τους σημείο το οποίο και τους καθιστά ηγέτες. Κανείς δεν αναφέρει βέβαια ως ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του την ικανότητα να βγάζει νοκ-άουτ τον αντίπαλο από βαρεμάρα. Όλοι χρησιμοποιούν λέξεις όπως ταπεινότητα, ενεργητικότητα, διαίσθηση. «Ένα στέλεχος που δεν είναι αφοσιωμένο 101 τοις εκατό στη δουλειά του δύσκολα μπορεί να τα καταφέρει», λέει ο Όλλι-Πέκκα Καλασβούο, το νέο αφεντικό της Nokia. Το όνομά του είναι αναμφισβήτητα γοητευτικό. Αλλά τι αρλούμπα είναι αυτή που είπε; Το 100 τοις εκατό δεν είναι ήδη ένας δύσκολος, ένας απόρθητος στόχος;

Ο Αλεξάντερ Κάμινγκς, πρόεδρος της Κόκα-Κόλα στην Αφρική, διαλέγει πάλι ως βασικό του προσόν την αποφασιστικότητα - και χρησιμοποιεί μια εξίσου ξύλινη γλώσσα. Πιο πρωτότυπος είναι ο Γκάρυ Τζάκσον, πρόεδρος της αμερικανικής εταιρείας Blackwater που συνεργάζεται με τον αμερικανικό στρατό. Όπως λέει, κρατά μια βάση δεδομένων για το προσωπικό και δίπλα σε κάθε εργαζόμενο βάζει ένα Τ (talker, κάποιος που μένει στα λόγια) ή ένα D (doer, κάποιος που προχωρεί σε έργα). Ένα Τ που παραμένει για αρκετό καιρό οδηγεί στην απόλυση. Ανάλογες διαδικασίες χρησιμοποιεί και ο Σεργκέι Πετρόφ, ιδρυτής της μεγαλύτερης εταιρείας εισαγωγής αυτοκινήτων στη Ρωσία.

Τουλάχιστον οι δύο τελευταίοι, που είναι περισσότερο επιχειρηματίες παρά διευθυντές επιχειρήσεων, δεν μασάνε τα λόγια τους. Είναι πιο ειλικρινείς και κατά τούτο ρισκάρουν περισσότερο. Είναι ενδιαφέροντες, έστω και επειδή σε κάνουν να τους μισήσεις.