Ο χρόνος μας τελείωσε

Τον περασμένο Ιούνιο, επιστρέφοντας από ένα ταξίδι στο Βερολίνο, σημειώναμε σ’αυτές τις σελίδες ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος χρεοκοπίας της Ελλάδας ίσως να μην προέρχεται αποκλειστικά από εμάς τους ίδιους. Λίγο το κλίμα που αντιμετωπίσαμε, λίγο οι συζητήσεις που είχαμε, εκείνη η διαβεβαίωση μιας αριστερής δημοσιογράφου ότι «είναι η τελευταία φορά που σας βοηθάμε», τα συγκαταβατικά – αλλά όχι ειρωνικά – χαμόγελα των πολιτικών απ’όλο το φάσμα που συναντήσαμε, η ανεπιφύλακτη απάντηση του χριστιανοδημοκράτη βουλευτή Ραλφ Μπρίνκχαους σε ερώτηση που του κάναμε ότι «φυσικά και μετανιώσαμε που σας δεχθήκαμε στην ευρωζώνη», τα πράγματα δεν ήταν καλά, οι προειδοποιήσεις έπεφταν βροχή, ο χρόνος μας τελείωνε.

Ο χρόνος μας τελείωσε. Παίζουμε τις παρατάσεις, όπως έγραφε προχθές ο Γιάννης Βούλγαρης. Το κατά πόσον η συνταγή που μας επιβλήθηκε από την τρόικα ήταν σωστή ή λανθασμένη είναι πλέον δευτερεύον. Αυτό που έχει σημασία σήμερα είναι ότι όλο και περισσότεροι Ευρωπαίοι θεωρούν πλέον ότι η ευρωζώνη θα ήταν καλύτερα χωρίς την Ελλάδα. Ο όρος των ημερών είναι Grexit, που προέρχεται από τη συγχώνευση των λέξεων Greece και exit, και κανείς δεν χρειάζεται μετάφραση για να καταλάβει τι σημαίνει. Η επίτροπος Νίλι Κρόους το είπε καθαρά: «Αν η Ελλάδα εγκαταλείψει το πλοίο, δεν θα φωνάξουμε δα και `Ανθρωπος στη θάλασσα!`» Ο ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε τόνισε πως «η υπόλοιπη ευρωζώνη είναι σήμερα τόσο ισχυρή, ώστε μπορούμε θαυμάσια να χειριστούμε μια έξοδο της Ελλάδας». Ολο και πιο αυστηρές είναι οι δηλώσεις και των γερμανών πολιτικών. Σύμφωνα μάλιστα με τον Λάρι Ελιοτ της Γκάρντιαν, η Γερμανία σπρώχνει πλέον συνειδητά την Ελλάδα στην έξοδο γιατί έχει απελπιστεί με την ασυνέπειά της. Ο ιδρυτής της Ρεπούμπλικα Εουτζένιο Σκάλφαρι τοποθετεί την εξέλιξη αυτή από τον Μάρτιο μέχρι το φθινόπωρο. Οι Γάλλοι κάνουν και υπολογισμούς: η χρεοκοπία της Ελλάδας θα στοίχιζε σε κάθε Γάλλο 424,61 ευρώ. Ε, δεν είναι και αφόρητο…

Κάποιοι αριστεροδεξιοί εξυπνάκηδες υποστηρίζουν πως όλα αυτά είναι μια καλοστημένη μπλόφα και πως αν ορθώσουμε το ανάστημά μας και πούμε ένα νέο ΟΧΙ, οι ευρωπαίοι εκβιαστές θα τραπούν σε άτακτη φυγή. Δύσκολο να το πιστέψει κανείς – και ακραία ανεύθυνο να δοκιμάσει να το επαληθεύσει. Είναι αλήθεια πως μια έξοδος της Ελλάδας θα προκαλούσε αναταραχή στις τράπεζες, ενώ θα αυξανόταν η πίεση στην Πορτογαλία, την Ιταλία και την Ισπανία. Όλα αυτά είναι όμως διαχειρίσιμα. Η ευρωζώνη θα επιβίωνε ακόμη κι αν την έξοδο της Ελλάδας ακολουθούσε η Πορτογαλία ή η Ιρλανδία. Αυτό που δεν είναι διαχειρίσιμο, καθώς δεν διαφέρει πολύ από την κόλαση, είναι η επιστροφή στη δραχμή.