Αλλόκοτα πράγµατα

Σύµβουλος του Κρεµλίνου για το κλίµα και πρόεδρος της Παγκόσµιας Οργάνωσης Μετεωρολογίας, ο Αλεξάντρ Μπετρίσκι είναι σαφής: οι φωτιές στη Ρωσία και οι πληµµύρες στο Πακιστάν αποτελούν δύο ακόµη ενδείξεις της υπερθέρµανσης της Γης.

Ο ρώσος αξιωµατούχος χρησιµοποίησε τη ρωσική εκδοχή του πολυσυζητηµένου όρου global warming. Ο όρος αυτός έχει όµως ορισµένα προβλήµατα. Πρώτον, προκαλεί υστερικές αντιδράσεις στους αρνητές της κλιµατικής αλλαγής, οι οποίοι σπεύδουν πάντα να αποδώσουν οποιοδήποτε ακραίο καιρικό φαινόµενο σε σύµπτωση ή σε κάποιο συγκεκριµένο σηµείο ενός κύκλου. Δεύτερον, δίνει έµφαση στη Γη, κάτι µάλλον αόριστο, και αγνοεί τον ανθρώπινο παράγοντα. Οι πληµµύρες στο Πακιστάν, για παράδειγµα, είναι οι χειρότερες στην ιστορία της χώρας και έχουν πλήξει γύρω στα είκοσι εκατοµµύρια ανθρώπους. Οι πληγέντες είναι περισσότεροι από εκείνους που επλήγησαν από το τσουνάµι στη Νοτιοανατολική Ασία και τον σεισµό της Αϊτής µαζί. Κι όπως είπε ο Ρίτσαρντ Χόλµπρουκ, ειδικός απεσταλµένος των Ηνωµένων Πολιτειών στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν, το αποτέλεσµα είναι µια πολιτική, οικονοµική και στρατιωτική αποσταθεροποίηση της χώρας. Δεν είναι λοιπόν κάπως αδύνατο να περιγράφονται όλα αυτά µε τον όρο «παγκόσµια υπερθέρµανση»;

Για τον λόγο αυτό, πολλοί επιστήµονες αντιπροτείνουν τον όρο global weirding (παγκόσµια αλλοκοτιά ή, πιο ελεύθερα, αλλόκοτη πλανητική αλλαγή). Τον χρησιµοποίησε πρώτος τον Μάρτιο του 2009 ο αµερικανός καθηγητής Βιολογίας Τζον Ουόλντµαν, αλλά στο ευρύ κοινό τον έφερε ένα χρόνο αργότερα ο γνωστός αρθρογράφος Τόµας Φρίντµαν. Πράγµατι, το πρόβληµα δεν είναι απλώς ότι η Γη ζεσταίνεται. Μαζί µε τους περισσότερους, εντονότερους και συχνότερους καύσωνες, έχουµε πιο έντονες ξηρασίες, πιο βίαιες καταιγίδες, πιο καταστροφικές πληµµύρες. Ο καιρός συµπεριφέρεται όλο και πιο ακραία, όλο και πιο «τρελά». Τα ακριβή αίτια αυτής της συµπεριφοράς εξακολουθούν να είναι απροσδιόριστα. Αλλά οι περισσότεροι επιστήµονες συµφωνούν ότι αυτά τα ακραία καιρικά φαινόµενα οφείλονται «πιθανότατα» στη συσσώρευση αερίων του θερµοκηπίου στην ατµόσφαιρα.

«Αν µε ρωτάτε ως άνθρωπο κατά πόσον πιστεύω ότι το κύµα καύσωνα στη Ρωσία έχει να κάνει µε την κλιµατική αλλαγή, η απάντηση είναι ναι», λέει στους Νιου Γιορκ Τάιµς ο ερευνητής της ΝΑSΑ Γκάβιν Σµιτ. «Αν µε ρωτάτε ως επιστήµονα κατά πόσον το έχω αποδείξει, η απάντηση είναι όχι - τουλάχιστον ακόµα». Αυτό είναι ακριβώς το πρόβληµα: τι κάνουν οι επιστήµονες, οι κυβερνήσεις και ο καθένας από µας προσωπικά µέχρι να δοθεί οριστική απάντηση σε αυτό το ερώτηµα. Η σύνοδος της Κοπεγχάγης απέτυχε. Ο καβγάς που προκάλεσε η διαρροή κάποιων e-mails µε αλλοιωµένα στοιχεία αποπροσανατόλισε τη συζήτηση. Στο µεταξύ, τα ακραία καιρικά φαινόµενα γίνονται όλο και πιο έντονα. Μια γεύση παίρνουµε κι εµείς αυτές τις ηµέρες.

Κι άντε να πεις στους τρελαµένους Αθηναίους ότι φταίει το global warming…